________________
- - = બીજું પિંડ દ્વાર
-
_.
હવે પિંડ અને એષણાનું સ્વરૂપ કહેવામાં આવે છે.
પિંડની એષણ ત્રણ પ્રકારે – ૧. ગષણ, ૨. ગ્રહણ એષણ, ૩, ગ્રાસ એષણ.
પિંડ ત્રણ પ્રકારે- સચિત્ત, અચિત્ત, અને મિશ્ર તેમાં.
અચિત્તપિડ દશ પ્રકારે– ૧. પૃથ્વીકાય પિંડ, ૨. અપકાય પિંડ, ૩. તેજસ્કાય પિંડ, ૪. વાયુકાય પિંડ, ૫. વનસ્પતિકાય પિંડ, ૬. બેઈન્દ્રિય પિંડ, ૭. તેઈન્દ્રિય પિંડ, ૮. ચઉન્દ્રિય પિંડ, ૯. પંચેન્દ્રિય પિંડ, અને ૧૦. પાત્ર માટે લેપ પિંડ. - સચિત્ત પિંડ અને મિશ્રપિંડ– લેપ પિંડ સિવાય નવ નવ પ્રકારે
પૃથ્વીકાયથી પંચેન્દ્રિય સુધીના પિંડ ત્રણ પ્રકારે. સચિત્ત જીવવાળે મિશ્ર જીવસહિત અને જીવરહિત અચિત્ત જીવરહિત.
૧. પૃથ્વીકાય પિંડ- સચિત્ત, મિશ્ર, અચિત્ત.
સચિત્ત બે પ્રકારે નિશ્ચયથી સચિત્ત અને વ્યવહારથી સચિત્ત નિશ્ચયથી સચિત્ત-રત્નપ્રભા, શર્કરા પ્રભા આદિ પથ્વી, હિમવંત આદિ મહાપર્વતેના મધ્ય ભાગ આદિ.
વ્યવહારથી સચિત્ત- જ્યાં ગોમય-છાણ વગેરે પડયાં ન હોય સૂર્યને તાપ કે મનુષ્ય વગેરેની અવર-જવર