Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ maiMnaM japana zAsana LI M urilllllll" INST) pustaka 2 jI. ] jayeSTha-aSADha: vIra saMvata 2468. [ aMka 8-9 prakAzaka : taMtrI : } lakSmIcaMda premacaMda zAha. bhogIlAla sAMkaLacaMda zeTha.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithi. vAra. - 2) budha | ( 6 ravi ogaSTa, sane 194ra. jaina dharmavikAsa. vIra saM. 2468, paMcAMga. vArSika lavAjama.] viSaya-darzana. [rUpiyA, aDhI. vadi 13 be - aSADha-zrAvaNa, vi. saM. 1998. sudi 4 kSaya, viSaya. - lekhaka. A pRSTha. viraha-vedanA gurU bhakta. 253 zrI AdinAtha caritra padya. jainAcArya zrI jJAhidanIzI. 254 // pIDha kucham l jainAcArya zrI vijayapanasUrIjI. - 256 zrI zAMtijine stavana. munizrI suzilavijayache. 257 valama gaLa}ra 8 zrI siddhacakranI tAtvika bhAvanA. jainAcArya zrI vijayapaDhasUrIjI, 258 zrI jinAgama praznamAlA yAne preznottara ka95latA. jainAcArya zrI vijayaparasurI. 2 6 2 " dhamya vicAra." upAdhyAyazrI siddhimunijI. 264 5 zani zAstra samara mAnava dharma zar sUrtapUjA. munizrI pramodavijayajI. 26 5 ( mana sAgaranAM mejA sadhANI bApulAla kALIdAsa 3 68. - 7 sema sAdhuokA tAnDava nRtya. munizrI kuzalavijayajI. 269 maMgaLa, ahata darzana ane Izvara. maNIzakara kALIdAsa vaidyazAstrI, 271 - la budha | | " sajoDe svArpaNa. sadhANI bApulAla kALIdAsa. ra73 jaina sAhityame gvAlIyara munizrI kAntisAgarajI. 275 = 2 zani 8. priyadarzina uphe saMprati. panyAsajI zrI kalyANavijayajI. 278 ke ravi | bhAgAkAra guNAkAra. bApulAla kALIdAsa saMdhANI. 281 - sema 10/ rUdana. bApulAla kALIdAsa sadhANI. 283 e vahu kene mATe ? vaDu ArU. 287 cAturmAsa nirNaya tatrI sthAnethI. zukra 14 zrI bhagavatI sUtranI vAMcanA. 284 3 zani 15. anekAMtavAda. bApulAla kALIdAsa sadhAgI. 295 5 ravi 16. kalamano nakharAM. zrImAna uMdhI khoparI. 297 6sAma 17. vartamAna samAcAra, taMtrI sthAnethI. 299 hama gaLa/1 8 budha 19 vadi 3, gurU, zrI zreyAMsanAtha mokSadana. || su9i 3, zani panyAsazrI bhAvavijayauchA 9 gurU vadi 5, zani doDha mAsanuM ghara .. - mahArAja nivANa dina. vadi 7, sema; anaMtanAtha cyavana dina. sudi 5, ravi, mahinAnuM ghara, zrI neminAtha. ro ravi ra vadi 8, saMgaLa, zrInaminAtha janmadina. - janmadina. vadi 9, budha, zrI kuMthunAtha vana dina. sudi 6, sema, zrI neminAtha dIkSA dina. sudi 8, budha, zrI pAzvanAtha mekSa dina. 4maMgaLa ra5 vadi 10, gurU zrI rohiNI dina sudi 15, budha, zrI munisuvratasvAmI 'paNe budha ra6 sudi 2, zukra, zrI sumatinAtha avanadina || - cyavana dina.eAga 31 dvArA-vijayanItisUri jaina pustakAlaya, gAMdhIroDa, amadAvAda. >> ) hh mm h m m h $ _jema gaLa 11 284 289 m h ) `y
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ janadharmavikAsa. pustaka rajuM. dvitIya jeTha, saM. 198. aMka 8 me. "viraha vedanA" racayitA. gurabhakta. viraha vyathA na khamAya gurUjInI, viraha vyathA na khamAya, jaga sI bharamAM davaja pharakAvya, karI zAsana kAma apAra, gurUjI. 1 yatIomAM zirAmaNuM sArA, gurU guNamAM gaMbhIrA, nIti niyame saMyamaghArI, brahmakerI nava vADadhArA gurUjI. 2 tirthonA jeNe uddhAra kIdhA, parizrama veThI apArA, viveka vinayamAM kuzaLakArI, khAmI na rAkhe lagAra. gurUjI. 3 jaga sau jANe e yogIne, tAryA aneka naranArI, yavanone bujavyA che jeNe, banAvyA ahiMsakakArI. gurUjI. 4 jIvana ehavuM krIyAkAMDamAM, kheTa paDI gaI bhArI, zukala dhyAnamAM rAkhe na khAmI, taravA bhavajaLa pArI. gurUjI. 5 rIti nItimAM e sukhadAI joI harakhAya naranArI, sva upakArI aiti AnaMdI, rAkhe na khAmI lagArI. gurUjI. 6 raheNI kaheNI para upagArI, bhavIne AnaMdakArI, jIvana saphaLa karyuM janmaja dhArI, thaI saMdha sakaLa saradArI. gurUjI. 7 amara karyuM jeNe nAma pitAnuM, amara padavI lIdhI, maraNaparyata paNa zeka na kIdhA, citaDa citaDa laya lAgI. gurUjI. 8 tapa pUraNamAM zraddhA bhArI, jIna ANa na lepa lagArI, pioSa vadI trIje svarge sIdhAvyA, saMdha zake thayo apArI. gurUjI. 9 saMvata egaNuThANukerI, sAla thaI e gojArI, raDate hadaye zeka e bhArI, deI ziSya samudAyane tALI. gurUjI. 10 ziSya vidyA te AMsu DhALI, kare hadaya keyAM jaIkhAlI, prabhAte namIe nIti surIne jAye saMtApa sau bhAgI. gurUcha. 11
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 janadharma vikAsa, A // zrI AdinAtha caritra padya // (jainAcArya zrI jiyasiMhasUrIjI taraphathI maLelu) ( matais 54 207 thI manusadhAna) jina maMdira se Ayakara, AyA nijahanivAsa / vahAM teja lAvanya yuta, milI devI eka khAsa // sundaratAkI ravAna, mukhadyutI camake caMdra sama / kahAM lagI karahuM baravAna, upamA yuta vaha sundrii|| karatI dilase seva, lalitAMga krIr3A kare / Avana jAne deva, uTha sanmAne prema yuta // bahuta samaya bItA ihi bhAMti, svayaM prabhA kara AyuSa jaatii| lalitadeva taba ati dukha pAvA, priyA dekha mUrchita ho jAvA // kSaNa bhara meM puni mUrchA bhAgI, rudana karata birahA kula bhaagii| bana upavana saba lAgata nIke, nandana bana nirakhata mana cIke // hAya priyA guNa sundara khAnI, mama prItI tuma nahIM pichAnI / karata vilApa phirata vaha devA, svayaM prabhA maya saba jaga jevA // hAya priyA maiM kaba tuma pAUM, tuma bina priyA na jIvana caahuuN| idhara svayaMbuddha maMtrI ko, hRdaya jagA verAgya / dikSAlI taba turatahIM, dhanya maMtrIvara bhAgya // siddhAcArya AcArya, dikSAdInI aankr| kATA bhavadadhi jAla, sahaja kRpAla guruvara / / sAdhU dharma pAlA bahu kAlA, ata devagati huA devAlA // nAma mayA tehi kA drar3ha dharmA, mahA teja guNa ati zubha karmA / kara vihAra AvA tehi ThAmA, jahAM lalita vilapata mana kaamaa|| dekha pUrva kara prAtI upajI, lalitadeva sana pUchata klpii| kahahu daiva kyoM vilapata kAnana, tumahIM viloka dazA dukha tAmana // tabahiM lalita saba kathA surnAI, svayaM prabhAkara bAta btaaii| sunata sudharma bahuta sama bhAvA, kAmI lalita eka nahI bhAvA /
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ u AdinAtha caritra taba bolA drar3ha dharma sujAnA, avadhi jJAnase maiM saba jaanaa| zAMta hoya saba sunahu havAlA, dhAtakI nAma khaMDa eka vALA // te khaMDa naMdI grAma suhAvA, tehi pura nAgila ati dukha pAvA / mahA daLidra mihanata ati karatA, phirahIM bhAgya vasa bhUkhe maratA // nAga zrI he jisakI nArI, mahA mUrkha pati dukha dennaarii| vegavega SaDha kanyA jAi, zAha rupa ati nindA dAi // bahuta ahAra kare saba koI, nAgila ghara barakata nahIM hoii| nAga zrI puni garbhA hoI, tAse nAgilaciMtata hoi|| kona janma kara upajA pApA, te prabhAva mana ho sNtaapaa| kulakSaNI kanyA saba hoi, tehise yaha merI gatI hoii|| abake jo kanyA ho jAve, tyAga bhavana jAUM mara jaave| ihi vidhi cintA nAgila karatA, kalapata udara hamezA bharatA // nAgila ghara puni kanyA jAi, suna nAgila sabahi chittkaaii| calA gayA nAgila ghara chor3I, tA nArI kalapata dukha dodd'ii| eka prasava dukha pA ati bhArI, dujopati dukha pAvata naahii| dukha dukha kanyA nAma na kInA, logatinArmA nAma dhara diinaa|| nAga zrI nahIM prema dulArI, phira bhI kanyA hui taiyArI / eka samaya kI bAta hai, dhanika kuMvara ke hAtha / modaka ko dekhata bhai, levana dila lalacAya // puni mAtA Dhiga haTakara lInA, krodha vivasa mAtA kaha diinaa|| jo tumako modaka prIya lAge, to mana lAkara suna hu~ abhaage| aMbara parvata para tama jAo, lakar3I tor3a beMca kara laao| jalI bAta mAtA kI sunakara, rassIle caladI bhojana kr| . . calI calI bhUdhara para AI, kevalI hue tahAM munirAi // karata mahotsava devana bhArI, yugaMdhara muni mahimA ujiyaarii| ., Aye deva suranara gaMdharvA, jaya jaya ucarata prANI sarvA // cakita hoya dekhana lagI, jJAna mahotsava kAra / puni bhArI ko paTaka kara, Ai sabhA majhAra // apUrNa.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenadharma vikAsa - - ||shiilkulkm // racayitAH-jainAcArya zrI vijayapadmasUrijI. (itis 54 208 thA anusaMdhAna ) ||sNttilkaavRttm // itthImahAi Na Nieja viyArabhAvA / tapphAsadaMsaNavaseNa vi hojraao|| bhaggammi didvigamaNe sahasA vihe|cickkhisNvrnn muNNaiyaM pamoyA // 69 // egaggayA niyamaNassa Na kAkAle / kajja gaNAraisuhe suviNammi jaae|| dosAvaheNa vihiNA pakarija suddhiM / dhArija sIlahara bhavvayaNANa bhAvaM // 70 // // AryAvRttam // itthIe saha vattA-vajijA cittadasaNaM tIe // iya sIlavvayalarakA-viulaM kittiM lahaMti sayA // 71 // jiNarasikaya jiNapAlA-duhapattA rayaNadIvadevIe // sAyaramase laddhaM-saraNaM dohiM pi jakhkassa // 72 // jaksavayaNasIkArA-jiNapAlo teNa pAvio gehaM // tanvayaNa tajaNAo-maccuM jiNaraskio patto // 73 // ghaDaNA sirichaTheMge-imassa vuttA mahei je bhoe / jiNarakhkiyasarisA te-bhamaMti ruhe bhavasamuhe // 7 // saMcattamogasaMgA-jiNapAlanihA lahei mutti payaM // selagapidvisamANaM-jiNavaivayaNaM muNeavvaM // 5 // jalahI bhavo saThANaM-NivvANaM dIvadevayA NArI // jiNarakiyA pasattA-jiNapAlA suggahiya sIlA // 7 // tAvasamiI purANe-kaMkhAe tAvasIi sNditttthaa|| aDhagaNyaraNamajale--kusIlapariNAma nithAro 199) beiMdiyajIvANaM-laka hattumbhavo ya joNIe // tammaraNaM mehuNao-nalIsalAyA nidarisaNao // 8 //
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI zAnijina-stavana. ajhaharUdu-kaNAda sIddanIvilA navA , jIvaMti ya ppaNAso-paDhamavayasseva maNNesi // 79 // vayaha Na saccaM kAmI-titthayarAdattagAhago havae // mucchAi sthIsaMgo-pariggaho sA kahei suyaM // 8 // evaM NaccA gahiya-vijayA vijaehi sIlamappahiyaM / / narakAmadvaguNaM taM--dharei rAmA asaMtuTThA // 8 // amaraphalaM pAsittA-cAI jAo virAibhatuharI // suyajAsAiyavayaNo-jAo vippo vi cArittI // 82 // pajjoyaNaduraNI--saMjAyA gahiyasIlacAritA // rAmaMgAsuhabuddhI-vihaDei . kusIla pariNAmaM // 83 // gambhaviNiggaipIDA-ciMtAe bhogavAsaNA vilao // sIhAiduhanbhahiya-durukaM ramaNIparicayassa // 44 // zrI zAMtijina stavana, " ( racayitA. munizrI suzIlavijayajI.) - rAga kAMNI-dIpacaMdI tAla [abakI ki hamArI, lAja rAkhe giridhArI e rAgamAM) zAMti deva sukhadAI, seva kare tuma bhAI, seve sura nara nArI sarve, dilavara ke dila lAI; pUre mana vAMchita bhakta ke, deve nija ThakurAI na rahe saba dina phAI. zAMti(1 cAra gatime jone AnekA, sarvathA he baMdha thaI Atama sAtha lagata saba karmo, sarvathA he dUra thAI : * AtmA zuddha bana jAI. zAMti(2) zAMti zaraNa nizadina pAke, pA siddhazilA bhAI 'nemilAvaya sUrIzvara kA, zrI dakSa suzIle AI sadA seve zAMti sAMI. zAMti. (3) .
