________________
[૯].
હોય છે. અર્થાત્ કપડા વગેરે ઉપર જીવજંતુ હેય તે પડિલેહણ કરે. (પતે જ્ઞાનથી બધું જાણે છે.)
છદ્મસ્થની પડિલેહણ પ્રાણીથી સંસક્ત કે અસંસક્ત દ્રવ્ય વિષયની હોય છે. અર્થાત્ કપડા આદિ ઉપર જીવજંતુ હોય કે ન હોય, તે પણ પડિલેહણ કરવાની હોય છે.
કેલળીની દ્રવ્ય પડિલેહણ– વસ વગેરે જીવજંતુથી સંસક્ત હોય તે પડિલેહણ કરે છે. તથા જ્યારે તે વસ્ત્ર આદિ વાપરવાનું હોય ત્યારે જે સંસકત હોય તે પડિલેહણ કરે છે. પરંતુ જીવથી સંસક્ત ન હોય તો પડિલેહણ હોતી નથી.
કેવળીની ભાવ પડિલેહણા વેદનીય કર્મ ઘણું ભેગવવાનું હોય અને આયુષ્યકર્મ ઓછું હોય તો કેવળી ભગવંતે કેવળી સમુદઘાત કરે છે.
૧. શરીરમાં રહેલા આત્મપ્રદેશોને ચૌદરાજલક વ્યાપી બનાવવા આઠ સમયની આ ક્રિયા હોય છે.
પહેલા સમયે:-શરીરમાંથી આત્મ પ્રદેશ બહાર ફેલાવી પોતાના શરીર પ્રમાણે જાડાઈવાળા દંડાકારે ઉપર નીચે લેકના છેડા સુધી લંબાવે. બીજા સમયે જમણી અને ડાબી બાજુ લેકના છેડા સુધી લંબાવે, જેથી કપાટાકાર-ભીંત થાય. ત્રીજા સમયે બાકી બે બાજુ તિછ લોકના છેડા સુધી લંબાવે એટલે મંથનાકાર થાય. ચોથા સમયે વચલા ભાગ ભરી દે એટલે સમસ્ત લેક વ્યાપી આત્મ પ્રદેશે થઈ જાય છે. પાંચમા સમયે વચલા ભાગ સંહરે, છઠ્ઠા સમયે મંથનાકાર સંહારે, સાતમા સમયે ક્યાટાકાર સંહરે, અને આઠમા સમયે દંડાકાર સંહરી શરીરસ્થ આત્મપ્રદેશો કરે. આ આઠ સમયની ક્રિયાને કેવલી સમુદ્વ્રાત કહેવાય છે.
