________________
[૧૫]
એટલું જ નહિ પણ દ્રવ્ય ક્ષેત્રાદિથી પણ અપ્રિતિબદ્ધ. દ્રવ્યપ્રતિમધ– મારે તેા આવુ દ્રવ્ય હોય તેા જ ચાલે. વજ્ર, પાત્ર, આહાર મારા મન માન્યા ન હેાય, તે ન ચાલે ન નભી શકે’ આવુ હાય તેા દ્રવ્ય પ્રતિબંધ છે. ગવાસ અને ભવભ્રમણાથી ભય પામેલા આત્માએ આવા દ્રવ્ય પ્રતિબંધથી રહિત અનવું જોઈએ.
ક્ષેત્રપ્રતિબ`ધ– ‘મારે તે આવી જ વસતિ જોઈએ. અભ્યાસ માટે આવા જ હાલ જોઈએ. વિહારમાં મારાથી આટલેા જ વિહાર થશે, અથવા તે મને ગુજરાતમાં જ ફાવશે. મારવાડ ખારખાડ નહિ' આ ક્ષેત્ર પ્રતિબંધ છે. આ પણ ન જોઇએ.
જ
કાળપ્રતિબંધ- આપણાથી તે સાંજને વિહાર થઈ શકે, ચાર વખત ગેાચરી વિના ન ચાલે, અમુક કાળે જાગતા ન રહેવાય. અમુક નિદ્રા તા જોઈએ જ' આ કાળપ્રિબંધ છે. આ પ્રતિબધ ન જોઇએ. ભાવપ્રતિમ ધ- આપણે તે સાધુએ ખામેાશવાળા જોઇએ. ચડભડીયા નહિ ચાલે, ગુરૂ મહારાજ આવા જ જોઇએ ટાણા ટપકા મારનાર ન ચાલે. ગુરુ એમ વિચારે કે શિષ્ય વિનીત જ જોઇએ, સામેા ઉત્તર આપે તેવા ન જોઇએ' ગુરુ આમ વિચારે તે તે પણ પડે. ભાવ પ્રતિ ધમાં આ પ્રતિમધ આત્માને આરધના ના બદલે વિરાધનામાં લઈ જાય.
પ્રતિબંધ એટલે માનસિક પરાધીનતા. પ્રતિબધાને નિવારવાના માટે વિચારણા