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa zrIsiddhacakranI tAtvika bhAvanA. lekhaka. jainAcArya zrI vijayapadhari. (gatAMka pRSTha 211 thI anusaMdhAna) je atizaya vALI vANIthI prabhujI aneka jIvone bedha pamADe che te vANInA pAMtrIza guNe A pramANe jANavA 1 saMskAra-prabhujI je bhASAmAM dezanA Ape che, temAM sarva bhASAonA saMpUrNa lakSaNe ghaTI zake che je udAttapaNuM-prabhujI uMce svare dezanA Ape che. nahi te samavasaraNamAM beThelA sarva jI kevI rIte sAMbhaLI zake? 3 gaMbhIra zabda-prabhunI vANI meghanA jevI gaMbhIra hoya che. 4 upacAre petapaNuM-prabhunI vANI gAmaDIyAnI bhASA jevI na hoya. 5 anunAdipaNuM prabhunI vANI paDachadA sahita che. 6 dakSiNapaNuM-prabhuvANI sarala heya che 7 upanIta rAgapaNuM-prabhunI vANI mAlakeza vigere rAga sahita hoya che athavA sarve zrotAo ema mAne che ke A bhagavAna mane uddezIneja upadeza Ape che zabdane anusaratA A sAta guNo batAvyA have arthanI apekSAe bAkInA 28 guNo che te A pramANe 8 mahArthapaNuM-prabhujI samarthavAdI paNa jemAMthI dUSaNa na kADhI zake evA majabUta arthane kahe che 9 avyAhata pUrvaparapaNuM--prabhujI AjubAjunA vAkayanI sAthe virodha na Ave tevI rIte artha samajAve che 10 ziSTapaNuM-sarve zrotAo ema samaje che ke A apUrva artha ziSTa purUSa zivAya bIjo purUSa samajAvI zake ja nahi. 11 saMdeha rahitapaNuM-prabhujI e spaSTa artha samajAve che ke jethI zrotAone te cAlu vAta saMbaMdhI kAMI paNa pUchavAnuM bAkI raheja nahi 12 bIjAnA uttarane dUra karavuMprabhujI arthanI vyAkhyA evI spaSTa kare che ke, je suNIne prakharavAdI paNa dUSaNa te kayAMthIja kADhe, paNa AnandathI mastakane dhuNAve che. 13 hRdayagrAhimaNuMprabhujInI vANI zrotAonA manane Ananda upajAve che. tenA sAMbhaLanArA sUkSma padArthonA paNa svarUpane harSathI samajI zake che. 14 deza kAlane anusaravApaNuMprabhujInI vANI deza tathA kAlane anusaratI hoya che 15 tattvane anusaravApaNuM-prabhunI vANI cAlatI vAtane anusaratI hoya che. 16 aprakIrNa prasutapaNuM-prabhujI vANI cAlu vAtanA saMbaMdhane anusaratI ane agya vistAra vinAnI eTale ucita pramANuvAlI hoya che 17 anya pragRhItapaNuM-prabhujInI vANI AjubAjunA padanI sAthe ane vAkyonI sAthe saMbaMdha rAkhanArI hoya che. 18 abhijAtapaNuM-prabhujInI vANI je artha jevI rIte jaNAvavuM joIe te arthane tevI rIte jaNAvanArI hoya che. 19 ati snigdha madhurapaNuM-prabhunI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhacakranI tAtvika bhAvanA 29. vANI amRta ane gALa vigere sukhakAri padArtho karatAM paNa vadhAre sukhane upajAvanArI hoya che 20 apara marmavedhIpaNuM-prabhujInI vANI bIjAnA marmane (gupta vAtane, rahasyane) nahi prakaTa karanArI hoya che 21 artha ane dharmathI sahitapaNuM prabhunI vANI vastunA artha ane dharmane anusaratI hoya che. 22 udArapaNuM-prabhunI vANuM uttama arthane kahenArI, athavA zabdanI uttama racanAthI manohara hoya che. 23 paraniMdA ane A karSathI rahitapaNuM-prabhunI vANuM evI che ke jemAM bIjAnI niMdA ane pitAnA vakhANa AvatAM nathI 24 glAghAne pAmavApaNuM-je je je prabhunI vANI sAMbhaLe che, te te sarve jIve prabhujInI vANIne vakhANe che. kAraNake upara jaNAvelA tamAma guNo temAM rahelA che. 25 deSa rahitapaNuM prabhunI vANuM evI che ke jemAM kAraka kAla vacana vigerenA pheraphAra thavA rUpa vacananA de bIlakula hatAM nathI ra6 achinna kautUhalane upajAvavApaNuM-vANune sAMbhaLanArA tamAma jIvo Azcarya pAmI prabhujInI prazaMsA kare che. 27 adbhatapaNuM-prabhujI ghaNuM utAvaLathI arthane samajAvatA nathI 28 vilamba rahitapaNuM-bahu dhIme paNa arthane samajAvatA nathI eTale ghaNI utAvaLa ane dhImAza vinA zrotAone baMdha thAya tevI rIte arthane samajAve che. 29 vibhrama vigerethI rahitapaNuM-prabhujI bhAMti bhaya krodha vigere mananA teno tyAga karIne athavA bIjAnA te de dUra thAya tevI rIte arthane samajAve che. 30 vicitrapaNuM-prabhujInI vANI padArthonA vividha svarUpane samajAvanArI athavA aneka jAtinA chAne (devAdine) baMdha pamADanArI che. 31 ahita vizeSapaNuM-gaNudharAdinI vANuM karatAM prabhujInI vANI alaukika ane ghaNIja uttama che 32 sAkArapaNuM-prabhunI vANI evI hoya che. ke jemAM goThavAyelA pade tathA vAkayo judA judA spaSTa arthane samajAvanArA hoya che. 33 satva parigRhItapaNuM-prabhujInI vANI zrotAonI kAyaratAne nAza karanArI hoya che. eTale karma zatrune haNavA zUravIra banAve che 34 parizrama rahitapaNuM--akhkhalita dhArA baddha ghaNA TAIma sudhI dezanA ApavA chatAM paNa prabhune lagAra paNa thAka lAgatuM nathI 3pa vyavachaMda rahitapaNuM-kahevAnuM zarU kareluM padArtha svarUpa pUruM thAya tyAM sudhI avicchinna dhArAe prabhujI samajAve che. e pramANe satya vacananA pAMtrIza guNe samavAyAMga sUtrane anusAre jaNAvyA ahIM bIjA atizayanuM svarUpa pUruM thAya che 3 arihaMta prabhunA mastakanI pAchaLa bAra sUryanA bibAnI jeTalI kAMti hoya, tenA karatAM paNa adhika de dIpyamAna ane manuSyane suMdara lAge tevuM bhAmaMDala eTale kAMtinA samUhane udyota (prakAza) prasarelo hoya che. zrI vardhamAna dezanAmAM A bAbata spaSTa kahyuM che ke bhagavaMtanuM rUpa jenArA bhavya ane prabhudevanuM atizaya tejasvIpaNuM hovAthI
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ raha jana dharma vikAsa, sAmuM jovuM atyanta durlabha thaI paDe che. tema na thavA mATe te sarva tejane ekatra piMDa thaIne bhAmaMDalarUpe bhagavaMtanA mastakanI pAchaLa rahe che, ke jethI prabhunuM darzana karanArAo AnandathI prabhune dekhI zake che. eTale te na hoya te prabhujInI sAmuM joI zakAya nahi 4 bhAva dayAnA apUrva bhaMDAra evA zrI arihaMta mahArAjA je je sthaLe vihAra kare, te te sthaLe 125 pejana eTale pAMcase gAu sudhImAM phelAyelAmAM tAva vigere roga nAza pAme, ane navA re na upaje. temAM 125 jene A pramANe samajavA. pUrva dizAmAM 25 pejane sudhI regAdi nAza pAme. ema cAre dizAnA malI 100 ane uce 1rA sADAbAra yejane sudhI rego nAza pAme. e pramANe nIce paNa teTalA ja sudhImAM regAdine abhAva samajo. 5 zrI arihaMta prabhunA pasAyathI upara jaNAvelA pAMcaso gAu sudhImAM rahelA ra che paNa pUrvabhavanuM vera, ane vartamAna bhavanuM vera e baMne prakAranuM vera bhUlI jaIne zAMta cite arihaMta prabhunI dezanA sAMbhaLe che. 6 upara jaNAvelA teTalAja jana sudhImAM sAta prakAranA upadravarUpa itIo, tathA dhAnya vigerene bagADI nAMkhanAra tIDe sUDA uMdara vigere upajatA nathI cha teTalAja jana sudhImAM mArI marakIne upadrava, tathA duSTa devAdike karele paNa upadrava ane akAle maraNa, A traNa vAnAM hatAM nathI. 8 teTalI ja bhUmimAM ativRSTi paNa na hoya ati vRSTi eTale dhAnyane kahI nAMkhanAra je nirantara varasAda paDe, te ativRSTi kahevAya. 9 teTalAja kSetramAM anAvRSTi paNa na hoya. prazna-anAvRSTi kene kahIe? uttara-sarvathA varasAda na paDe, ke jethI dhAnyAdikanI nIpaja na thAya enuM nAma anAvRSTi kahevAya. 10 prabhujInA pasAyathI teTalAja kSetramAM dukALa paNuM paDatuM nathI. 11 svacaka ane paracakane paNa bhaya bIlakula hAta nathI. svacakra bhaya eTale pitAnA rAjyanA lazkarane bhaya jemake tephAna vigere thAya. ane paracaka bhaya eTale bIjA rAjyanI sAthe yuddha laDAI vigerene bhaya e pramANe ghAti karmanA kSayathI thayelA 11 atizanuM svarUpa jaNAvI have devae karelA 19 atisAnuM svarUpa jaNAvavAmAM Ave che ? arihaMta prabhu je sthaLe vihAra kare, tyAM AkAzamAM dedIpyamAna dhamane prakAza karanAra dhamacaka AgaLa cAle che. 2 AkAzamAM sapheda cAmare cAle che. (deve cAmara vIMjhe che ema paNa anyatra kahyuM che) A cAmare tejasvI ratnajaDita senAnI dAMDIvAlA hoya che. ane dareka dizAmAM prabhunI baMne bAju ekeka, ema cAra dizAmAM thaIne cAra jeDI hoya che. keInI preraNA vinA ja baMne bAju cAle ane prabhune viSe rU vihAranA TAImamAM pAdapITha sahita ratnajaDita senAnuM siMhAsana AkAzamAM cAle AnI racanA siMhanA AkAre hevAthI siMhAsana kahevAya che. te
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhacakanI tAtvika bhAvanA. jANe kamarUpI zatruonA samUhane bIvarAvatuM na hoya evuM dedIpyamAna hoya che 4 vihAranA TAImamAM AkAzamAM arihaMta prabhunA mastaka upara traNa chatro rahe. A traNa chatra dee metInA gucchAthI uparA uparI goThavIne zaNagArelA, sapheda, ane jAtinI senAnI saLIthI banAvelAM hoya che, tathA dheALA devatAI vastrathI vATelA, praphullita kuMda nAmanA sapheda puSponI mAlAothI zobhAyamAna hoya che e dekhIne leke ema samaje che ke Aja prabhu paramezvara che. cAre dizAnA maLI 12 chatre jANavA. 5 AkAzamAM dee ratnane banAvele dharma vija prabhunI AgaLa cAle che. badhA dhvajonI apekSAe A dhvaja ghaNe bheTe hevAthI AnuM bIjuM nAma iMdra dhvaja kahevAya che A dhamacaka vigere pAMca padArtho jyAM jyAM arihaMta mahArAjA vihAra kare, tyAM tyAM AkAzamAM cAle che. ane jyAM jyAM arihaMta prabhu bese, tyAM tyAM gyatAnusAre upayogamAM Ave che. eTale dharmacakra tathA dharmadhvaja A be siMhAsananA AgaLanA bhAgamAM rahe che, ane pAdapITha paga nIce rahe che. siMhAsana upara arihaMta prabhu bese che. cAmaro vIMjhAya che, ane chatro mastaka upara rahe che. 6 de mAkhaNanA jevA kamaLa (suMvALA, lIsA) nava kamale race che. temAM be kamala upara arihaMta prabhu pitAnA be paga rAkhIne cAle che. bAkInA sAta kamale prabhunI pAchaLa rahe che, temAMthI be be kamalo kamasara prabhunI AgaLa devatAI prabhAvathI AvyA kare che. 7 arihaMta prabhunA samavasaraNanI pharatA dee racelA traNa gaDha hAya che 1 maNine 2 senAne rU rUpAne te traNamAMne pahelo ratnamaya gaDha mAnika deva banAve che. bIje vacale gaDha tiSI devo banAve che. trIjo hArane gaDha bhuvanapati deva banAve che. 8 arihaMta prabhu jyAre samavasaraNamAM siMhAsana upara bIrAje, tyAre prabhunuM mukha cAre dizAmAM dekhAya che. temAM pUrva dizAmAM te sAkSAt prabhu poteja bese che. bAkInI traNa dizAmAM deva prabhunA jevAja traNa biMba banAvI sthApana kare che. A traNa biMba banAvavAnuM kAraNa e che ke te traNa dizAomAM beThelA deva vigerene evuM ja lAge ke arihaMta prabhu piteja amArI sAme besIne amane dezanA Ape che." jyAM jyAM arihaMta prabhu sthiti kare che, te te sthaLe prabhujInI upara devo azoka tarU race che. A azoka vRkSanI racana prabhunA zarIranI uMcAIthI 12 guNI samajavI. ema zrI kaSabhadevathI mAMDI trevIzamAM pArzvanAtha sudhInA trevIza tIrthakaronA saMbaMdhamAM prabhunA zarIrathI bAra guNo azoka vRkSa samaje. prabhu mahAvIra mahArAjAnI uparanA azeka vRkSanuM pramANa batrIza dhanuSyanuM samajavuM. (apUrNa
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 - jaina dharma vikAsa.. zrI jainAgama praznamAlA yAne prakAra kelpalatA. lekhaka-vijayapaddhasarijI. (gatAMka pRSTha 224 thI anusaMdhAna) prazna-prabhuzrI tIrthaMkara devanI dezanA sAMbhaLavAmAM ke vidhi jALave joIe ? uttara-mahAsaguNi zrI gurUmahArAja jyAre prabhunI dezanA saMbhaLAvavAne cAhe, tyAre zarUAtamAM pramAdi jene sAvaceta karavA A pramANe hitakAriNI zIkhAmaNa Ape che-he bhavya che? je mAnava bhavanI durlabhatA zrI jainejAgamAM (1) bhajana (2) pAsA (3) dhAnya (8) jugAra vagere daza daSTAMta thI jaNAvI che. te mAnava bhavane prabala puNyodaye tame pAmyA che. temAM paNa puNyazAli bhavya uttama AryakSetramAM janma pAme che. ane nimala zraddhA jJAna cAritranI sevA tathA nirdoSa prabhuzrI arihaMta deva ane kaMcanakAminInA tyAga mahAti, dhamA, dharma parAyaNa, dharmopadezaka, zrI gurU mahArAja, tathA zrI jinezvara devabhASita zrI jina dharmanI ArAdhanA kare che. mahAbhAgyAnA udaye Arya kSetrAdi sAmagrIne tame pAmyA che, tene saphala karavA mATe prabhuzrI mahAvIradevanI nirmala dezanA A rIte jarUra dararoja sAMbhaLavI joIe. dezanA sAMbhaLatI vakhate banne hAtha joDIne gurU mahArAjanI sAme najara rAkhavI, nidrA vikathAne parihAra (tyAga) kare. bhakti bahumAna dhAraNa karIne mana, vacana kAyAnI ekAgratA dhAraNa karavI je traNe ganI ekAgratA hoya, teja dezanA sAMbhaLavAmAM apUrva AnaMda Ave che. jevI rIte taMbU vagADatAM traNe tAra sIdhA vAgatA hoya. te ja sAMbhaLanArane taMbUrAne sUra anahada AnaMda Ape che tevI rIte dezanA sAMbhaLatAM paNa veganI ekAgratA hoya, te apUrva AnaMdane anubhava thAya che. A vidhie dezanA sAMbhaLatAM Asannasiddhika che AnaMdapUrvaka sAra grahaNa karIne mekSamArgane sAdhIne Atma kalyANa kare che. 5 prazna-zAstra racanA karatAM zarUAtamAM maMgala karavAmAM Ave che, te maMgalanuM svarUpa zuM? tathA tenuM rahasya zuM? uttara-hitane karanArI je pravRtti te maMgala kahevAya, athavA saMsArane ghaTADanArI je pravRtti te maMgala kahevAya. tenA traNa bheda A pramANe jANavA (1). namaskArAtmaka maMgala (2) AzIrvAdAtmaka maMgala (3) vastu nirdezAtmaka maMgala zrIvizeSAvazyakAdi graMthamAM maMgalanI bInA vistArathI jaNAvI che. ziSTa purU ne e AcAra hoya che ke keI paNa mAMgalika kAryanI zarUAta karatAM pahelAM maMgalAcaraNa jarUra karavuM joIe. jyAre hRdayamAM uttama vicAra dhArA baddha prakaTe, tyAreja graMtha racanA karavAnI lAyakAta maLe che. mana cekhyuM hoya, tyAre sadda
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jenAgama praznamAlA yAne praznottara kalpalatA. vicAranI zreNi prakaTe che. manane nirmala karavAnA aneka sAdhanAmAM maMgalAcaraNa paNa jaNAvyuM che. maMgalAcaraNudvArA mana:zuddhi karIne graMthamAM uttama vicAro goThavanArA graMthakAra mahaSi bhagavaMto nividhrapaNe graMthane pUrNa kare che. A pramANe maMgalAcaraNa karavAnuM TUMka rahasya jANavuM. graMthanI zarUAtamAM, vacamAM, ne chevaTe, ema traNa sthaLe maMgalAcaraNa karavAnI pravRtti zrIaMgasUtrAdimAM jaNAya che. 6 prazna-cAra anubaMdhanuM svarUpa zuM? uttara-kaI paNa kAryamAM ekadama pravRtti thatI ja nathI. eTale (1) adhikArI (2) projana (3) abhidheya (4) saMbaMdha A rIte cAra anubaMdha kahevAya che. graMthanA tattvajJAnane jANavAnI IcchAvALA bhavya jIvone je graMthanA adhyayanAdimAM joke, pravartAve (pravRtti karAve) te anubaMdha kahevAya. A cAra anubaMdhanuM jJAna thayA bAda (1) ISTa sAdhanatA jJAna eTale A graMtha bhaNavAthI tattvajJAnAdi lAbha jarUra thaze, A bAbatano nirNaya ane (2) kRti sAdhyatA jJAna eTale A graMthane huM bhaNuM zakIza ke nahi? A bAbatane nirNaya A baMne jJAna thayA bAda adhyayanAdi pravRtti thAya che. kahyuM che ke - ||prvRttijnk jJAna janakajJAna viSayatvamanubaMdha catuSTayatvam / ' A vAkyane spaSTArtha upara jaNAvI dIdho che. 1 adhikArI eTale graMtha bhaNavAne lAyaka jIve (2) prayojana eTale graMtha bhaNavAnuM phala (3) graMthamAM jaNAvelI bInA abhidheya kahevAya. (4) saMbaMdha-graMtha arthane jaNAve che, mATe vAcaka kahevAya, temAM jaNAvele artha vAcya kahevAya. A rIte graMthane ane arthane vAcya vAcaka saMbaMdha ghaTe che. gurU paraMparAthI maLelI bInA graMthamAM jaNAvAya che. tethI bIjA graMthamAM "gurUparvakrama" nAmane saMbaMdha jaNAvyuM che. 7 prazna-zrIuttarAdhyayana sUtramAM trIjA adhyayatanuM nAma " jI" che. ahIM cauraMgI zabdano artha zo samajavo? uttara-mokSanA sukhane denArA cAra aMga eTale kAraNenI bInA je adhyacanamAM samajAvI hoya, te cauraMgIya (caturAya) adhyayana kahevAya. 1 manuSyapaNuM 2 pUjya zrIjinezvara deve kahelA vacane sAMbhaLavA. (3) prabhudevanA vacane upara zraddhA rAkhavI. 4 parama zAMtimaya saMyama dharmane pAmIne tenI ArAdhanA karavAmAM Atma zaktine sadupayoga karo. prabala puNya zAli jIvo janma jarA maraNarUpa jaLathI bharelA cAra gatirUpa saMsAra samudramAM bhaTakatAM bhaTakatAM e cAra kAraNe kramasara pAme che. bIjA sAmAnya che pAmI zakatA nathI mATeja kahyuM ke A muktinA cAra parama kAraNe durlabha che. A cAre kAraNonI vistArathI spaSTa bInA zrI mahAvIra dezanAmAM jaNAvI che. apUrNa
