________________
[૯૮]. ૧. પુરુષ વિપર્યાસ- મુખ્ય રીતે આચાર્ય આદિની પડિલેહણ કરનાર અભિગ્રહવાળા સાધુ પહોંચી વળે તેમ હોય, તે ગુરુને પૂછીને પોતાની અથવા પ્લાન આદિની ઉપધિ પડિલેહે. જે અભિગ્રહવાળા ન હોય અને પિતાની ઉપધિ પડિલેહે તે અનાચાર થાય.
તથા પડિલેહણ કરતાં પરસ્પર મિથુન સંબંધી કથા આદિ વાતો કરે, શ્રાવક આદિને પચ્ચકખાણ કરાવે, સાધુને પાઠ આપે અથવા પોતે પાઠ ગ્રહણ કરે, તે પણ અનાચાર થાય, છકાય જીવની વિરાધના કર્યાને દેષ લાગે.
| કઈ વાર સાધુ કુંભાર આદિની વસતિમાં ઉતર્યા હોય, ત્યાં પડિલેહણ કરતાં વાતચીત કરતાં ઉપગ નહિ રહેવાથી, પાણીને ઘડે આદિ કુટી જાય, તેથી તે પાણી, માટી, અગ્નિ, બી, કુંથુવા આદિ ઉપર જાય, તેથી તે જીવોની વિરાધના થાય. જ્યાં અનિ ત્યાં વાયુ અવશ્ય હોય છે. આ રીતે છએ કાયજીવની વિરાધના થાય માટે ઉપયોગ પૂર્વક પડિલેહણ કરવી જોઈએ.
૨. ઉપધિ વિપર્યાસ- કેઈ ચાર આદિ આવેલા હોય, તે પહેલાં પાત્રાની પડિલેહણ કરી, પછી વસ્ત્રોની પડિલેહણ કરે. આ પ્રમાણે વિકાલે સાગારિક (ગૃહસ્થો આવી જાય તો પણ પડિલેહણમાં વિપર્યાસ કરે. (સાંજનીવિધિ આગળ બતાવાશે.)
પડિલેહણ તથા બીજા પણ છે જે અનુષ્ઠાને ભગવાને જણાવ્યા છે, તે બધાં એક બીજાને બાધા ન પહોંચે તે રીતે બધાં અનુષ્ઠાન કરવાથી દુઃખને ક્ષય થાય છે.