________________
[૭]
વસતિ મેટી હોય તે બીજા સાધુઓ માટે છૂટાછૂટા સંથારા કરવા, જેથી ગૃહસ્થને માટે જગ્યા ન રહે. વસતિ નાની હોય તે લઈનસર સંથારા કરી વચમાં પાત્રા આદિ મૂકે.
સ્થવિર સાધુ બીજા સાધુઓને સંથારાની જગ્યા વહેંચી આપે.
જે આવતાં રાત્રિ પડી ગઈ હોય તે કાલગ્રહણ ન કરે, પણ નિયુકિત સંગ્રહણી આદિની ગાથાઓ ધીમા સ્વરે ગણે. પહેલી પરિસી કરીને ગુરુ પાસે જઈ સંથારા પોરિસી ભણાવે. પછી માત્રા આદિની શંકા ટાળીને સંથારા ઉપર ઉત્તરપટ પાથરી, આખું શરીર (નાભિ ઉપરનું મુહપત્તિથી અને નીચેનું એઘાથી પડિલેહી) ગુરુ મહારાજ પાસે સંથારાની આજ્ઞા માગી, હાથનું એસીકું કરી, પગ ઉંચા રાખી સૂવે. પગ ઉંચા રાખી ન શકે તો પગ સંથારા ઉપર રાખીને સૂઈ જાય. પગ લાંબા ટુંકા કરતાં કે પડખું ફેરવતાં એવાથી પ્રાર્થના કરે.
રાત્રે માત્રા આદિના કારણે ઉઠે તે, ઉઠીને પહેલાં દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ અને ભાવને ઉપયોગ કરે. દ્રવ્યથી હું કોણ છું? દીક્ષિત છું કે અદીક્ષિત ક્ષેત્રથી નીચે છું કે માળ ઉપર ? કાલથી ત્રિ છે કે દિવસ ? ભાવથી કાયિકાદિની શંકા છે કે કેમ? આંખમાં ઉંઘ હોય તે શ્વાસને રૂંધે, ઉંઘ ઉડી જાય એટલે સંથારામાં ઉભે થઈ પ્રમાર્જના કરતાં દ્વાર પાસે આવે. બહાર ચેર આદિનો ભય હેય તે એક સાધુને ઉઠાડે, તે દ્વાર પાસે ઉભે રહે, અને પોતે કાયિકદિ શંકા ટાળી આવે. કૂતર આદિ જાનવરને