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainadharma vikAsa. SON, dharme vicAra lekhaka-upAdhyAya zrI siddhiyuni. . (gatAMka pRSTha 215 thI anusaMdhAna) . o! sadhavA! tAre pati eja tArI zobhA ane gaurava che. tene prasanna karyA pachI tAre bIjA keIne pasaMda karavAnuM che ja nahi, hetuM ja nathI. tAre pati tArI zobhA, ziyaLamAMpAtivratyamAM jeTalI joI zakaze, teTalI kadi paNa aMga vastrAdi anya kAMImAM nahi ja juve. tuM kulInatA ane maryAdAthI saja, paNa mithyA atireka karI udubhaTa thatI aTaka, o ! puNyazIla vidhavAo tame A sadhavAonA gurU thavAne lAyaka banI jAo. tamArA AdarzathI temane tame ati caMcaLa thatI ke bevaphA thatI aTakAve. vicAro ke tame kevI rIte vartaze te Adarza bhUta banI zakaze. (12) e acaLa ane abAdhita satya che ke, sarva kALamAM vidhavAnA jIvana karatAM jaina sAdhI jIvanamAM ghaNI ja vizeSatA che. sAdhvI jIvanamAM eka sthaLe sthira rahevAtuM nathI. vIza vasA dayAnuM pAlana karavAnuM hoya che. lecAdi kaSTo Avazyaka hoya che. vAhanano upayoga sarvathA karAtuM nathI. vividha parirU viho ane aneka vidha upasargo sahevA paDe che. Ama aneka rIte sAdhavIpaNAnuM jIvana duSkara-dugdhAlaya che. tene nivaha na karI zake evI vidhavAe gRhasthAzramamAM rahI zrAvikAnAM samyakatvamUla bAra vrata dhAraNa karI jIvana nirvAha kare. ghaNI rIte temane sAThavI jIvananI amuka rItabhAtemAM rahevuM paDe che. kAraNa ziyaLa rakSaNanI pratyeka bAbata amuka aMze temane sAdhvI varganI jema svIkArI jIvana vItAvavuM paDe che. yathAyogya ziyaLanI navavADe paLAvavAmAM bedarakArI rAkhavAmAM Ave eja vidhavAonA pavitra jIvanane nAza thavAnuM saMbhavita kAraNa che. vidhavAe kAMI lahAva lIdhA nathI evI samajathI je saMbaMdhIo tene veza rakhAvI, AtmasaMtoSa ke Atma prasannatAne viveka visArI daI kevala hasatI ramatI karavAmAM tene ane pitAne AnaMda mAne che, teo te bIcArI anaybhavIne amRtanA eThA nIce kaI kAtIla viSapAna karAve che. evI rIte hasatI ramatI rAkhatAM teonA uramAM damana karavA gya chupI rahelI vAsanAo jAgI - uThe che, ane pariNAme teo kAmathI, viyogathI, beAbarU thavAnA bhayathI - unna thatAM duHkhathI ane zArIrika tathA mAnasika rogathI pIDAtI thaI jaI sadA raDatI ja thaI jAya che. jenI pAse brahmacarya paLAvavAnuM mAneluM che,
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ dha vicAra. tene zA mATe saMsAranA hAsya ramaNa vagere raMgarAgomAM dhakelavA prayatna ke jogavAI karavI joIe? AvA vAtsalya darzAvanArAo beTI dayA khAtA hoya che, kAraNa ke tema karavAmAM temane jANe ke ajANe svArtha samAyeluM hoya che. teo potAnA mAjazekhamAM anucitatAnA yoge apUrNatA na rahe tenI khAtara, jene A jagatamAM pariNAme duHkhanuM ja kAraNa evuM hasavA jevuM ke ramavA jevuM rahyuM nathI tene micyA hasAvavAne ke ramAvavAne daMbha kare che. je evI rIte enuM jIvatara adha:gAmI banAvavAnI prerakavRttivALuM hoya athavA tevI AMtarika gADha mUrkhatA hoya te pachI tene vidhavA lagnanI, ekane ja dila devAnA karAranI nAzaka drohI rItanI-adhama gartAmAM kema paDavA detA nathI? tyAM kuLanI AbarU, patidroha vagerenI anucitatA samajAtI hoya te pachI bALa vidhavAone AvI rIte agya haze purAvavAnA mane rathamAM kAM anucitatA samajAtI nathI? e kharuM che ke, punarlagnamAM satItva sAva naSTa thaI jAya che ane AmAM saMbhavamAtra che. paNa punarlagnanA virodhIo, vaDIloe samajavuM joIe ke, A saMbhava ghaNe ja nirNaya tarapha derI janAre heI atIva bhayaMkara che. vidhavA jIvanane halakuM banAvanAra, kheTe Adarza ApanAra, unmAge deranAra, unmAda karAvanAra je kAMI hoya te sarvane samULage nAza vidhavAnA hitaciMtakee kare ja joIe, je vidhavAne sAcI vidhavA rAkhavI hoya te, keI kaheze ke, e rIte te nAnI vayanuM nirasa thaI rahetuM jIvana te bIcArI kema khUTAvI zake? ahiM ja bhayaMkara bhUla thAya che. vidhavA jIvanane sarasa banAvavAnA ghaNA nirdoSa mArga che. tene kuTumba sevA, prabhubhakti ane Atmahita anyAnya pravRttimAM sarasa banAvavA prayatna tha joIe. lAgatAvaLagatAoja evA dekhAve kare che ke, vidhavAone anucita jIvanamAM ja rasa paDe. A na thavuM joIe. teo je ema pravRtti kare te punarlagnanA himAyatIone je kAMI balavA lakhavAnI jagA maLe che, tene badhe bhAra A saMbaMdhIone mAthe ja che. (apUrNa) zAstra sammata mAnavadharma aura mUrtiprajA. sA-pUja. 4. zIramorAranI (9trANAinI) (gatAMka pRSTha 212 thI anusaMdhAna). mUrti kI vyApakatA aura mahattA mUrti dharma saMskRti ke TikAva kA mukhya sAdhana hai isakA nirUpaNa ho jAne ke pazcAt aba hameM yaha jAnanA Avazyaka pratIta hotA hai ki mUrti kA mahatva kyA hai aura usakI vizva vyApakatA meM kyA pramANa haiM ?--
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 jainadharma vikAsa. sarva saMpradAya, sarva majahaba, sarva dharma aura sarva paMthone prakArAntara se mUrtipUjA ko mahatva dekara usakI vyApakatA jaga jAhira kara dI hai / koi guptarUpa se mUrti kI upAsanA karatA hai to koI prakaTa rUpa meM, koI saMketAtmakarUpa se karatA hai to koI anyAvalaMbana se karatA hai, koI pratyakSa upAsanA karatA hai to koI parokSa upAsanA karatA hai / tAtparya yaha hai ki ukta sabhI upAsanAoM meM mUrti kA sthAna sarva prathama hai / isake binA upAsanA yathAvasthita rUpa se kadApi nahIM ho sakatI hai sabhI majahabo ne mUrti ko paryAyAntara se sthAna dekara usakI mahattA vRddhi aura vyApakatA sidvi meM kiMcit bhI saMdeha nahIM rakkhA haiM / prathama to mUrti ko jo ki prabhukI AkRti vizeSa kA jJAna karAtI hai svIkAra kiye binA upAsanA nahIM ho sakatI hai yadi koI yaha kahane kA dussAhasa bhI kare ki hama mUrti ke binA bhI prabhu kI upAsanA kara sakate haiM yA karate haiM to usakA yaha kathana kevala vAGmAtra hI samajhanA cAhiye kAraNa prabhu to niraMjana nirAkAra hai aura nirAkAra taka pahuMcane ke liye sAkArAvalaMbana kI AvazyakatA rahA karatI hai / isI uddezya se upAsanA ke bhI do prakAra batalAye haiM-1 sAkAropAsanA 2 nikaaropaasnaa| nikAropAsanA karane ke liye sAkAropAsanA kI sahAyatA lenI par3atI hai| yadi isakA avalaMbana na liyA jAya to amISTa siddhi asaMbhava nahIM tathApi dussAdhya avazya hai / jo loga sAkAropAsanA karate hue bhI nirAkAropAsanA kI duhAi dene meM kiMcit bhI saMkoca nahIM karate haiM ve vAstava meM nirAkAro pAsaka na hokara sAkAropAsaka hI haiM / sAkArApAsanA hI mUrti kI upAsanA hai| nirAkAra prabhu aura nirguNatvAd guNAnAm ke siddhAntAnusAra nirAkAra guNoM kA dhyAna bhI kaise ho sakatA hai ? carmavakSu vAle jIva to isa ucca tatva taka tAvat nahIM pahuMca sakate yAvat zAna cakSu kA vikAsa nhii| prabhu aura unake guNa donoM hI nirAkAra haiM tathA guNa guNo se sarvathA bhinna bhI nahIM raha sakatA hai yaha nAma kA sarva sammata siddhAnta hai / jaise rajata (cAMdI) aura zuklatva (saphedIpana) svarNa (sonA) aura pItatva (pIlApana) ye donoM pRthak 2 nahIM raha sakate hai usI prakAra guNI se guNa bhI pRthak nahIM hai / aise hI prabhu aura unake guNa bhI alaga 2 kaise rahasakeMge ? kevala guNoM kI upAsanA bhI nahIM kI jA sakatI hai kyoMki guNa guNI se saMbaMdhita hai / yadi yaha mAnA jAya ki hama manameM hI prabhukI kalpanA karake unakI upAsanA kara sakate haiM to mUrti ko mAnane kI kyA AvazyakatA hai ? kiMtu yaha kathana aisA hI hai jaisA ki apanI mAtA ko baMdhyA batalAnA asaMgata hai / kAraNa mana meM prabhu kI kalpanA karanA yaha bhI to eka eka prakAra kI mUrti kI upAsanA hI hai / yadi mana meM kisI bhI prakAra se prabhu ko AkRti kI kalpanA na kara upAsanA kI jAya to yaha saMbhava ho sakatA hai ki vaha upAsanA nirAkAropAsanA ko hI sUcikA hogii| kiMtu sAkAropAsanA karate hue bhI mUrti ko svIkAra na karanA "gur3akhAnA aura
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstra sammata mAnavadharma ora mUrtipUjA 217 gula gule se paraheja karane ke samAna hI hai / mUrti kI mahattA aura usase hone vAle lAbha alpajJoM ke liye to pratyakSa hI hai kiMtu vidvajjanoM ke liye bhI sphuTa haiM / alyajJa jana to isake avalaMbana binA kadApi dhArmika dRDhatA ke saMskAroM se saMskArita nahIM ho sakate haiM kiMtu matimAn vyakti ke hRdaya meM bhI aise saMskAra mUrti kI mahattA svIkAra kiye binA kadApi utpanna nahIM hote haiM / bAlaka se lekara AnaMda masta adhyAtma yogI taka ke liye mUrti anivArya sAdhana hai / jina 2 dharma nAyakoM aura saMsthApakoM ne mUrti kA khaMDana kiyA hai unake matAnuyAyI vartamAna meM bhI mUrti ke upAsaka hI bane hue haiM aura yena kena prakAreNa mUrtipUjAko uttejanA dene vAle prayatna bhI karate haiM / vAstava meM mUrtipUjA samyaktva hetu jitanI upakArikA aura lAbha pradA siddha huI hai utanI hI upAdeyA aura upayogI bhI hai / jaina, zaiva, vaiSNaba aura baidika dharmAnuyAyI to mAnava jAti ke itihAsa kI Adi se hI mUrti pUjaka the aura haiM inake saMbaMdha meM kisI ko bhI saMdeha utpanna nahIM ho sakatA hai kiMtu islAma yA muslima dharma, krizciyana (IsAI) dharma, AryasamAja, kabIra, nAnaka, aura sthAnakavAsI paMtha bhI mUrti kI vyApakatA kA khaMDana nahI kara sakate haiM kAraNa ve bhI mUrtipUjA ko mahatva dete hI haiM / kisI bhI vastu ko mahatva tabhI diyA jA sakatA hai jaba ki usake prati anurAga bhAva, zraddhAbhAva aura kartavya dharma bhAva rahA huA ho / muslima dharma ke matAnuyAyI apanI masajidoM meM pIroM kI AkRtiyAM banAkara unakI puSpa, dhUpa, lobAna Adi se pUjA karate haiM vividha varNIya suMdarAkRti maya tAjiyoM kA nirmANa kara usake liye aneka dina sa pUrva harSotsava manAte haiM, usako gAMva meM cAroM ora pherate haiM usake sAmane rote pITate haiM, nAriyala caDhAte haiM, phUla aura lobAna Adi kI dhUpa se usakI pUjA karate haiM yaha saba mUrti pUjA kA spaSTa vidhAna nahI to aura kyA hai ? itanA hI nahI kiMtu ajamera meM jo khAjApIra kI eka prasiddha daragAha hai vahAM aneka sudUradezavoM musalamAna apanA punIta tIrtha dhAma samajha kara darzanArtha Ate hai| usa daragAha meM zRGgArita aura svarNa rajata (cAMdI) jaDita samIpastha sthAna vizeSa ke aura svadharmAnukUla AkRti vizeSa ke darzana kara apane ko kRtakRtya samajhate haiM / apane pApoM kA naSTa honA mAnate haiM aura apane sadbhAgya kI sarAhanA karate haiM ki ahA ! Aja merA parama pavitra divasa hai ki jisase meM apane tIrtha sthAna ke darzana kara apane mAnava jIvana ko saphala kara sakA hu~ / baMdhuo ! uttama udgAra bhakti bhAva aura Atma kalyANa sAdhana bhAva ke hone para hI nikala sakate haiM / isake atirikta ye loga apane prasiddha tIrthasthAna makkA aura madInA bhI haja (yAtrA) ke nimitta jAte haiM aura vahAM mUrti vat sthApita eka kAle patthara ko bhaktipUrvaka cumbana kara apanI dharma-zraddhA aura pUjA bhAvanA prakaTa karate haiM / ye saba pravRttiyAM mUrtI pUjA kI hI sAdhikA haiM / __ (apUrNa.).
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 jainadharma vikAsa mana sAgaranAM mojAM lekhaka-bApulAla kALIdAsa saMghANI. "vIrabala (pu. 2 ju aMka 3 jo pRSTha 95 thI anusaMdhAna) * eka mANasa pitAnI vahAlI cIja bIjAne vahAlI karavA Agraha kare e zI rIte gya che? ekanI prakRti ane vicAra sAthe meLa khAnAra siddhAMta bIjAnI prakRti ke vicAra sAthe meLa khAya ja e kayA jagatane niyama che? pitAne siddhAMta putre mAnya rAkhavo ja joIe e dA zuM nyAthI che? gaI kAlanI AbarUnI vyAkhyAne mAnya rAkhanArane ane nutanayuganA Adarzone dhyeya rAkhI te mujaba jIvana vyatIta karavAnI IcchA dharAvanArane rAha eka banI zake khare? A badhuM na bhUto na bhaviSyati' che. jagata eka pravAhe cAlavAne niyama dharAvatuM nathI, tavArIkhanuM pAnuM vicitra ane addabhuta vAMcIe chIe. ane enA pratyakSa pariNAma tarIke jagatane vividhatAthI bhareluM nIrakhIe chIe. je mANasa bIjA mATe pitAnA siddhAMtane Agraha rAkhe te haThAgrahI gaNAya che. ane tethI ghaNIvAra kaleza ubho thAya che. ane AjalagI thayelA kalaha lagabhaga Aja haThAgrahanuM pariNAma che. A haThAgrahathI keTalIkavAra bIjAnA vikAsanI pAMkha kapAI jAya che. A badhuM sujJa purUSe vicArI javuM ghaTe ! zuM karI anyAyI ane apramANika ja hoya? AtmAnuM khuna thAya evI nekarI nA karavI. AtmavikAsaka, athavA AtmavighAtaka na hoya evI. nekarInuM sthAna mAnavajIvanane jIvavA IcchanAranA vyavahAramAM hoI zake. atyAre nekaronAM jIvana khuzAmatamAM chavAtAM hovAthI temaja nItinuM peraNuM nIcuM hovAthI. nekarI adhama gaNAI che. paNa prazna e upasthita thAya che ke te mANasa karIne badale anya dhaMdhAmAM joDAze te zuM pramANika banI jaze? Ama banavuM taddana asaMbhavita lAge che. apramANika mANasa vepArI banaze te te grAhakene chetaryA vinA rahevAno ja nahi. ane evuM anya dhaMdhAomAM paNa banaze ja. hA ! eTaluM kharuM ke, te mANasa sattA hAthamAM AvavAthI vadhu joramAM Avaze. paNa evuM te lakSmI mada, yuvAnImAM, moTAImAM jyAM nathI banatuM? vaLI je jene svabhAva tevuM te meLavyuM ja saMtaSita thavAne, ane mana dhAryuM karavAne ja. rAjyanI karI ja ApaNe adhama gaNIe. te e ApaNI mAnyatA ja rahevAnI, ItihAsa pote ja kahe che ke, aneka nIti ane dharmiSTae sipAhIthI te pradhAnapada sudhInI nekarIo dharmiSTa rahI vaphAdArIthI karelI che. maMtrI abhaya, vastupAla, tejapAla, ane vimaLazAha zuM julmI hatA ! zuM karImaMtrIpada maLyA pachI emaNe nIti cheDI dIdhI hatI. ulaTuM ItihAsa kahe che ke, temaNe rAjA ane prajAne saMbaMdha sAcavatAM anekavAra veThI lIdhuM-dezanI
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhukA tADava nRtya. 268 kIrtine ujavala rAkhI, ATaluM chatAMya ApaNe pramANika ke apramANika darekane mATe karI adhama ane agya che. ema kahIe e zIrIte vyAjabI che? eka apramANika ane sattAmadane zokhIna mANasa pradhAna hoya tenA karatAM pramANika ane udAra mANasa te pada para hoya to raiyatane ane tAbAnA nokarane keTalo badhe saMtoSa ApI AzIrvAda meLavI zake? rAjAnA agya pharamAna sAme e kayAreka javAba ApI zakaze, tyAre apramANika ane khuzAmati te ema ja gaNaze ke "ApaNe zA mATe keInI vacce paDavuM ApaNe te ApaNuM bhare, zA mATe nakAmuM vera karavuM?" chevaTa eTaluM ja kahI zakAya ke nItijJa ane dharmiSTa mANasa nokarI kare te te stutya che. ane apramANika te ApaNe nA kahIe to paNa manamAnyuM 42pAnI ! (apUrNa) sAdhuoM kA tAnDava nRtya le. muni kuzalavijayajI-ahamadAbAda. isa paMcama kAlameM aura isa avasarpiNIkAlameM jo mokSamArga ke pahale nambara ke ArAdhaka haiN| joki sAdhU , zramaNa, bhikSU , muni, yogI, yati Adi nAmoM se pahacAne jAte haiM, unakA bAhyaveSa saMsArika veSa se bhinna hotA hai. eka prakAra se dravya Azrava aura bhAva Azrava se mukta rahate haiM dravya saMvara aura bhAva saMvara se aura kriyAkI vizeSatA se nirjarA kA lAbha bhI ho jAtA hai. AcArAMga sUtrokta dravya cAritra aura bhAva cAritra ke rUpa meM, arthAt ratnatrayakI AtmarUpa vizuddhatA prApta karane para jo amUlya gAthA dRSTigata hotI hai usake anukUla Aja kala kI cAritra lIlA, nRtya lIlA ke samAna haiN| sAdhu samAja dIkSA ke samaya karemibhante kI mahAbhiSma pratijJA ko akSarazaH bhUla rahA hai, kyoMki jina viSayoM kA tyAga kiyA hai, vaha tyAga pUrNa koTiyoM taka prAkRti zabda sUtroMko paDhakara svikRti gurU mukha se ki huI tyAga bhAvanA kA jIvana ke sAtha 2 nirdoSa rUpa meM saMyama ko zuddha banAne ke rUpa meM anuSTAna cala rahA hai. vaha bilakula saMdoSa aura azuddha dRSTigata ho rahA haiM, ThANAMgasUtra ke anusAra nAma nikSepAdi jo zAbdika caubhaMgI hai usa ke anusAra nAma zramaNa vizuddha bhAvazUnya sAdhu saMsthA ho rahI hai| yadi isI taraha kI paripATI calA karegI to samyakacAritra kI paribhASA syAdvAdavAdI vidvAnoM ke dvArA banAne kA sU avasare prApta karanA pdd'egaa| kevala nAma mAtra samyakacAritra ke anuSThAna se na to svayama ko ziva pada prApta hotA hai| aura na dUsaroM ko prApta karA saktA hai carma tirthaMkara bhagavAna mahAvIrasvAmIne mumukSa zramaNaniketA gautamasvAmI ko kahA thA. aai gautama tujhe kevala jJAna mere astitva meM nahIM hogA isa bAta kA gautama
