________________
[૧૫]
આહાર વાપરવાનાં છ કારણેवेयण वेयावच्चे, इरियट्टाए य संजमाए । तह पाणवत्तियाए, छद्रं पुण धम्मचिंताए ॥
૧. શ્ધા વેદનાશમાવવા, ૨. વૈયાવચ્ચ કરવા, ૩. ઈર્યાપથિકી શેધવા, ૪. સંયમ પાળવા, ૫. શરીર ટકાવવા, ૬. સ્વાધ્યાય કરવા.
આહાર નહિ વાપરવાના છ કારણે
आयके उत्सग्गे तितिक्खया बंभचेरगुत्तीए । .
पाणदयातवहेडं सरीरवोच्छेयणट्टाए । * ૧. તાવઆદિ હોય, ૨. રાજા, સ્વજન આદિને ઉપદ્રવ હોય, ૩. બ્રહ્મચર્યનું રક્ષણ કરવા, ૪. જીવદયા માટે (વરસાદ, ધુમસ આદિ હોય) ૫, ઉપવાસ આદિ તપશ્ચર્યા કરી હોય, ૬. શરીરને ત્યાગ કરવા, અનશન સ્વીકાર્યું હોય.
આહાર વાપર્યા પછી પાત્રમાં ત્રણ વાર પાણીથી ધોવાં જોઈએ.
આહાર વચ્ચે હોય તો શું કરવું? – વાપરવા છતાં આહાર વચ્ચે હોય તે રત્નાધિક સાધુ વધે આહાર આયાર્ય મહારાજને બતાવે. આચાર્ય મહારાજ કહે કે “આયંબીલ ઉપવાસવાળા સાધુને બેલા.
મેહની ચિકિત્સા માટે જેમણે ઉપવાસ કર્યો હોય, જેમણે અઠ્ઠમ કે તેથી વધુ ઉપવાસ કર્યા હોય, જે ગ્લાન હેય, તાવવાળા હાય, જે આત્મબલ્પિક હય, તે સિવાયના સાધુઓને રત્નાધિક સાધુ કહે કે તમને આચાર્ય ભગવંત બોલાવે છે.”