________________
[૧]
રસ્તામાં જયણ પૂર્વક ચાલવામાં આવે છે તે ક્રિયા મોક્ષ માટેની થાય છે, જ્યારે જેમ તેમ ચાલવામાં આવે તો તે ક્રિયા કર્મબંધ માટે થાય છે. કર્મબંધમાં અને કર્મની નિર્જરામાં પણ સાધુ અને ગૃહસ્થમાં ઘણે ફરક પડે છે.
આ પ્રમાણે ગૃહસ્થ અને સાધુમાં ફરક જણાવ્યું. સાધુ-સાધુમાં પણ કેટલીક વસ્તુઓમાં પરિણામવશે ફરક પડે છે,
શ્રી જિનેશ્વર ભગવંતોએ કોઈ વસ્તુને એકાંતે નિષેધ પણ કર્યો નથી, તેમ એકાંતે વિધિ પણ કહ્યો નથી. વ્યક્તિને આશ્રીને નિષેધ અને વિધિ છે. જેમ જવરવાળા તાવ આવેલા માણસને તાવ હોય ત્યારે ભજનનો નિષેધ કરાય છે, પણ જે જીર્ણ તાવ હોય તો તેને ભેજન ખાસ આપવામાં આવે છે. તાવવાળ જે ખાવા માંડે અને જીર્ણતાવવાળો ભજનનો ત્યાગ કરે તે બન્નેને નુકશાન કારક થાય છે. તેમ સાધુને આશ્રીને શાસ્ત્રમાં ઉત્સગ અને અપવાદ બનને રહેલા છે. તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કયાં અને ક્યારે કરવો તે ગીતાને સાંપેલ છે.
પ્રશ્ન–બાહ્ય વસ્તુને આશ્રીને કર્મબંધ થતું નથી, પરંતુ જે આત્માને પરિણામ તે પ્રમાણે કર્મબંધ થાય છે,” તે પછી પૃથ્વીકાય આદિની જયણ શું કામ કરવી ? માત્ર મન શુધ્ધ રાખવું.
ઉત્તર–જે કે “બાહ્ય વસ્તુને આશ્રીને કર્મબંધ નથી, તે પણ મુનિઓ પરિણામની વિશુદ્ધિ માટે પૃથ્વીકાય