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 janadharma vikAsa svAmI AtmAnu mukhAdRSTi se apane Apake doSoM kA pUrNa darzana vaha anveSaNa pharane lage, yadyapi mahAna naitika siddhAMtika anusAra svayaM ke doSa svayaM nahiM dikha par3ate aura yahI eka Alocya viSaya ho gayA thA. ki mujhe kevala jJAna kyoM nahIM hotA hai| aye jainoM ke dharma upadezakoM isa udAhara ko AtmA meM sthAI rakhakara aura dirgha vicAra karaneki AvazyakatA hai| jabase chamastha kAla kA AraMbha huvA taba se Apa logoMne mana kalpita rItA aura rivAjoM kA pracAra kiyaa| aura sAdhu tAnDava kA pUrA bhAva bhajakara ke dikhlaayaa| yaha avarNanIya hai, isa chamastha kAla meM ziSya karane ki aura baDhAne ki icchAne to jainadharma ko razAtala meM bheja diyA hai| nindA Adi durguNoM ne pUrA sthAna jamA liyA hai sAre jaina samAja ko china bhinna kara diyA hai jo cAritra kA mahAna Adarza thA vaha gauNa aura glAni kara banA diyA hai, yaha ApakA pahilA tAnDava hai, dUsarA tAnDava suniye usa ke pahale kAna ke mela ko dUra karake aura zuddha bhAva se hRdayagama kIjiye gaa| sAdhu manDala meM eka dUsare ke sAtha kaisA vyavahAra ho rahA hai. aura paraspara kI nindA se mahAvratoM kI dukAneM divAlA AuTa ho rahI hai| yaha ati vicAraNIya tANDava haiM, aba eka apUrva tANDava pAThakoM ko dikhAyA jaaygaa| Aja kala paraspara jaghanya aura sAdhAraNa praznoM kA jo zAstrArtha ho rahA hai, vaha pUrI tabalacI kI sAmatA ko dhAraNa kara rahA hai paraspara eka dUsare ko murkha kaha denA yaha to sAdhAraNa maMgalAcaraNa haiN| tapasyA ne ina durguNoM se mukhaH mor3akara aSTApada para rahanA svIkAra kiyA hai, lAkha mana Uti karane para bhI yahAM AnA asaMbhava dikha par3atA hai, Azaya yaha hai, ki pUrva ke samAna isa samaya ke sAdhu samUha meM pUrA abhAva dikha par3atA hai, jarA pUrva ke sAdhUoM kI dIkSA aura saMyama kI paryAya ko dekho, aura soco, phira Age kadama bddhaao| ki tumhArA adhaHpatana isa samaya kaise ho rahA hai, isakA kabhI colapaTTe kI Ar3a meM rahakara vicAra kiyA thA ? aji pUrvajoM ke nAma aura unake caritra vAkhyAnoM meM kaha kara eka nambara ke popale muMha vAle bhaktoM ko prasanna kara dete ho. aura TasI meM apane vAkhyAna meM iti zrI karake jo gulacchare ur3A rahe ho. yaha kahAM taka jaina samAja tumhAre isa nagna tAnDava ko dekha karegA. aba pAkhanDa ko chor3a kara karemibhante mahAsUtra kA pAlana karake Atmika sukhaH ki aura jaina dharma kI vijayI ghoSaNA saMsAra meM pharhAdo, yaha lekha nija dveSa se nahiM likhA gayA hai| apitu sAdhutva kA yathArtha svarUpa prApta karane ke liye likhA gayA hai| astu zAnti.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahaMta darzana ane Izvara. ahaMta darzana ane Izvara. lekhaka-maNIzaMkara kALIdAsa vaidyazAstrI (jAmanagara) (gatAMka pRSTha 218 thI anusaMdhAna.) Izvara viSe pAzcAtya mAnyatA nyAya darzananA IzvaravAdane puSTirUpa sRSTi sarajanahAravAda tarIke pAzcAtya darzanamAM "thiIjhama" Theism nAmathI eka prasiddha vAda che, temAM potAnA vicAranI puSTimAM ghaDiyALanuM udAharaNa Ape che ke ghaDiyALanA kAMTA tathA spIMga joIe te niyamita kAma karI rahyA che, ane tenI niyamitatA jotAM e ghaDivALane kaI paNa kartA hoya ema mAnavAnuM kAraNa maLe che. AkAza gRha AdinI vyavasthA, jamInanA nIcenA bhAga joIe te tenI vyavasthA, pANI, jhADa, phaLa vigereno vikAzakrama, A tamAma jotAM tenI racanAmAM keI kuzaLa sRSTA tarIke jarUra hoya ema buddhi svIkAra karI zake che. ekalu A zarIranuM udAharaNa leze te paNa A aMge pAMganI racanA jotAM teno kartA eka mahAna buddhimAna Izvara che, ane tenI apAra dayAnuM pariNAma teja A sRSTi che ema jaNAze.. ahIMthI ApaNe kramaza dareka darzana temaja pAzcAtya tattvo sAthe vAstavika vicAraNA karIzuM. pAzcAtya thaIjhamanI dalIla ApaNA pAse TakI zake tema nathI, ane tenAM ghaNA pramANe paNa che. teonI mAnyatA pramANe temaja nyAya darzananI mAnyatAmAM thaIjhamane sRSTikartAvAda lagabhaga maLatuM che. teo jagatanI uttimAM kaI buddhimAna ane viziSTa zaktine hAtha hovAnuM mAne che. paNa nirmaLa buddhithI je teone nirNaya karavAnuM sadbhAgya maLe te jarUra jaNAze ke jagatanI uptattimAM jagatane kartA hovAnuM teo mAne che te kAraNa raheze nahi. jyAM sudhI jaDa dravyanA baLane temaja kamannitinA sUma rahasyane jANatA nathI tyAM sudhI ja A mAnyatA ubhI rahe che. graha, nakSatra AdinI je vyavasthA temaja pRthvInA paDanI aMdaranA thaze, A sarva jaDa dravyanI eka lIlA che. temAM koI prakAranI kaLA jevuM kAMI paNa nathI. mAnava ke pazu zarIra racanAmAM paNa keI Izvara tenI racanA kare che ema mAnavuM, te kamonitInA jJAnathI vegaLApaNuM sAbIta kare che. je eka buddhimAna IzvaranI A racanA svIkAraze to keTalAka jIva pote akALe nAza pAme che, te te buddhimAnanI racanAne bAdha naDe. je darzane Izvarane jagat kartA tarIke oLakhIne tenI vizeSatA mAnatA heya te kharA zabdomAM kahIye te Izvara jevuM parama maMgala tatva je amaryAda ane atula che tene maryAdita banAve che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 jina dharma vikAsa. A jagata e IzvaranI dayAne namune che ema kahenArane ApaNe puchIye ke IzvaranI dayA e A jagatanI utti hoya te tame Izvarane kaMI daSTIthI dayALu kahI zakaze. kAraNake jyAre Izvara dayALu che ane teNe ja A jagata saryuM te pachI A jagatamAM mahAna duHkhI che, je duHkha pAme tevA rege, ekAMta jagatanA jI, mahAna duHkhI, aneka vidhavAo, Adi aneka AvI racanAo Izvarane karavAmAM kaI dayALutA sacavAI che, te A5 nirNaya karaze. - pazcimanA thaIjhama pAsethI ApaNe uparanI vAtane nirNaya mAgazuM te teone mauna ja rahevuM paDaze. - have nyAya praNetA gautamanAM Izvara tatva saMbaMdhe ahata darzana nirNaya mAMgI zake che ke nyAya darzana je seLa padArtho mAne che, te dravyathI anAdi hovAnuM svIkAre che, paryAyathI anitya arthAta usana ane vinAzavALA ema paNa teo mAne che, te pachI dravyAdi padArthone unna karanAra Ivara che ema zI rIte kahI zakazo. seLa padArtho jyAre dravya thakI anAdi che ema kahI pAchA tenA sA tarIke Izvarane svIkAraze, te vadate vyAghAta doSa Avaze. - AtmA paNa aneka vidha paryAyavALo che, ane avasthAMtara pAme che. chatAM je nyAya darzana emaja kaheze ke Izvara paMcabhUtanA padArthothI ke paMcabhUtanI suSTithI jUdIja eka vastu che. "Transcendent Being" che te tene paramANuno saMbaMdha na hoI zake. nyAyikenI mAnyatAmAM vRkSa, tenI zAkhAo, patra, puSpa A badhI kArIgarIne kartA Ikavara he joIe tema che. paNa pAzcAtya vidvAna ane ahaMta darzana baMne e dalIlane svIkAra karI zakatA nathI. kAraNa ke je Izvarane e rIte mAnavAmAM Ave che te paNa eka ApaNuM je. amukta mANasa banI jAya che. ahIM prabhAcaMdrajI nyAyadarzananI yAdI Ape che ke zAna riSi kavannA dhAranA hikanRtAna zarIre maratA ityaNya saMgatam zarIrA bhAvetadA dhAratva sthApya saMbhavAt muktAtmavat... Izvarane jeo jagata kartA mAnaze teone te Izvarane zarIradhArI mAna paDaze, kAraNa ke A jagata jevo eka mahAna sAva5va padArtha zarIradhArI vinA " banI zake tema buddhi svIkAra karI zake tema nathI. vaLI taiyAyike kadAca ema te kaheze ke sRSTi racavAmAM Izvarane zarIranI AvazyaktA nathI paNa IzvaranuM jJAna, - cikitsA ane prayatna ja mAtra upayogI che. je ema mAnaze te pachI temane ahaMta darzana turataja pakaDI leze ke je zarIra nahi mAne te pachI jJAna, cikitsA ane prayatna kaI rIte hoI zake? kAraNa ke muktAtmAna mAtra azarIra hoya che ane tenA jevo Izvara niyAyika mAnaze te azarIrane prayatna kara
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ sajoDe vApaNa. 263 - - vAne saMbhava nathI. mATe je je je darzana ke vijJAnavAdIo Izvarane jagata kartA tarIke svIkAravA AgaLa dhapaze, to vaLI temaNe izvarane zarIradhArI mAne paDaze. ane je zarIradhArI Izvara mAnaze te pachI eka Apatti e thaze ke zarIradhArI Izvara, zarIradhArI mANasa che ane maryAdita banI jaze. pazcimamAM Aje eka eve vAda vate che ke Izvara jevuM kaMI tattva cheja nahi, AvI mAnyatA dharAvanAra nirizvaravAdI maMDaLanA taraphathI puSkaLa sAhitya bahAra paDayuM che. "Izvarane InkAra" nAmanA pustakamAM teo jaNAve che ke "Ikavara jagatane kartA ane karUNALu tarIke gaNanArane ame puchIye chIye, ke Izvarane AvI jagata banAvavAnI bhAMjagaDa karavAnuM prayojana zuM che? (apUrNa) -www . sajoDe svArpaNa. 1 nema-rAjulanI jIvanakathA. ( [akhaka-bApulAla kALIdAsa savANI "vIrabA]) (pu. 2 aMka 3 pRSTha 90 thI anusaMdhAna). ane lagnananI sAme zuM vAMdho che ema A5 pucho che! rivAjanA hatyAkAMDane-jihA savAdanI A rAkSasI lIlAne daphanAvavI hoya to e rasamamarDa hArA jevAnA lagna chedananuM kaphana mAge che. rivAja nAmanA pikAra sAme-rasanAnA saLavaLATa upara hArA svArpaNanI-hamArA uSNa azrupAtanI jarUra che. bhAI! kRSNa! avinaya mApha kare! A vAtacIta cAle che tyAM saMdeza Avyo "zerAjakumArI rAjula Ave che." so najare e dizAe deDI. dardabhAre DhasaDAtI rAjula maMdamaMda pagale parANe AgaLa vadhI rahI che. prayatna azru rAyAM che paNa upasele pahere aMdara akSanAM vamaLo sahI rahyo che. hRdayavAsI citrake ghaDIka pahelAM soda camakatI dehalatAnA Alekhana upara atyAre pituM pheravI vedanApUrNa mAnavInI pravedInI pratimArUpe pheravI nAMkhI hatI, e mAnava pratimA najIka AvIne nemakumAra sAme avanata mukhe thobhI gaI, enA dilamAM aneka taraMge uThatA hatA, manAmaNuM thaI javAne aNakhUTa vizvAsa rahetA hatA. chatAM e zraddhAne e taraMgonA uccArane banelI hakIktane bhAra rUMdhate hato. kaI rIte zarUAta karavI enI vimAsaNamAM pAMDato hato. parANe uddagAra nIkaLe - rAjakumAra !" bele kumArI !"
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhirma vikAsa mRga tetaranAM piMjara khelanAra ama nirdoSa bhaNuM reSa kAM dAkhave che!" pratimA zabda ane azru ThAlavatI banI. svArtha kSaNeka ema lAge rAjula kumArI! prema pratyuttara vAMche che. gusso pratikAra mAge che. ahiMsAnA pujArIne e patananI dizAo che. ahiMsaka hRdaya te sadAye vAtsalyamAM-arpaNutAmAM rAce che." te taraNethI zIda pAchA pharyA che ! AzAbharI mahane viSamadazAmAM rajhaLAvavAne ze marma che!" - "rAjulA ze! sAMbhaLo! lagnanA ucharaMga AnaMda khAtara e vanavAsI nirdoSa paMkhIDAMnI garadane pharatI churIo game che? be AzAbharyA jIvananI sanehagAMTha upara e raktasiMcana uvala che?" "nA." basa! kumArI ! eja javAbanI huM rAha jouM chuM. e svayaM uThatA "nA" "nA" nA pikAra upara phanA thaI javA zaktinI ArAdhanA kare. muka prANIne nivAsa marmavedanA upajAvate hoya te ApaNa ubhaye sthala lagnane lagnamAMnI vAsanAne tyAga kare joIe. e rivAjanI huphe raktapAtane rakSatAM rasalolupa mAnane rokavA e balidAna ApavuM joIe." ApanI bhAvanA te hArI bhAvanA che. paNa ene siddha karavAne A rasto! nA, nA rAjakumAra! hAle Aje ApaNe paraNI jIvanamoja mANI laIe, AvatI kAle senAne sajaja karI vijayayAtrAnuM prasthAna karIzuM. samrATa banI pharamAnane ekaja jhATake e ghAtakI rasamane bhasmasAta karIzuM. te dina huM paDakhe ubhIza. atyAre haThAgrahI nA bane ne pAchA phare kumAra! Apane A nA ghaTe!" " "rAjula! rAjula! hRdaye thatharAvatA eka hatyAkAMDanA upAya lekhe duniyAbharamAM raktapAta macAvavAnI eka strI-jAtajanetA svArthapaDalamAM salAha Ape che-AMgaLI cIMdhe che! agnidagdha mAnavIne agni nahi, jaLa nahi, paNa tela siMcana zAMti Ape che. hiMsA dAvAnaLane lAvavAmAM jorajulma nahi, thuMka nahi, balidAna, apaNutA mulyavAna che. jaLathI bhale agni bujhAte lAge paNa pachInI daIvedanA, karUNa TaLavaLatuM mRtyu keTakeTalAM bhayAnaka che? jera ame aTakAvelI hiMsAnA pratyAghAte mAnava hadayamAM je nAmadaI, gulAmI, khuna rejI krame krame vikase che. tenA prayatnamAM e hiMsaka prayatna zApa-rUpa banI ghasaDAI jAya che. athavA ApaNI AMkha mIcAtAM e raktapAta bevaDA jere khaDe thAya e pharamAnanI AvaradA keTalI kSudra! rAjula! hamAro sucavele upAya hemeja joze ke keTalo pAMgaLo che. balidAne ApaNe rUDhI rakSakenA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ jene sAhityameM gavAliyara. 275 dilamAM eka evI khIlo kheDI zakazuM ke jene halAvatAM khuda emanAM saMtAne AMkha sAme tarI Avaze. A khaTaka-A mAnasa palaTo rAjula! anaMta yuga guptapaNe kAma karato raheze." satya che kemakumAra! huM kabula karuM chuM paNa Ape pharaja bajAvI lIdhI. nine nibaMdha karyA. lagnotsavamAM e jamaNuM baMdha raheze. Apa pAchA phare." rAjulanA dilamAM be bhAvanAo uchaLatI hatI. eka nema bhaNI derAtI hatI, eka nemane ghasaDavA mAgatI hatI. rivAja bAMdha cheDathI nathI lapAtA! AvA raktapAta sAme evI pharaja majAvyAnI mIThI AtmavaMcanA huM nA sahI zakuM. jANayAne mAnyA pramANe vartavA taiyAra na thanAra, prayatna na karanAra, purUSArtha hina banI patanane paMthe khasI paDe che. A rAha pasaMda nA hoya te hame jANe, hAre te e daDha nizcaya che. nA bolo! jIvanasAthI ! nA bolo! lagna ke balidAna game te ekaja paMthe ane anyanA hRdayamAM vilasI gayelA mAnavIonuM prayANu! have Apa zuM dhAre che?" "eja balidAna-hetune pracAra! e keDIe keDIe huM Daga bharIza" kAcA pocAne ku havADo karAvavAmAM kAgAroLa vinavaNI dIrdhakALa TakI saphaLatA meLave che. eja zabda bhaDakAo daDha nizcayanA nakkara vartuLamAM havA nA lAdhatAM tvarAe alepa thAya che. nemakumAranI makkamatAe zabda zetaraMje aTakI gaI. janatAne hRdaya ubhare kAryanI gyAyegyanI tulanA TIkAne rAte ThalavAvA lAgyA. Aptajane bAghAM banyAM hatAM, kayAMka chupo DusakAM, azrudhArAo vahI rahI hatI. (apUrNa) jaina sAhitya meM gvAliyara. kerala-Ini zAMtisAranI (zIvanI ) (gatAMka pRSTha. rara0 thI anusaMdhAna) uparokta vacana sunakara AcAryajIne usI vakta vahAMse prasthAnakara kramazaH pAlI pahuMce / prAmAnu grAma vihAra karate. karate mahevAdhapurameM bauddho ke sAtha bAdameM Apako vijayalakSamI prApta huI / tatpazcAt Apako * gvAliyarameM bhI aneka vAdiyoM para vijaya prApta kiyaa| sthAnIya nareza sUrijIne Apake sAtha rAjya cinha bheje / jo kitane dina bItane para vApisa karadiye / uparokta AcAryazrIke samayameM gvAliyarameM anumAtaHbhuvanapALa rAjya karatA yA vIrAcArya kA vistRta itivRta jAnane ke liye pATana vizayala hamArA likhA huA nibandha par3hanA cAhiye /
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 janadharma vikAsa. _abhayadevasUrIjI. vIrAcArya ke samakAlIna AcArya the| gvAliyara ke jaina itihAsa meM inakI upekSA nahIM kI jA sakatI yUMki vahAM ke adhikAriyoM dvArA kI huI mahAvIra svAmI ke mandira kI durvyavasathA ko haTAne tathA isa prakAra jaina dharmako mahAna Apatti ko TAlane ke liye abhayadevasUrijI ne hI svayaM vahAM jAkara sthAnIya nareza bhuvanapAlako samajhA bujhAkara puna; maMdirakI suvivasthA karAI thI esA caMdasUri viracita muni suvratasvAmI caritra kI prazasti se jJAta hotI hai| uparokta mandira vahI. honA cAhiye nAMgAvalokane nirmANa karAyA thaa| vahAMpara jo bhImakAya kalA pUrNa jaina mUrtiyeM upalabdha hotI haiM unameM se katipaya mUrtiyeM pratApinareza DoMgarajI ke samaya meM banI huI hai / aisA tatrasthita zilA lekhoM se phalita hotA hai yaha DoMgarasiMhajI vahI haiM jisane naravara para car3hAI kara use sara kara gvAliyara ke rAjya meM mahatvapUrNa abhivRddhI kI / bhAnucaMdra caritrameM ullekha pAyAjAtA hai (pR0 35-36) vahAM ke rAjAne 1 lAkha jaina bimba banavAye the ve maujUda hai yadhapi ukta zaMyame rAjA kA nAma niradeza nahIM kiyA gayA para anyanya sAdhanoM se jJAta hotA hai yaha rAjA gvAliyara ke pratApI nareza mahArAjA DoMgarasiMhajI hI hone cAhiye yUMki DoMgarasiMhajI ke rAjatvakAlameM jainamUrtiyoM kI khudAI kA kArya prAraMbha huA thA vaha tadAtmaja karaNasiMhajI ke samayameM pUrNa huaa| ye bhI apane pitAke samAna advitIya vIra nikale / gvAliyarakA rAjya Apake astitva kAlameM bar3hakara mAlavAke barAbara ho gayA thaa| rAjA mAnasiMha gvAliyara kI gaddI para eka kalA premI rAjA ho gaye hai, inake jIvana meM kalA kA sthAna bahuta mahatva pUrNa thA / udAharaNa rUpameM gvAliyara durgakA mAnamandira aura gUjarI mahala hI paryApta hai / aba hama yahAMpara kucha aise misAla dete haiM jinase yaha patA calegA ki prAcIna kAlameM yahAM para kauna kauna se munI Aye the / munI zrIkalyANasAgarajI sva. niramita caitya paripAla meM gvAliyarakA ullekha isa prakAra karate haiM prAcIna tIrthamANA saMgraha pra. 72 12 govagiro sihara saMThiyacara majiNAya yaSa pAra bhavaru huN| puniva dinna sAsaNa saMsAdhaNisIMha cira kAla // 10 // gaMtUNa tatya bhaNiuNa bhuSaNa pAvAbhihANa bhUvAla / .. Azsaya payatteNaM gullalayaM kAriyAM jeNa // 10 // Pattan Cataloguie of Manuscripts Page 316.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jene sAhitya gvAlIyara reka7 uparokta ullekha se phalita hotA hai vahAM para bhagavAna pArzvanAthajI kA mandira honA cAhiye / gujarAtI tIrthamAlA sAhitya meM zIlavijaya viracita lekhanakAla 1749) tIrthamAlAmeM gvAlIyara kA ullekha isa prakAra kiyA gayA hai| pAvana gaja pratimA dIpatI gar3ha guvAleri sadA zobhatI ___ vahI pra. 111 upalabdha tIrthamAlAoM meM saubhAgyavijaya viracita tI0 bhaugolika dRSTi se bar3e hI mahatva kI hai / usameM bhI Apane gvAliyara kA ullekha kiyA hai| gar3ha gvAlera bAlana gaja pratima vaMdU RSabha raMgarolIjI .. vahI pra. 98 uparokta tIrthamAlA kA nirmANa samaya 1750 hai| : upara ke sabhI ullekha aitihAsika draSTI se bar3e mahatva ke hai jisase jAnA jAtA hai ki mUrtiyoM kA mahatva atyanta hI hai isake alAvA aura bhI bahuta ullekha pAye jAte hai| gvAliyarakI mUrtiyAM aura kile kA mahatva jAnane ke liye kramazaH anekAnta aura jayAjIpratApa dekhane cAhiye / mUrtiyoM ke lekha DA. rAjendralAla mitrane Indo Aryans Vol 2. prakAzita kiye haiM aura vahAM ke tInoM maMdiroM ke pratimA lekha suprasiddha purAtatvajJa bAbU pUrNacaMdrajI nAharane jaina lekha saMgraha bhAga 2meM dI hai / prAcIna purAtana samaya se hI gvAliyara zikSAmeM bahuta bar3A car3A hai / Aina-i. akabariM meM 36 gAyakoM kA varNana pAyA jAtA hai unameM se tAnasena Adi une ukta nagarameM zikSA pAi thI vartamAnameM bhI gvAliyara meM acche acche gavaiye maujUda hai isa nagara ke zubhra itihAsa para purAtatvajJa vizeSa prakAza DAleMge esI AzA se nibandha pUrNa kiyA jAtA hai|
