________________
(૨)
આદિ દ્રવ્યની તાત્વિક સ્મતર વિચારણા મુખ્યત્વે દ્રવ્યાનુયેગમાં હોય છે. તેમ જ ત્રણેય લોકના પદાર્થોના ગણિતની વિચારણા ગણિતાનુ યોગમાં વિસ્તારપૂર્વક કરી હેય છે, તદુપરાંત, આચારશુદ્ધિ– ચારિત્ર્યશુદ્ધિ વિષે તલસ્પર્શમીમાંસા અને માર્ગદર્શન ચરણકરણાનુયોગમાં પ્રરૂપિત થયેલ હોય છે. આ રીતે જ્યારે દ્રવ્યાનુયેગને જ્ઞાતા, ગણિતાનુયોગને અભ્યાસક બનીને ચરણ-કરણાનુગની કથનીય આચરણાને–ચારિ વ્યશુદ્ધિને આરાધીને જે રીતે સગતિગામી બનીને પરંપરાયે પરમપદને પામે છે, તેમ જ જે આત્માઓ ચરણકરણાનુગમાં ફરમાવેલ ચારિ.
ધર્મની આરાધનાથી વિમુક્ત બને છે, તેઓ કઈ રીતે સંસાર પરિભ્રમણ કરે છે. તે દર્શાવનાર સાહિત્ય કૃતજ્ઞાન ધમકથાનુયોગ છે.
ગણિતાનુગનું સમ્યગજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરનારને દ્રવ્યાનુગ પ્રત્યે શ્રદ્ધા પ્રગટે છે, એટલે તે આત્મા ચરણકરણાનુયોગ દ્વારા ઉપદેશેલ ચારિત્રધર્મની સાધના કરવા ઉજમાલ બને છે, પરિણામે તે આરાધક આત્મા ધર્મકથાનુગના સાહિત્યમાં અનુકરણીય પ્રશંસનીય તરીકે પ્રસિદ્ધિને પામે છે, ને વિરાધક આત્મા હેય કટિમાં મુકાય છે.
-
-
-