________________
(૨૨)
ઘનિયુક્તિના સાત વિભાગ છે. ૧. પ્રતિલેખના, ૨. પિંડ, ૩. ઉપધિપ્રમાણ, ૪. અનાયતન, ૫. પ્રતિસેવના, ૬. આલોચના, ૭. વિશુદ્ધિ : આ સાત વિભાગમાં ઘનિર્યુક્તિ સમગ્ર સમાવેશ થઈ જાય છે. આ સાતે વિભાગે રત્નત્રયી તેમાંય સમ્યક ચારિત્રની આરાધનાને માટે અત્યુપકારક તથા ઉપયોગી છે.
૧. પ્રતિલેખના એ સંયમી જીવને પ્રાણ યતના માટે આવશ્યક છે. જૈન શાસનનું સૂત્ર છે કે ઉપયોગ-યતના એ ધર્મ છે. એ યતનાની તથા ઉપગની રક્ષા માટે જીવદયારૂપ ધર્મના હાર્દને જાળવવા માટે પ્રતિલેખના ઉપકારક અનુષ્ઠાન છે. તે માટે પ્રથમ વિભાગમાં તેની વિધિ તથા તેને અંગેનું વિસ્તાર પૂર્વકનું વિવેચન છે. ૨. સંયમી સાધકને સંયમની સાધના માટે આહારનું ભાડું દેહને આપવું આવશ્યક બને છે. ત્યારે આહારની શુદ્ધિ જાણવી જરૂરી બને છે. તે માટે પિંડ દ્વારમાં આહાર ગ્રહણાદિ શુદ્ધિનું નિરૂપણ છે. ૩. સાધુ જીવનમાં ધર્મની આરાધના માટે શરીરને સાચવવામાં વસ્ત્ર તથા પાત્રની આવશ્યકતા રહે છે. તેને અંગેની વિધિનું નિરૂપણને ઉપધિનું પ્રમાણ