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 janadharma vikAsa. priyadarzina urphe saMprati (le. paM. kayAvijayajIgaNi ). vIsamI sadImAM ItihAsakAre pitAnA svataH vicArathI svataH dhyeyane siddha karavA taiyAra thAya che, lAbhAlAbhane vicAra karIe nathI. yeyane siddha karatAM pUrva ItihAsane asatyatAnA paMthe leke dekhe tethI lokonI bhAvanA palaTAtI dekhAya; ane tenuM viparIta pariNAma ApaNI najare ApaNe nIhAlIe; tyAre ja zAsanadrohI tarIke ApaNe karI zakIe. vAste sUcanArUpe tamane mAre abhiprAya lakhI mekalela che. priyadarzinane saMprati tarIke TharAvanAra Do. tribhavanadAsa laheracaMdane mArI aMgata sUcanA che ke tame e priyadarzina urphe saMpratine tapAsaNI mATe mokalAvela. tapAsatAM priyadazina ane saMprati baMne alaga alaga vyaktio che, ema dekhAya che. saMprati pratibaMdhaka aMya suhastisUrIzvarajI mahArAja jagaprasiddha che. Arya mahAgiri teozrInA moTA bhAI hatAjemAM te samaye vidyamAna hatA. Aya suhastisUrIzvarajI mahArAja caitya paripATImAM sAmela hatA. rAjya mahela AgaLa saMprati bAlake gokhamAM beThAM gurU mahArAjane joI uhApoha karatAM jAtismaraNa jJAna thayuM. tarataja nIce AvI gurUzrIne namaskAra karI prazna karyo ke? prabhu mane oLakhe che? gurU kahe! tamone keNa oLakhe nahI! saMprati kahe! rAjA tarIke nahI. teja vakhate gurUe jJAnane upaga Ape. ane kahyuM ke tame pUrva bhavamAM amArA ziSya hatA. pUrva bhavanI AkhI e hakIkata kahI batAvI. pazcAt saMprati kahe. prabhu ApanA pasAyathI rAjyAdi sarva sAmagrI prApta thayelI che te Apaja A rAjyane bhega. gurU kahe! he rAjana tamArAja puNyodaye tamane maLela che te te temaja bhega. rAjya bhogavatA vizeSa puNyodayane vAste uMca bhAvanAne khUba keLavo. vizeSa vAtacIta ane gurUzrInA upadezathI cityamaya pRthvI banAvI, te ApaNe joI rahelA chIe. AvI spaSTa vAta kalpasUtramAM hovA chatAM DaoN. trIbhavanadAsa AryamahAgirinA ziSya hatA; ema batAve che. te ja prathama zAstradaSTie teo galatI karatA hoya ema mane lAge che. caityamaya pRthvI banAvanAra saMprati rAjAnA keI paNa jagyAnA derAsara ke pratimA para teonA nAmanA zilAlekhe dekhavAmAM Ave che? anya zIlAlekho dekhAya che? chatAM , trIbhovanadAsa azakanA nAme jeTalA zIlAlekha
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ priyadarzina urphe saMprati. 279 dekhAya che te sarva azokanA nathIja; paNa khuda saMpratinA che. A teozrI ullekha kare che. te ja keTaluM zocanIya che. zIlAlekhonI hakIkata keTalIka ApavA yogya hevAthI apAya che. paheluM zAsana (gIranAra) pA. 21 (4) pUrve devAnupriya priyadarzI rAjAnA rasoDAmAM pratidIna seMkaDe ane hajAre prANIone rAI mATe vadha thato hato. () paNa have A dharmazAsana lakhAvatI veLA be mera ane eka haraNa temAM paNa haraNa te niyamita nahI. ema mAtra traNa prANuone rasoI mATe vadha thAya che. () A traNa prANIone paNa have pachI haNavAmAM nahI Ave. prathama zAsananA zIlAlekha saMbaMdhI vicAratAM ApaNuM hRdaya kaMpyA vagara rahe nahI kAraNa ke AtmA traNa varSanI ummare jAtismaraNa jJAna pAme; ane pUrvane bhava jANavAmAM Ave. chatAM AvI hiMsA bane e asaMbhavita ja che. chatAM kadAca eka tarapha mAnI laIe ke bane! to kadI paNa hiMsAne zIlAlekha to teozrI kotarAve ke? teja buddhithI vicArIe to ApaNA khyAlamAM badhIe vistu AvI jAya. vAste A prathama zIlAlekhathI emaja nirNaya thAya che ke zIlAlekha azokanoja hA joIe. pA. para mAM rAjyAbhiSekanA trIjA varSe gurUnI madadathI dharmanuM jJAna pAmyo. - uparokta zabdathI te vAta siddha thAya che ke traNa varSe dharmanuM jJAna pApe. to te AtmA ahiMsAmaya ja hovo joIe, ema khyAla Ape che. pA. 54 priyadazine A zAsana rAjyAbhiSekanA lagabhaga bAramA varSe ketarAvyuM che ane jenadharma teNe rAjyAbhiSekanA bIjA varSe svIkAryo che. rAjyAbhiSekanA lagabhaga bAramA varSe A zAsana kotarAvyuM che te vakhate teozrInuM aMtaHpura keTaluM haze! ke seMkaDo hajAro jAnavarone saMhAra thato haze teja khyAlamAM rAkhI A lekha saMpratine nathIja ema ApaNane zuM nahI lAge? pA. 6pa mAM jaina tirthaMkaro jyAre garbhamAM Ave che tyAre temanI mAtA hAthI, vRSabha, siMha, lakSmI, puSpamALA, candra, sUrya, vajA, kaLaza, padma sarevara, kSIrasAgara, devavimAna, ratnarAzI, ane agnizikhA e cauda svapna juve che. "AvAM sonA cAMdInAM svapno hajAro varSa thayAM parva divasomAM prajAne batAvavAmAM Ave che. (Aje paNa jana upAzrayamAM paryuSaNamAM bhAdaravA suda 1 ekamanA divase e svane batAvAya che) enI zarUAta saMprati yAne priyadazine karI hovAno ja saMbhava che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 jainadharma vikAsa. saMpratinA samayamAM kalpasUtra-ArasA vagere AgAme pustakArUDha thayAM hatAM ke ? pustakArUDhane kALa 980 (3) varSane batAvavAmAM Ave che. pustakArUDha thayA bAda kalapasUtra saMgha samakSa vaMcAvavAnuM sarU thayeluM dekhAya che. saMpratinA samayamAM pustakArUDhane abhAva dekhAya che. to pustakArUDha vagara svapno kaI rIte batAvavAmAM Ave teja Do. tribhavanadAsa khyAla kare te AvI vastuo ItihosathI avaLI samajAvavAne kadI paNa prayAsa kare nahi. kalpasUtranuM vAcana saMgha samasta thatuM hatuM. paNa svapnAdi batAvavAmAM AvatAM nahotA. te vAta barAbara samajI kalpanAne sUtradvArA sAMdhI je lakhANa lakhAya te ja vAta ItihAsanA pramANabhUta mAnI zakAya. bAkI asatya ItihAsa zAsanane nukazAna rUpa nIvaDe che. ane te tamArA AtmA ane zAsanane lAbhadAyI nathI hote te khyAlamAM rAkhavA khAsa bhalAmaNa che. pA. 110 caudamuM zAsana (giranAra) A zAsanamAM giranAra upara keTalAM derAsara baMdhAvyAM che tene paNa ullekha karela nathI. je priyadazinane saMprati tarIke ThAvavAmAM Ave to sAthe derAsarane paNa zilAlekhomAM ullekha karavAmAM AvyA hota; paNa zilAlekho azokanA ja hovAthI teno ullekha nathI te De. avazya dhyAnamAM leze. pA. 124 jaina zAstro kAtika suda caudaza, phAgaNa suda caudaza, ne asADa suda caudazane cAturmAsI tarIke oLakhAve che. haMmezAM temaja A traNa varSane bAkInI nava caturdazIe karavAnI dhArmika kriyAo ane A mahatvanI traNa cAturmAsIe karavAnI dhArmika kriyAomAM paNa taphAvata hoya che. pApanI AlocanAne mATe jene pratikramaNa kare che. | vigere zAsana para vicAratAM kAlikAcArya mahArAjathI saMvatsarI bhAdaravA suda 5 nA badale cetha nirmANa thayelI ApaNe sAMbhaLelI che. jyAre ceAtha thayela tyAre cAturmAsI punamanA badale caudaza thayelI ApaNe sAMbhaLela che. chatAM 3. saMpratinA samaye caudaza haze ema lakhe che te paNa vicAravA jevuM mane lAge che. kayAM cauda pUrvadharane samaya! ane kayAM eka pUrvadharane samaya. baMnemAM keTaluM aMtarUM. tenuM ja dhyAna Do. Apaze evI mArI dhAraNA che. ATalI TuMka neMdha para Do. tribhavanadAsa vicAraze te tenA je vicAre che temAM pheraphAra karaze, ane priyadarzinanA uphe saMpatinA je zIlAlekho TharAve che, te zilAlekho azokanAja che tema hRdayamAM utAraze. jeTaluM lakhANa lakhela che te lakhANane judA rUpamAM laI hAra pADaze te teo kharA ItihAsakAra Tharaze. lokone paNa vAMcatAM AnaMda thaze. vAste ItihAsakAra satya ItihAsane hAra pADaze teja bhalAmaNa che kibahunA Icalama.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAgAkAra guNAkAre. bhAgAkAra guNAkAra [sAmAjika nepathI] "naitika jIvana joIe te naitika asara ubhI kare" zrI saMghanI mAphI maMgAvI ghaTe! siddhAcala-zikhare kalezanA kAdavamAM kheMcI gayelA tithicarcAnA praznano niveDe lAvavAnA eka prayatna svarUpe banne pakSanA ziSya munirAje vacce bolacAla ane mArAmArIne eka prasaMga banI gayo, samAja gabharAI uDyo, pracAra thaye, AgevAnonI doDAdeDI thaI ane mAphIthI prakaraNa patI gayuM, Aje have e ziSya munirAje ATalA bodhapATha parathI pAmI gayA haze ke amArI mArAmArIthI ke bolacAlathI nirmaLa thaI jAya evAM tithicarcAnAM muLa uparachalAM nathI. ane e sAco rAha paNa nathI. A janatAmAM "DAMDA uDyAnI kahetI 25 banele prasaMga pharIthI DokiyuM na karI jAya. e mATe AvA prasaMgenI samAdhAnImAM agraNIoe vadhu sAvaceta rahevuM jarUrI che. ochevatte aMze deza bane munirAjone haze, eka hAthe tALI paDe nahi, eka jaNa bIjAnI mArI mAge ane ene ATale pracAra thAya e ekane ahaMtApreSTha banI bIjAne hInatAmAM Thele che. AvA prasaMgone nimULa karavAne ekaja IlAja che. ane munirAjenI sahIthI eka saMyukta nivedanamAM pitapotAnA deSanI spaSTatA karI zrIsaMghanI mAphI maMgAvI joIe, A rItanI naitika asareja ApaNe phajeta phALake banavAnA prasaMgamAMthI bacI zakIzuM. have pachInA AvA prasaMgenA nikaTavatIo AvI hiMmata darzAvI zakaze ke ? jainetarAnI hADamArI ane kanaDagata. ApaNAM tirthonA yAtrA pravAse AvatA jainetarene kanaDagata ane hADamArI bhegavavI paDe che evI "kulachAba'mAM phariyAda noMdhAI che. jena tirthomAM khAsa jene mATenI ThIkaThIka pramANamAM sagavaDo karavAnA prayatno jevAya che. paNa eja sthaLoethI bhAvuka yA saMskArI jainetarane khAsa jene mATe e javAba ApI keIpaNa sagavaDa ApavAne ke emanI muzkelI samajavAno InkAra karavAmAM Ave che, je zraddhA ane bhAvanAthI yAtrALuo ahIM AvyAM hoya che temane A joI herAna thavA uparAMta napharata pedA thAya che. AthI ApaNe eka te ADakatarI rIte zAsana prabhAvanAne bAdhaka banIe chIe ane vadhumAM
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 jainadharma vikAsa. - - - - - atithi satkAranuM gAhezya bhulI asahiSNu banIe chIe, jenonI sAthe sAthe jainetarane zakaya teTalI yegya sagavaDa ApavAnI ane upayogI thavAnI tirthakSetranA munimoe pitAnI pharaja mAnavI joIe, vahivaTakartAoe evI sucanA ApavI joIe. bIjI phariyAda che amuka samaye jainetarane maMdiramAM praveza karavAnI aTakAyata aMge. ApaNuM devamaMdiremAM evuM kAMI gupta rAkhavA jevuM nathI chatAM A rIta kema akhatyAra thaI che e samajamAM AvatuM nathI. kadAca vighaNu maMdiranI asara heAya! chatAM kaI vidhi-kriyAmAM aDacaNa jevuM dekhAtuM hoya te divAlapatrothI sucanA ApI daIe, bAkI yAtrALu pAse navakAra maMtra bolAvavAnI ke kezaranA cAMdalAnI nizAnInI mAgaNI karavI e aghaTatuM che. meghANIne zabda bhAva kahuM te "A rIte nekara pAse navakAra maMtra bolAvo e dharmanuM ane mAnavatAnuM apamAna che." prabhAvatIonI rAkha ThAravA- . vaDhavANanuM A hadayabhedaka zakamaMda mRtyu! AvI seMkaDo jalatI citAo mATe rUdana karIne te thAkI javAyuM che. e thAka have te enA auSadhasvarUpa virAma sthaLa khaLe che. ApaNe koI purUSa kuMvAro na rahI jAya, keI derelI lITIthI AghApAche na cAle evI satata gaDamathala karatAM jJAtimaMDaLe te AvI ciMtA karavAnuM pitAnI kSetramaryAdA bahAranuM gaNatAM darzana Ape che. pokAra pADIe ke, je bahena dikarInuM rakSaNa karavAnI enI IcchA nathI tenI ADe gheLanA pratibaMdha mukI vADAmAM puravAne emane ze hakka che? emane pheMkI kAM na devAM? paNa e vicAravAnuM A sthaLa nathI. je jJAtimaMDaLa dhAre te eka evI naitika asara ubhI karI zake ke keI kuTuMbanuM dena nathI ke te pArakI jaNIne Ama ghANI banIne pIlI zake. AvuM nirdaya kRtya AcaranAra naitika asaranA baLe ughaDatI ja prabhAte kazAye pracAra vagara samAjamAMthI bahiSkRta thaI ja joIe, ene bhAI ke bahena paNa enA paDakhe na rahe. e niSpharane ema samajAI javuM joIe ke AvuM kRtya karanArane nyAyanI adAlata bhale kAMIna karI zake paNa samAjamAM enuM mUlya kuTI badAmanuM raheze nahi eto ThIka paNa janatA enI AbhaDacheTa pALaze. A AzA te samAja saMskAra ane hiMmata batAve tyAre bane tyAM lagI sAmAjika kAryakartAoe te AvI trasta bhaginIo mATe "kulachAba' sucavelAM siMhanI boDa samAM AzrayasthAne khelavA rahyAM, ke je AzrayasthAne koIpaNa strIne nirbhaya banAvI, zIla saMskAranuM romerathI rakSaNa ApI udyogane abhyAsa kALa puro karI hiMmatabhera pitAnA paga upara AvI zake evI vyavasthA kare.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUdana. 23 muMDakA nAbudInuM AMdolana. Abu-yAtrAne muMDakAvero baMdha karAvavAnuM AMdolana ziSTamaMDaLanI zirohInA divAna sAthenI mulAkAta sudhI pahoMcyuM che. A AMdolananA agrabhAgI zrI tanasukharAyajI jainane jainetara agraNuone paNa sAre sAtha sAMpaDyo che. zirohI rAjyanuM pratinidhimaMDaLa sAmenuM vartana, vAtacItanuM mauna, khulAsAne vAyade, ane bAmaNavADA tirthanI jaina jAgIrane dainika akhabArene japtI ahevAla, A badhuM jotAM saMtoSanI AzA rAkhavI akathya che. IcchIe chIe ke e akathya kapya bane. paNa A AMdelanane jene samAjanI jAgRti ane pIThabaLanI bahu agatya che, ApaNA pU. munirAje A kArya upADI le evI AzA asthAne nathI. navAM tirtho ubhAM karavAM je niSiddha nathI te A tirtha nAzI dura karavAnA kAryamAM vega puravA banatuM karI chuTavAmAM kAMI bAdha nathI lAlAjIneya ame cetavIe. jana ItihAsanAM chellA dAyakAonAM pATu mAranAranAM paga gumanArAM samAdhAne kALe eAchA amArI chAtI upara caDI bese che. phaLa pAkavAnI ghaDIe ghaNuMye prasiddhivAMchuo deDI AvI tene dhuLamAM gaLI devA prayatna karaze. e gharapheDu ane khuzAmatIAothI cetajo, sutelA samAjano keTalo sAtha maLaze eya savAla che. paNa ApanA kaMTakaveryA rAhe amArI lAkha lAkha AzA ane zraddhA che. zraddhAnuM bhAre bhAthu Apane TakAvI rAkhaze Apa ekaja dAkhalAthI jaina samAjanA lAkha lAkha nirAzApreraka prasaMgo para jhabakato prakAza phekI jaze. ane keI AvatA juvALanA mArga draSTA banaze. prabhu Apane yaza apAvI jaina samAjamAM zraddhAdIpa peTAve. tA. 14-7-42 bApulAla kAlidAsa sadhANuM "vIrabala rUdana? maMdAkrAntA reve baccAM ghaDI ghaDI mahIM a hetu viheNa, svArtha Dhege vaDila-rUdano bhuta zA rAsaDA le, * Ide haiyuM jakhama kaparA smita vere chatAM je, kaho sAcAM ke pradarzana bhaya ke adIThAM rahyAM che tA. 4-6-39 bApulAla kAlidAsa sadhANI "vIrabAla" (keye kAraNa vinA, vagara AMsue nAnAM bALako paLepaLe rUve che. svArtha ane DhaMgathI bharelAM vaDilenAM rUdane bhutanA rAsaDA jevAM dIse che. ane kaI haiyuM viSama jakhamethI kapAIne kaTakA thaI jatuM hoya chatAM hAsya pharakAvI jagatamAM vihare che. keI kaheze ke AmAM sAcAM rUdana kayAM jenuM pradarzana bharAya che te ke sadAkALa adazya rahe che te ?
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina dharma vikAsa. vAla mATe kheLAnI vahumAM hatI AMkhanI bhavabhAvaTha, anya mATe paisA, AbarU game te haze. e vahu kene mATe? bApulAla kAlidAsa sadhANuM "vIrabA" (sAmAjika vArtAlApa) "dhuDI ! tArI mArI gharamAM che? hue, e rahI rAMdhaNIyAmAM "zuM kare che? AI melaje !" pitAnA saMbaMdhanI puchaparacha sAMbhaLI AdheDa uMmaranI eka strI bahAra AvI enA zarIre zeka darzAvate cAmazALa paridhAna karela hatuM ane nAkanI DAMDI sudhI lAja kADhelI hatI, e belI "cama, zuM kAma hatuM mAruM? mane bolAvatA hatA?" hue, AI vADAmAM Avaje!" ema bolatAM dhuDInA bApa rasoDAnI pachavADe AvelA vADA tarapha vaLyA, dhuDInI mA paNa pAchaLa cAlI, vaDe sArA pramANamAM vistAravALe hatA, eka bAju khuNe kaDabanA puLA khaDakelA paDyA hatA, bIje khuNe kuTelAM mATInAM vAsaNuM, tuTelA khATalA, junAM naLIyAM evuM evuM rAcaracIluM vikharAyeluM paDayuM hatuM. bIjI bAju najara pheMkatAM eka bhAga pizAbapANI, nhAvA dhovA mATe vaparAtuM hoya ema jaNAtuM hatuM. vacce vacce zILo chAMyaDe pAtharatI eka lIMbaDI vAyunA sparzathI DelatI. saDuDa saDuDa evA dhIrA dhIrA avAja karatI ubhI hatI, enI nIce paDelA mAMcAne DhALI teo upara beThA. nIce jamIna upara dhuDInI be beThI. je vAta karavI hoya I jhaTa kare, mAre pAsuM gharamAM jeTaluM kAma che." kene hA pADavI kene nA pADavI I mane kAMya samajAtuM nathI." kurNa kuNuM puse I kAMka ko maneya khabara paDe ne? hA! Ije badhuM kahuM chuM ne! eka te rIkhavacana zeTha emanI rAjapara vALI bhANeja mATe pusatAtA, paNa mAruM mana I mAnatuM nathI." zcama!" "jene! ApaDA vanune rAjyaraja payaNa, I veLA ApaDAMne eTalI badhI tANa paDatI, I sukhI to kharA, paNa emanA gAmamAM rivAja naI, eTale I mAM kare, jana te kare naI, I pAMsa dADAmAM sakhe ghaDIe besavA vAra naI, eka te paise dhovAI jAM, ne zebhAbhAnuM nAma maLe naI, I gADAnA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ e vahu kene mATe? rathaDA! keme karI pAraja nA Ave, be dADA te vATa mAraganA thAya, vinunA vivAmAM sArane utArAnI tarakhaDa eTalI badhI paDatI. huM te tenA tAbA pikArI te." te zejane ! jAnamAM AvanArAM bairAMya badhAM Aja sudhI vAtuM kare ze ke I ne ghare jAnamAM jyAM te rAMdhavAmAMthI ne khAvAmAMthI ucAMja na AyAM gAmamAM keInuM ghare na jevANuM, jANe keTaDImAM puNya AvuM sAMbhaLI sAMbhaLI mAre hajIe naeNzuM moDhuM ghAlI beThuM revuM paDe che, bIje sAruM maLatuM hoya te eTale che. jAye kuNa?" dhuDIne mAe paNa pitAnI phariyAda raju karI. premacaMda zeTha bhImapuranA eka sukhI gRhastha paNa mahemAne ujaLA hoI emanI mAna pratiSThA paNa AjubAjumAM sArI hatI, emanA nAnA ci: vAlunI stro lagna pachI be varasa jIvI kasuvAvaDamAM mRtyu pAmI hatI. AthI svAbhAvika che ke, premacaMda zeTha jevA AbarUvALAne tyAM be pAMca zrIphaLa Aveja Ave. e zrIphalemAMthI kenA gharanu "zrIphala pitAnA vAlu mATe svIkAravuM e bAbatane vicAra karavA zeTha daMpatie vAlunI strI gujarI gayA ne bIjeja divase ekAMta sAdhI hatI. bannenA mukha upara putravahu gujarI gayAne zeka hatuM ke navI vahu pasaMda karavAnA AvelA avasara mATe gauravabharI gaMbhIratA hatI e vyavahAramAM pAvaradhA banelA patipatnInA caherA uparathI kahevuM bhalabhalA parIkSaka mATe azakaya nahi te asaMbhavita te jarUra hatuM. "ema te ApaDAja gAmanA vIracanazAnA gharanuM pusaNuM ze, eka to gAmanuM gAma ane vadhArAmAM chokarI paNa bhaNala gaNala DAI ! ApaDA vAlanIye barobara jeDa maLe evI ! - olyA bhagataDAnI gharanI? enI dikarI lIdhe tamArI Ijajata zI vadhaze? tamAre te gAmamAMne gAmamAM karI paisA bacAvavA haze paNa emAM lAvo che? ane enA gharamAM dikarIne Ale evuM zuM zuM te tamAruM mana TADha ze? ja te ThIka paNa vAra parabeya e cheDeja lugaDAne gAya Ale ema che evA bhukhanI karI laI rejanuM kharaca ghAlavuM ane I bhaNelagaNulAnA phajetAnI tamane khabara che ? sAsarIyAMmAM jarAka duHkha hoya ke jarAka keka belesAle te pAdharuM jANe mA bApane saMbhaLAvI kajI karavA paDyA che sekare paradeza hoya AMya I phajetA lakhI lakhIne ene TharIne ThAma besavA na Ale vaLI A to ApaDe vAlu jarAka e che, emAM beya evAMja bhegAM thAya eTale ApaDA te jANe bhega maLyA, pase ApaDuM gharamAM kAMya sAle che rAmarAma ze, I beya bhegAM thaIne ApaDAne DelI bAre besADaze DelI bAre! eTale
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 nayama vikAsa, ApaDI te emAM sakhI nAja che, pase tame jANene tamAruM kAma jANe enA karatAM te rAjapara vALuM sArUM" vahunI bAe pitAne abhiprAya vANImAM uccArI bhaNela vaha cuMTavAne niSedha karyo. "ema tArI marajI vagara karavuM hoya te tane pusuMja zA sArU! le tyAre vaDAdaravALA AMbA malANIne ghera karavuM zuM?" premacaMdazeThane zeThANInI dalIla akSaraza: satya lAgI. eTale emaNe trIjA zrIphalanI vAta cheDI. pitAne AvA vicAra na AvyA e mATe udAsI thaI AvI, sAthe AvI vicArazIla patnI maLyA badala emane AnaMda thaye. i te vIzA saramALI! ApaDe ghare zAnI dikarIde nakAmI mane uDAve. ze. jarA vasAra te kare ke atIAre mazakarI karavA TAMNuM ze .zeThANI samajyAM ke meM be sagapaNanI hA, nA karI eTale zeTha kaTAkSa kare che. eTale e jarA chaNakIne belyAM. " nA huM sAcuM kahuM chuM emane ApaDo vAlu , eTale ja I ApaNu osavALAne ghare dikarI utAravA tIyAra gyA che, bola tArU mana zuM ke ze ?" zeThe pharIthI gaMbhIratA pUrvaka zabda upara bhAra daI vistArathI jaNAvI puchayuM. ' "te te I ghaNuM sArUM! paNa hAM IsokarInI kAMka AkhuM kAcI ze" patinI vAta sAcI lAgavAthI vadhAvI laI eka vadhe raju karyo. meMya joIze paNa kAMya vadhe Ave evI kAcI nathI, vaLI malANIne te ApaDe ghare dikarI devAnuM eTaluM badhuM mana ze ke sevaTa ekatrI rUpIA puratanA AluM ema kevarAyuM , IAnA gharanI dIkarI ane vadhArAmAM puratA laIne Ave eTale ApaDo mobha eTale badhA vadhe khabara che? AMbe malANI uThIne ghare dikarI devA Ave ane ApaDe nA pADIe I kAMya sArUM kevarAze? ema haze to lagana keDe ApaNe amadAvAda jaI davA karAvI AvazuM." bhale ! tamArI marajI hoya te pADo hA! bIjuM kAMya emanA khuTa ghara mATe kevuM paDe ema nathI InI moTI dikarI ApaDAja gAmamAM payaNAvelI che, ene keya dADe sAsarAnA gharethI maThAvaTI nAMkhavA jeTalo lugaDAne kaTako mAga paDato nathI. I kaNa nathI jANuMtuM. vaLI be gAumAM eTale TukaDAnuM TukaDuM ne jana te karazeja." te pase hA pADI rUpIone zrIphaLa laI lauM ke be cAra divasAra karIne pase javAba dezuM" zeThe cakkasa karavA puchyuM. ' "have emAM zuM vasAra karavAne ze? A te sagapaNane sanepAta thayuM
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ riTele thaI jAya ne rayuM raI jAya ane vaLI Ate ApaNI vANIyAMnI jAta vAta taNAya te pase bheguM thAvuM sAta pAMsa. kaMI ema hAmAM ne tAmAM raI gayA." ane AvA meTA gharanI dikarI pitAne ghera Apaze evI kalpanAmAM mahAlatAM bane uThayAM. vahu A rU. bApulAla kAlidAsa savANI "vIrabala" maMdAkrAntA. nA nA pucho muja dila dave yAda evI akArI, hAlA muke vahu jagatane vAta hAI jANavAnI. hAgye khIlyA hasita vadane e kadI nA.vadAe, premI vAtAvaraNa saghaLuM palTaze e viSAde Aje tArI ati mamatathI eka bInA, kahuM te sagethI agana uThatI vAva evo caDe, AMkhe pANuM paga lathaDatA gAtra prada bharyuM; sAsunI huM vahuara hatAM kAma toye DhaseDe. 8 belyAM "sAsu" jhaTapaTa ja kAma che anya jhAjhuM, khAvuM mAre naNadala nathI aMga asvastha hatA; 1 vajagatane pIchAnavAnI vAta he prabhu! vahAlA! mukI de. evI e mahAre dila dravI uThe evI akArI vAta che, pucha nA vahAlA! nA pucho. mitathI AnaMdita thayelA here e vAta belI zakAze nahi. A jAmeluM raMgIluM vAtAvaraNa enA viSAdathI parivartita thaI jaze. 'ra hArA ati AgrahathI eka divasanI ja kathanI kahuM chuM-samagra zarIramAM agni jalI rahyo hoya evo tAva caDyo hato ane AMkhamAM pANuM AvI jatuM hatuM, 5 dharatIe sthira rahetA TakatA, aMgeaMgathI kAra parasevo nItarato chatAM mAtra huM "sAsunI vahuara' hevAthI ja kAma kheMcI rahI hatI. 3 sAsujI bolyAM ke, "sau tarata khAI le, bIjuM keTaluM badhuM kAma che ?" dhIre rahIne tamArI bahenane kahyuM. "bahena ! mAre zarIra sAruM na hovAthI khAvuM nathI." basa ! ATaluM sAMbhaLatAM ja mArAM pU. sAsujI paDozIo sAMbhaLe evA avAje bolavA lAgyAM. hA!. hA! vahAlA ! sAsarIyAmAM mAtRsthAne che, te ja AvuM bole tyAM amArA Aro kyAM?
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 jaina dharma vikAsa. * meTe sAde tarata garaje sAsu mArAM are! re ! mAtRsthAne zvasura grahamAM eja evuM vade hA! 12 -e nA mAne tama sahu ja kAMI mehe dabAze. eone te nitya garama re kAma na leza phAve, bhAve te khA nahitara nahi kAMI peDhA palaMge rANIjI jai hakama karavA ema AMhI cale nA" 16 khAvuM ke hA ! rUdana karavuM prazna uThe dile e, je udhuM te saba jana vade DhoMga e te kare che. sute mArI khabara nava le "kema? pUche ne ke, sevikA huM akhila gharanI kaI sAthI na mArUM. 20 strInAM dukhe nahi samajaze Apa purUSa dehe, mRtyu pAmyuM nahi kharakhare "bAranI bhIMta tuTI bALyA pelAM dhanapati ghare hoya bIjI hajAre, phase khAva kalaha kare keNa upAya levo ? 20 - 1 "tame sau khAI le e te mAnaze ja nahi, ApaNAthI kAMI parANe khavarAvAze nahi. emane te roja kAma karavuM vasamuM paDe che. bhAve te khAo nahi te jaIne poDhI jAo, bAkI rANIjI banI beThAM beThAM hukama karavAnuM mahAsa gharamAM cAlaze nahi." * 2 "hAlA prabhu! rUdana karavuM ke khAvuM e prazna mahane muMjhavI rahyo, je suI rahuM te sau kuTuMbIo kaheze e to DhoMgIlI che." ane keI saMbhALa te na le paNa kema che? eTaluMye ne puche eha! huM AkhA gharanI dAsI paNa huM pIDAtInuM kaI nahi, che , tame ? tame purUSadehe strInAM duHkha kadI nahi samajI zake. mahArA mRtyuthI kazI dilagIrI nahi, khAsa kAMI nahi, "e te bahAranI bhIMtaDI tuTI paDI ane mahAro prANahIna deha agnisaMskAra pAmyA pahelAM tama zrImaMtane ghera to seMkaDe zrIphalo Ave che, e te khera ! paNa mAre zuM kaMkAsa kare? nA, te zuM phAMso khAvo? nA, te pachI zuM che?
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ cA tu rmA sa.....mi . = = jinAcArya zrIvijyasiddhisUrIzvarajI Adi vidyAzALA, DezIvADAnI paLa, amadAvAda, jainAcArya zrI vijayanemisUrIzvarajI, AcArya zrI vijayodayasUrijI, AcArya zrIvijayanaMdanasUrijI Adi 14, saMvegI upAzraya, beTAda. jainAcArya zrIsAgarAnaMdasUrIzvarajI Adi panAlAla bAbunI dharmazALA, pAlItANA. jainAcArya zrI vijayavallabhasUrijI Adi 7, AtmAnaMda jana bhuvana-paTTI navA bajAra (paMjAba) jainAcArya zrIvijayabhaktisUrijI Adi 14, jaina upAzraya vIramagAma. jainAcArya zrI vijayalabdhisUrijI Adi, kiraNa hAusa, jodhapura(mAravADa) jainAcArya zrIvijayaharSasUrIzvarajI Adi 6, DahelAnA upAzraye, DesIvADAnI paLa, amadAvAda. jainAcArya zrIvijayakanakasUrijI Adi 5, jaina upAzraya, bhujapara. (vAgaDa) jainAcArya zrIvijyAmRtasUrijI Adi, mulacaMda bulAkhIdAsa upAzraya, khaMbhAta jainAcArya zrI vijayapadrasUrijI, muni zrIvallabhavijayajI Adi 7, pAMjarApaLane upAzraya, amadAvAda. jainAcArya zrIvilAvaNyasUrijI Adi, jaina upAzraya, chANI. jainAcArya zrI vijayabhadrasUrijI Adi 6, jaina upAzraya, junA DIsA. jainAcArya zrI vijayakumudasUrijI Adi, dalAlavADAno upAzraya, kapaDavaMja. jainAcArya zrIvijayanyAyasUrijI Adi 2, jaina upAzraya, TANuM. jainAcArya zrI vijayamANikyasiMhasUrijI Adi keTAvALAnI dharmazALA, pATaNa jinAcArya zrIvijyaumaMgasUrijI Adi 7, aMbAlAla pAnAcaMdanI dharma zALA khaMbhAta. jainAcArya zrI vijayalakSamaNusUrijI Adi, kezarabAI jJAna maMdira, pATaNa, jainAcArya zrImANikyasAgarasUrijI Adi, jaina upAzraya, jAmanagara, jainAcArya zrI vijayavidyAsUrijI Adi, jaina upAzraya, jAlaMdhara. jainAcArya zrIvijaya mehanasUrijI Adi, rAjakeTa sadara. jainAcArya zrIvijayalalItasUrijI Adi, jaina upAya, mANasA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ kothama vikAsa jainAcArya zrI vyAyasUrijI Adi, pAlItANA. jainAcArya zrIjinariddhisUrijI Adi, gopIpurA, surata. jainAcArya zrIvijayagaMbhIrasUrijI Adi, jaina upAzraya maMdasaura (mALavA) jainAcArya zrI vijayakasturasUrijI Adi, tapAgaccha upAzraya pAlaNapura. jainAcArya zrI kItisAgarasUrijI Adi, tapAgaccha upAzraya, pAlArApura. jainAcArya zrI vijayakSamAbhadrasUrijI Adi, jaina upAzraya Idera sITI. (mALavA) - janAcArya zrI vijayapremasUrijI Adi, jaina zALA, khaMbhAta. jinAcArya zrIvijayarAmacaMdrasUrijI Adi, vaMDAmAM, pAlItANA. jainAcArya zrIvijyalAbhasUrijI Adi, jaina upAzraya, godharA. upAdhyAya zrIdayavijayajI, paM. zrIsaMpatavijayajI Adi, 7, vIrane upazraya, bhaThThInI bArI pAse, amadAvAda. upAdhyAya zrIsiddhimunijI Adi, jana upAzraya, mANasA. upAdhyAya zrI buvijayajI Adi, vijayadAnasUrijI jaina vidyAzALA, kAlupura-amadAvAda. upAdhyAya zrIdharmavijayajI Adi 3, jena upAzraya, vaDhavANa zahera, upAdhyAya zrIvivekavijyajI Adi2, vijayadevasUragacchane upAzraya, DAI. upAdhyAya zrIgulAbavijayajI Adi 4, jaina upAzraya sIyANa. (mAravADa) udhyAya zrIsukhasAgarajI Adi 4, jana.upAzraya, bAlAghATa. (sI. pI.) upAdhyAya zrIbhUvanavijayajI Adi, jaina upAzraya, bagaDI. (mAravADha) upAdhyAya zrIravicaMdrajI Adi, jaina upAzraya, kaccha-rAyapura (gaDhavArA) panyAsa zrIdAnavijayajI, paM. zrImuktivijayajI, paM. zrI kalyANavijayajI Adi 17, lavAranI piLane upAzraya, amadAvAda.. panyAsajI zrIzAntivijayajI, paM. zrImanaharavijayajI Adi 7, jaina upAzcara, kapaDavaMja, panyAsajI zrImAnavijayajI Adi 4, jana upAzraya, kheDA. - panyAsajI zrIudayavijayajI Adi, 3, tapAgacchane upAzraya, maLAnI piLa, amadAvAda. panyAsajI zrIlabhavijayajI Adi 3: sAgarane upAzraya, rAdhanapura. .panyAsajI zrI kevalyavijayajI Adi, jaina upAzraya, jorAvaranagara, panyAsajI zrI surendravijayajI, paM. zrIravivijayajI Adi, kaMkubAInI dharmazALA, pAlItANA. panyAsajI zrImaMgaLavijayajI Adi 3, jaina upAzraya, rAmanagara, sAbaramatI.
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsa nirNaya 292 panyAsajI zrImuktivijayajI Adi, jaina upAzraya, lAkaDIyA. (kaccha vAgaDa) panyAsajI zrIraMgavimalajI Adi 2, nyAtInerA, sAdaDI (mAravADa) panyAsajI zrIbhAvavijayajI Adi, jana upAzraya, rAjagRhi. (orIsA) panyAsajI zrIcaMdravijayajI Adi, jaina upAzraya, bArasI TAuna. (jI.solApura) panyAsajI zrIkaMcanavijayajI Adi, jaina upAzraya, vaDavA, bhAvanagara.. panyAsajI zrI praviNavijayajI Adi 5, jaina upAzraya, TITei. (moDAsA) panyAsajI zrImAnasAgarajI Adi 3, jana upAzraya, dhaMdhukA. panyAsajI zrIjazavijayajI Adi 6, jaina upAzraya, ghADanaMdI. (talegAma-punA) panyAsajI zrItirthavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, AMkalAva. panyAsajI zrIravivimaLajI Adi, nizALanA pADAnA upAzraye, rAjakA,vADA, pATaNa.. panyAsajI zrIcaMdrasAgarajI Adi, nAgajI bhudaranI pALa, amadAvAda, panyAsajI zrIkAtimunijI Adi 3, jaina upAzraya, verAvaLa. panyAsajI zrIbhuvanavijayajI Adi, jainazALA, khaMbhAta. panyAsajI zrInavijyajI Adi, panAlAla bAbunI dharmazALA pAlItANA. panyAsajI zrI dharmavijayajI Adi 2, jena upAzraya, vaDanagara.. panyAsajI zrImANekavijayajI Adi, jena upAzraya, bIhAra kharIpha.(paTanA) - panyAsajI zrIhiramunijI Adi 4, poravADa dharmazALA, sIvagaMja(mAravADa) panyAsajI zrIbhUvanavijayajI Adi, sAgarano upAzraya, sANaMda. panyAsajI zrIzAntivijayajI Adi 3, jana upAzraya, vAva. (DIsA) panyAsajI zrItilakavijyajI Adi 8, zA. mohanalAla uttamacaMdanI dharmazALA, pATaNa. panyAsajI zrImAnasAgarajI Adi 3, purabAInI dharmazALA, lIMbaDI. panyAsajI zrIprItivijayajI Adi, goDavADa hAusa, gulAlavADI, muMbAI. panyAsajI zrI avadAtavijayajI Adi, cAravADInA vaDe, bhAvanagara, panyAsajI zrIramaNikavijayajI Adi, paTaNavALAnI dharmazALA, pAlItANuM panyAsajI zrIsumativijayajI Adi 15, zAntibhUvana, pAlItANA. paMDita zrI kalyANavijayajI Adi 2, jaina upAzraya AhAra. (mAravADa) munizrI navijayajI Adi, jaina upAzraya, cAmuMDerI. (mevADa) munizrI cAritramunijI Adi, jaina upAzraya, vAMDhIyA. (kaccha vAgaDa) munizrI pUnyavijayajI Adi, sAgaranA upAzraye, pATaNa. munizrI dIpavijayajI Adi 3, jana upAzraya, patrI. (kaccha vAgaDa) munizrI harakhavijayajI Adi, jaina upAzraya, bharUDIA. (kaccha vAgaDa)
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 jainadharma vikAsa, - munizrI devendrasAgarajI Adi 4, jana upAzraya, uMjhA. munizrI devavimaLajI Adi 2, jaina upAzraya, DAbhalA. (vIjApura) munizrI vinayavijayajI Adi, jaina upAzraya, ameDarA. - munizrI bhUvanavijayajI Adi 4, khetaravasIne upAzraya, pATaNa. munizrI viravijayajI Adi, jaina upAzraya, keLIyAka. (bhAvanagara) munizrI vallabhavijayajI Adi, jaina upAzraya, zihi. (mAravADa) munizrI tilakavijayajI Adi, jaina upAzraya, sikaMdara. (mAravADa) munizrI vinayavijayajI Adi, jaina upAzraya, hAlA. haidrAbAda-siMdha) sunizrI caturavijayajI Adi, jaina upAzraya, Ameda. (jaMbusara) | munizrI padamavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, vaDAsaNa (vIjApura) munizrI muktivijayajI Adi 3, sAgarano upAzraya, DAI. - munizrI kumudavijayajI Adi, zAntibhuvana, pAlItANA. munizrI maMgaLavijayajI Adi, jina upAzraya, luNAvADA. munizrI bhadraMkaravijayajI Adi 3, jaina upAzraya, lIMca. munizrI kamaLavijayajI, ItihAsavettA munizrI jayaMtavijayajI Adi 6, jaina upAzraya, vaLA, dhoLA jaMkazana) munizrI maNivijayajI Adi 3, jena upAzraya, ghoghA. (bhAvanagara) sunizrI darzanavijayajI (trIpuTI) Adi 4, jaina upAzraya, vaDhavANa kempa. munizrI labdhisAgarajI Adi, tapAgaccha upAzraya, rAjakeTa. munizrI cAritrasAgarajI Adi 4, jaina upAzraya, mAMgaroLa. munizrI jJAnasAgarajI Adi 3, jaina upAzraya, cANasmA. manizrI azokavijayajI Adi 4, jaina upAzraya, dholerA. | munizrI devendravijayajI Adi, bAbunI dharmazALA, khareDI (AbureDa) munizrI jazavijayajI Adi 2, jazaranI dharmazALA, pAlItANA. munizrI kaMcanavijayajI Adi 2, pArekhanI helImAM, pAlaNapura. munizrI caMpakasAgarajI Adi 2, jaina upAzraya, cAMdura. (mAravADa) munizrI premavimalajI Adi, rAvabahAdura kezaramalajI, keTA.(rAjaputAnA) - munizrI nipuNuvijayajI Adi, jaina upAzraya, deNapa. (vIsanagara) zA. dI. munizrI vidyAvijyajI Adi, jaina upAzraya, porabaMdara, munizrI bhadraMkaravijyajI Adi 7, jaina upAzraya, ahamadanagara. munizrI sujazavijyajI Adi 4, jaina upAzraya, kalela. munizrI maMgaLavijayajI Adi 2, saMvegI upAzraya, cuDA. munizrI kezarasAgarajI Adi 3, jaina upAzraya, kaDI.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsa nirNaya 23" - panyAsajI zrIvikAsavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, beDA. (mAravADa) munizrI manakavijayajI Adi 5, maMgaLapArekhanA khAMcAne upAzraya, zAhapura-amadAvAda. - munizrI rativijayajI Adi 2, sAgaranA upAzraye, rAdhanapura. munizrI tilakavijayajI Adi 3, jana upAzraya, sInora, munizrI cAritravijayajI Adi, caritrAzrama, sonagaDha. munizrI kalyANavimaLAjI Adi, jaina upAzraya, AMbalArI. munizrI caturavijayajI Adi, jaina upAzraya, jabusara. munizrI vikAzavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, DhaMDhera. (mevADa) munizrI bhaktivijayajI Adi 2, jaina upAzraya, dhorAjI. munizrI gulAbavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, ghoghA. (bhAvanagara) munizrI.merUvijayajI Adi, jaina upAzraya, AgavADA. (mevADa) nyAyatIrtha munizrI nyAyavijayajI Adi, jaina upAzraya, jAma khaMbhAlIyA. munizrI lakSmIvijayajI Adi 10, jaina upAzraya, khImela. (mAravADa) munizrI AnaMdavijayajI Adi, jaina upAzraya, sevADI. (mAravADa) munizrI rohitavijayajI Adi 2, jena upAzraya, yevalA. (khAnadeza) munizrI nItivijyajI Adi, vAsaNazerIne upAzraya, sarasapura, amadAvAda. munizrI subodhavijayajI Adi, jaina upAzraya, kukaravADA. munizrI rAjavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, pIpaLa. (cANasmA) munizrI pravINuvijayajI Adi 2, jaina upAzraya, zIhAra. (kAThIyAvADa) munizrI maMgaLavijayajI Adi 2, jaina upAzraya, mAsareDa. munizrI sumativijayajI Adi, chAbabAInI dharmazALA, udayapura. munizrI hemendrasAgarajI Adi 3, jaina upAzraya, visanagara. munizrI harSavijayajI Adi 3, jaina upAzraya, talegAma-DhamaDherA. (punA) munizrI suMdaravijayajI Adi 2, jaina upAzraya, khaMDAlA. (mAravADa) munizrI dhIrasAgajI Adi, jaina upAzraya, bharatapura. (yu.pI.) munizrI dAnamunijI lAlabAganA upAzraye, muMbAI. munizrI mahendravijaya Adi 3, jaina upAzraya, bhesANuM. munizrI hemunijI, munizrI himatavijayajI Adi, jaina upAzraya, busI. pisTa somesara (mAravADa). munizrI vimalAnaMdavijayajI Adi, jaina upAzraya, vAlI (mAravADa)
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ janadharma vikAsa, zrI bha ga va tI sUga nI va ca nA DhavAnI 4. zeTha bhagubhAI cunIlAlabhAI sutarIA taraphathI lavAranI piLanA upAzraye dvitIya jeTha sudi 11 nA roja mahAna vyAkhyAprajJapti sUtranI vAMcanAne AcAryadeva zrIvijayaharSasUrijI mahArAja prAraMbha karavAnA hovAthI, teja divasanA maMgaLa prabhAtanA AThanA samaye zeThazrInA makAnethI bagIne jariyana gAlIcAo ane pulothI zaNagArI, cAMdIne jariyAna rUmAla sAthenA thALamAM sUtrane padharAvI, beDenA gajArava ane amadAvAdanI jana kemanA mukhya AgevAna ane nAgarIkenA moTA samUha sAthe varaghoDAne prAraMbha karI, cAMdalA eLa, kaMI eLa, rezamI kApaDa bajAra, sarApha bajAra, mANekacoka, zerabajAra Adi sthaLoe pharI lavAranIpaLanA upAzraye varagheDe AvatA, bagImAMthI pustaka zeThazrInA pautra upAzrayamAM laI jaI pUjya gurUvaryane vAMcavA mATe vahorAvyuM hatuM. A prasaMge zeThazrI taraphathI matIne sAthIe banAvarAvI mUkavAmAM Avela hatuM. temaja vAMcavAno prAraMbha karavAnI AcArya zrI vijayasUrIjI mahArAjane vinaMtI karatA teoe prAraMbha karatA pahelA zeThazrIe senA mahArathI ane kuTuMbIjano tathA sakaLa saMghe rUpAnANuthI sUtranuM jJAna pUjana karatA Azare pAsanI Avaka thavA pAmela hatI. A rIte pUjana vidhi samApta thatAM AcAryadeve potAnA bulaMda avAjathI maMgaLAcaraNa karI sUtrane prAraMbha karatA sUtranI pIThIkA ghaNI ja suMdara rIte sabhAjanene samajAvI hatI. pArasI bhaNAvyA pachI bhAvanAdhikAre mahAbala malayasuMdarInuM carItra paNa chaTAdAra zailIthI vAMcI sabhAjanene utsAhi banAvyA hatA. pUjya AcAryadevanI AjJAthI sudi 12 thI niyamita sUtranI vAMcanA panyAsajI zrIkalyANuvijayajI vAMcatA hoI zrotA gaNunI sArI hAjarI thAya che. A mahAnasUtranI vAMcanAnuM tamAma kharca zeThazrI taraphathI karavAnuM hoI dararoja rUpIA savAthI zeThazrI jJAnapUjana kare che. vyAkhyAnanI samAptinA aMte zeThazrI taraphathI zrIphaLanI prabhAvanA kara. vAmAM AvI hatI. mAnavamedanIthI upAzraya ubharAI rahyo hate. cAmaDAnI Dha-panyAsajI zrIudayavijayajI mahArAjanA sadupadezathI sAmaLAnI paLanA AgevAnoe phaMDa ekatra karI dvitya jeTha sudi 15 nA roja ghaNAja ADaMbarayukta pUjya panyAsajI pAse zrI bhagavatIsUtranI vAMcanA zarU karAvela che. dararoja rUpA nANAthI jJAna pUjana karavAmAM Ave che, upAzraya A sAlamAM na thavA chatAM janatA vyAkhyAnane sAro lAbha le che. bhagavatI sUtra vahorAvavAnI uchAmaNumAM pAMtrIsa maNa ghInI upaja thayela hatI. ekaMdara utsAha ghaNe sAre che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ anekAMta vAda. anekAMta vAda. bApulAla kAlidAsa savANI "vIrabala sarvatra zreSTha purUSonA jIvananuM ciMtana karI emAMthI preraNA meLavavAnuM kahevAmAM Ave che. paNa kyAMya puNyapurUSonA jIvananI nakala karavAnuM kahevAmAM AvatuM nathI kema? vikAsapaMthe jato harakeI mAnavInA jIvanamAM e prazna sAhajika uThe che. ane e savAlane yathArtha ukela jete heya te tyAM anekAMta draSTi sivAya cAlatuM nathI. e spaSTa thaI javAnI jarUra che ke dharmaphilasUphI e anekAMtavAda che. ane jIvana-mahAna purUSanuM-citra e ene-satyane eka aMza che. dharma philasuphInuM kartavya samagra AtmAonA jIvanane racanArAM baLe ane vikAsapaMtha derI janArAM baLe varNavavAnuM che. jyAre jIvanavRtAMte pitAnA bhinnabhinna prakAranAM baLethI taiyAra thayelA jIvanane kaI rIte vikAsamAge laI gayA tene dAkhalo ApI preraNA Ape che. dareke dareka AtmAone bhinna bhinna prakAranAM ane ochAvattA aMzanAM baLanA mizraNathI jIvanaghaTa taiyAra thayeluM hoya che, ane ethI ene ukela paNa judI judI tarehathI thAya che. ApaNuM sAme rahelAM Adarza jIvana citromAM spaSTapaNe jevAya che ke e dareka AtmAo judI judI tarehathI bhinnabhinna rItothI sAvikAsa sAdhI gayA che, e paddhatione yathArtha paNe oLakhavI e anekAMtavAda che. dareka AtmAne pitAne vikAsamArga sthiti, saMge ane pitAnI lAyakAtane yegya kADhavAnuM hoya che. emAM bIjAnI nakala karavI hAnIkAraka nIvaDe che, kaI mAtapitAnI sevA karI vikAsa sAdhe te kaI parivArane bhara niMdaramAM rAtrIe tyajI vanavAsamAM! paNa AthI ke eka bIjAne bhAMDI naja zake, mAtapitAnI sevAne vanavAsI ghelachA na kahI zake vaDilasevaka vanavAsIne kuTuMbadrohI nA kahI zake, jyAM lakSya ekaja che tyAM AvA bhede khAtara gALAgALI karavI e vikAsane paMthe janArA ekene mATe lAjama nathI ulaTuM eka lakSya tarapha janArA sau je paraspara samAgamamAM AvatAM eka bIjAnI rasamene satya rIte pIchAne te eka bIjAnI aDacaNaveLAe upagI thaI zakavA uparAMta ene potAnA vikAsamAM lAbha meLavI zake A parasparane pIchAnavAnI lAgaNuM te anekAMtavAda che. keTalAkanuM kahevuM che ke anekAMtavAda e eka bhramaNA che. emAM jIvanane upayogI evuM kazuM nathI. ulaTuM jIvanane e kayAreka coma banAvI de che. A kahevuM jeTaluM anekAMtavAdane samajI eno upaga karanArA mATe khoTuM che. eTaluM ja anekAMtavAdane marma nahi samajatAM ene upayoga karanArA mATe tadana sAcuM che.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 9 jainadharma vikAsa. anekAMtavAda e bhramaNA che e tyAM sAcuM che ke, jyAM anekAMtavAdane upapa mAtra sAmenI vyaktine cupa karavAmAM thAya che. AcaraNamAM moTuM mIMDuM chatAM vAdavivAda karavAmAM ajoDa evI ghaNI vyaktio hoya che ke je ghaDIghaDImAM bhalabhalA cAritrazIlane bela baMdha karI de. jemane Adarza jevI ke cIja nathI hotI teo game tevI dalIle, game tevI avaLI rIte pitAne vijaya batAvavA mATe karatAM acakAtA nathI. teo paMDitAInA abhimAnamAM pavitra kRtyane paNa AbAda rIte uthalAvI zake che enI khabara laI zake che, AvuM ghaNIvAra zAstrapAraMgata chatAM jIvananuM dhyeya nahi pAmelA paMDitenA jIvanamAM bane che. AmAM mArI samaja pramANe paMDitene vyaktigata doSa nahi paNa kadAca jhIlavAnI zakti nahi chatAM vinA mAtrAmAM levAtA zAstrajJAnathI A pariNAma sahaja rIte AvatuM haze-vinA mAtrAmAM zAstra adhyayana karavAthI mAnavI dalIlemAM ekako banI jAya che. paNa jIvanamAM enA paga dharatIe aDatA nathI. kalpanA gaganamAM viharatA keTalAka kavio paNa A rIte cagI jAya che, evA paMDite ane kavione emanuM jJAna jIvananuM rasAyana nahi paNa vilAsanI vastu che-emano anekAMtavAda dalIlanuM bhramaNa ramaNa che. anekAMtavAdane upayoga karanAra vyakti keI paNa eka rItathI vikAsane paMthe AgaLa vadhatI hovI joIe, -pragatipathanI pravAsinI hevI joIe, evI vyakti jyAre anya vyaktine samAgamamAM AvatAM potAnAthI bhinna rIte vikAsa sAdhatAM jue che. tyAre tene muMjhavaNa thAya che ke kayo rAha sAco haze? A ghaDIe je te potAnI rItane sAcI rIte nahi samo hoya te pitAnI rasamene tyajI sAmenI vyaktinI nakala karavA doDaze ane pitAnA mArgane sAcI samajyAnuM abhimAna athavA aMdhazraddhA rAkhatuM haze te sAmenI vyaktine cheTe raste caDelI dhArI enI sAthe vAdavivAdamAM utarI kalezanuM vAtAvaraNa ubhuM karatAM svasAdhanA cukI jaze A eke manodazA jIvanapragati mATe kalyANakara nathI, je vyakti anyanA satyane satya tarIke pIchANI zakatI nathI te vyakti pitAnA satyane paNa satya rIte samajI zakelI nathI. che te jene satya kahe che te eNe pote sodheluM nathI hotuM, paNa anya mAnavIe pakaDAvelAne jhanunabharI AMdhaLI zraddhAthI pitAnuM satya mAne che. evuM satya bhale te game teTaluM mahAna ane mahAna AtmAe ApeluM hoya. paNa te sAdhakane AtmavikAsa sadhAvI zakatuM nathI. kAraNa ke game tevuM satya heya chatAM mAnavI pite jyAM sudhI potAnI mahenate ciMtana mananathI e satyane pitAnuM karato nathI tyAM sudhI te pArakuM ja rahe che. paraMtu jyAre upAsaka mahAna - AtmAo arpita satyane nija purUSArthathI pitAnuM kare che, tyAre e samAgama ane gharSaNamAM AvatI anya upAsaka vyaktinA satyane satya rIte jANI zake
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalamanAM nakharAM. * 297 che, kAraNa ke satya e eka eve prakAzita dipaka che ke je eka dizAe aMdhakAra rAkhI bIjI dizAo ajavALI zakyuM nathI. svaparanA bheda sivAya sarvanA sabhyane satya tarIke pIchANe nyAya Ape che. Aje asaMkhya upAsaka upAsaka vaccenA jhaghaDAo jovAya che, enuM mukhya kAraNa e che ke upAsaka piotAnA mArgane paNa satya rIte jANato nathI hete, je jANatA hoya te svabhAvika niyamAnusAra pitAne jANanAra anyane kema nA jANI zake.? (apUrNa-) kalamanAM nakharAM le. zrImAna udhI parI. gajaba karyo pracAra ane ajaba che. sAgarajInA janakasAgare ApaNuM vistArI lIlA. narottamavijayanuM kAMDuM pakaDI garama thaIne "vAha..bhA...vAha khuba karI kaDIA belyA tyAM to mArAmArInI vAto deDAvI cImana bApu e. dhanya bApalA dhanya mUkI gurUdevanA te e rAgI viyAgI cImana bApue gajaba karyo pracAra ane rahyA. eTale bicArA chae kevI karI ajaba vistArI lIlA. deDayA AvyA batalAvI ? paNa kayAM che keIne emanI mahAjana ane thanaganATa karatI AvI kadara. tAra ne TapAla, mALe karavA bese tyAre na jue di' rAta, na jue sAca juTha huM, zrIkAnta ne kaDIo khare bhaDa AdamI." hA nA karatA emanA saMgAthI juvAne - pAlItANAnI taleTInA lADu gAMThIo upaDayA cevaDe dADama khAvAne rahyA, ame khAtAM khAtAM eka vRddha jananI A vAta che, eTale kahyuM kAkA, cImanabhAI ane zrI sAMbhaLI huM to camakI paDe. paNa mArI kAnta atyAre te zrImAna, dhImAna. camakathI "rAmAyaNapurANamAM jarAe buddhImAna, vidravAnamAM khape che. ne cArItracamaka na piThI e te gAjatA hatA zALI manAya che. janasAgare thoDo ghaNe evA gAjaye gayA. te methIpAka huM vAkya purU kare te pahelAM kAkA gurU mahArAja saMghare kharA? . caLabhaLI uThayA, te vidyA le rAkha bhAna ane olA zrI kAnta paNa bhAyaDo na bolavAmAM nava guNa. huM te rAta dahADe jabaro kAgane vAgha kare. nahitara ene emanI bheLe rahuM pharuM chuM. te tArA karatAM gurUmahArAja saMghare kharA? paDachAye na vadhu oLakhuM. muMbaInA kahe che ke, jue. paNa bApu e te jabaro khelADI ane e vRddhajana jarAka cotarapha najara
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ janadhAma vikAsa pheravI aTakyA. ne pachI rAgaNI sAthe hiNapatabharyuM che. TapakyA. huM, zrIkAnta ane kaDIo, haLI maLIne kArya karIe te ulecIe jaina darIo... vikhyAta kAmagIrI mATe abhInaMdane tyAM te saMgAthIo AvI paDyA ne apAze ? cAlatA thayA. vAta adhurI aTakI paDI rAdhanapuranA nagarazeTha panAlAla arIne pIchANe aTakI paDI. bhA. je keka manadAsa masAlIAe, eka mahAna di bheLA. gItArtha AcAryadeva pAse, saM. 17 paNa tyAra pachI, bhA, bheLA thayA nA "cAturamAsanA samra" nAmanuM nathI. chatAM taMtrI A adhurI kahAnI hakIkta, naidha, ane TIkA sAthenuM daLalakhavAnI mana vacana ane kAyAthI IrachA dAra pustaka lakhAvI rahyAnI ke lakho nathI. chatAM pharamAve che. vAMcaka! mArI rahyAnI aphavA athaDAI che. ane manAya AsA che ke, A kaI vAMcaze nahi. che ke rAdhanapuramAM khAMDa sAkaranI lhANInI vAMce te vicArazo nahi. ane vicAre mAkaka, nagarazeTha kuTuMbanI supratiSThAnI te gusse ANazo nahi pratibhA pADavA A pustakanI lahANI karavAmAM Avaze. ane emanI vikhyAta gocarInI hAlAkI kAmagIrI badala hiMdabharamAM abhInaMdananI chaso sAdhu sAdhvI gaNane samudAya sabhAo thaze. ane vikhyAta kAmagIrInA pAlItANAmAM cAturmAsa karaze. A samA- mehenatANA badala thelI ApavAnI vicAcAra jANI kalama ne caLa upaDI paNuM... raNA vahe che. A rIte, nagarazeThanI sukIrtI vijayadhvaja ItihAsamAM amara paNa..paNu dAbI devI paDI. pAlItANAmAM AcAra, vicAre banaze. luTelUTAya eTaluM; daDe. DAya anuSThAnane bhaMga karI ne je hAlAkI eTaluM; kudekudAya eTaluM; mAre marAya gocarI mATe jogavavI paDe che enuM khAna eTaluM; belo. belAya eTaluM karUNa che. dukhada che. zaramAvanAra ane ItihAsa keIne nahi bhUle. - sAdhu, sAdhvIgaNane vijJapti. cAturmAsane samaya najadika AvatuM hovAthI haraeka sAdhu, sAdhvIgaNane amArI virApti che, ke teonuM cAturmAsa nakkI thavAthI gAma ane ThekANA amArI ophise jaNAvaze, ke jAhera janatAnI jANa mATe tenI nAmAvaLI amo amArA mAsikadvArA jAhera karI zakIe. -taMtrI.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ vartamAna-samAcAra. vartamAna-samAcAra, hovAlAne vaDha-DehalAnA upAzraye pUjya sadgata AcAryadevazrI vijayanItisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara AcAryazrI vijayaharSasUrijI sAta ThANa sAthe cAturmAsa bIrAje che. temaja sadgata AcAryadevanA samudAyanA vIranA, lavAranI pALanA ane zAmaLAnI poLanA upAzraye maLI bIjA trIseka munipaMga cAturmAsa che teomAMthI lagabhaga aDhAreka munio ane dazeka sAdhvIone uttarAdhyayahathI mAMDIne te bhagavatIsUtra parvatanA gavahanamAM AcAryazrI harSasUrijInI AjJAthI praveza karela che. DhavAnI i-zeTha bhagubhAI cunIlAla sutarIyA taraphathI cauda pUrvanA tapane aSADha vadi 1 thI ghaNAja ThAThamAThathI prAraMbha karavAmAM AvatAM purUSa, strIo, chokarA ane chokarIo thaI Asare 180 tapasvIoe praveza karela che. teo darekane pUjya panyAsa-prarvataka zrIdAnavijayajI mahArAja kIyA karAve che. cauda divasanA A tapanA ekAsaNA karAvavAnAM tapabhakta gRhastho taraphathIneMdhAIgayA che. rAmadAna -panyAsajI zrIudayavijayajInA sadupadezathI aSAddhi caturdazInA roja na upAzraya hovA chatAM strI, purUSa, bALaka, bALakIo maLI Asare aDhIso uparAMta pisaha thayA hatAM, vizeSAnaMda to e che ke A vakhate strIo karatAM purUSone pisaha samUha vIzeSa hatuM. A rIte dhArmika pravRttimAM bhAgyazALIo joDAI AtmakalyANanA mArge vaLe e vadhAre IcchavA cagya che rAdhanapura-pUjya parvatakajI mahArAjazrI kAntivijayajI mahArAja 63 varSane dIkSA paryAya pALIne ane 92 varSanI vaddhAvasthAe aSADha sudi 10 nA rAtrInA be mAsa thayA sakhta bimArI bhogavIne samAdhi pUrvaka svaga-gamana thayAnA sudi 11 nA zrIsaMgha upara tAra dvArA samAcAra AvatAM sAgaranA upAzraye panyAsajIzrI lAbha vijayajI, munizrI ravivijayajI, muni prakAzavijayajI AdinI AgevAnI nIce catuvidha saMghe devavaMdana karyuM hatuM. temaja aSADha vadi 2 nA panyAsajI mahArAjanA adhyakSasthAne ukta upAzraye viraha-vedanA vyakta sabhA rAkhavAmAM AvI hatI. jemAM prAraMbhamAM pramukha mahAzaye TuMkANamAM mahuMmanI kArakirdi upara kahyA pachI mI. lakSmIcaMda premacaMde pUjya parvatakajI mahArAjanA jIvana ane teozrInA sahitya sevA Adi kAryo upara suMdara prakAza pADyA pachI gurUbhakti tarIke dareka AvA mahAna vyaktio mATe ApaNe jema aSTAdvIkA mahatsava karIye chIe tema karavA saMghane vijJapti karI hatI ane te mujaba vadi 3 thI zeTha kAntilAla varadhIlAla, viravADIyA varadhIlAla maganalAla, dalAla ratIlAla premacaMda ane zeTha lavajIbhAI nathubhAI Adi dIpa karavA nIkaLatA
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 jaina dharma vikAsa Asare traNa uparAMtanI rakama thaI gayela che. haju rakama vadhaze ane prAya zrAvaNa suda 3 thI aSTAdvIkA mahotsavane prAraMbha thaze. mAta-pUjya tapenidhi munizrI vivekavijayajI mahArAja tathA AcArya zrIvijayaumaMgasUrijInA zubha haste munizrI cidAnaMdavijayajI ane munizrI hemavijayajIne saM. 198 nA aSADha sudi 10 gurUvAranA brAhatadIkSA ApI bane munipaMgane paM. zrIudayavijayajI mahArAjanA ziSya tarIke jAhera karyo hatA, temaja ATha bahenee te nANunI kayA samaye vizasthAnaka tapanI ArAdhanA karavAnuM vrata lIdhu hatuM. kayA samAsanA aMte zrIphaLanI prabhAvanA karavAmAM AvavA sAthe bapore paMcatIrthanI pUjA rAga rAgaNI sAthe ghaNAja ThAThamAThathI bhaNAvavAmAM AvI hatI. - aMjalI - pUjya pravartakajI mahArAjazrI 63 varSane cAritrasaMyama pALIne 92 varSanI vayevRddha uMmare aSADha sudi 10 nI rAtre samAdhipUrvaka pATaNa mukAme svargagamana thayAnA samAcAra vijaLIvege hiMdabharanI jainaAlamamAM pharI vaLatAM hidabharane jana mAnavasamUha ane temanA anya darzani bhaktajanonAM jANe ke "Abha tuTyo" tema samajI hRdaya bhagna banI jAya e svabhAvIka che. A samAcAra sAMbhaLatAM ja amArA hRdayamAM te anahada AghAta thavA sAthe jana AlamanA AvA kaparA kALa, ane vitaDAvAdanA samayamAM AvI mahAna vibhUtine lopa thavAthI dusaha khoTa paDI che tema vinA saMkoce kahevuM paDe tema che. mahuma eka pukhta ummaranA, samAjanI nADI pArakhanArA, sAhityanA rakSaka, jana AlamanA abhyadaya Icchaka ane zuddha mArga prarUpaka hatA. AvI eka mahAna vibhUti ApaNA vaccethI alopa thAya te kharekhara jainajanatAnI kamanasIbI nahi te bIjuM zuM? mamanA AtmAnI zAnti IcchavA sAthe teozrInA adhurA kAryo pUjya AcAryadevazrI vijayavallebhasUrIzvarajI, sAhityavilAsI munizrI pUNyavijayajI ane AcAryadeva tathA prarvatakajI mahArAjanA munivaryo, temaja teozrInA bhaktajane pitAne udAratA rUpI jharo vaheta mUkI lAkheka rUpIA ekaThA karI smAraka rUpe pUrA karaze, evI amArI abhyarthanA asthAne nahi gaNAya. taMtrI. mudraka -hIrAlAla devacaMda zAha. "zAradA mudraNAlaya." jumAbhajIda sAme-amadAvAda prakAzakaH | bhegIlAla sAMkaLacaMda zeTha, "jainadharma vikAsa ophisa janAcArya | vijayanItisUrIzvarajI vAMcanAlaya. 26/1 gAMdhIroDa-amadAvA,
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ google 09049HOROR" vAMcakAne ? mAsikanA namunAno aMka Apane mokalavAmAM Ave che. ApazrIne avalokana karatAM ja e saMtoSa ApavAmAM saphaLa nIvaDe to AzA che ke, vArSika lavAjama sthAnikanA rUA. 2-8-0 ane bahAragAmanA (pAsTeja sAthe) rUA. 3-0-0 mokalI ApazrI mAsikanA grAhaka tarIke nAma noMdhAvaze. lavAjama moDAmAM moDA AvatI sudi 15 sudhI mokalI Apazo. ke jethI vI, pI. thI mokalatAM vadhu kharca na thAya, chatAM jaNAvazo to vI. pI. karavAmAM Avaze. gAma paragAma vicaratA pUjya munivaro mAsikanA pracAra karI, navA vAMcanarasika zAke noMdhAvI, mAsikane protsAhana Apaze, evI ame AzA rAkhIe chIe. koI paNa sAmAjIka saMsthAo ke pUjya munigaNane ame, mata ke ochA darathI mAsika ApI zakIe tema nathI, e sUcana thAya. | namunAnI nakala maMgAvavAthI mokalI ApavAmAM Avaze. tatrI?" - haraDe, jhA... he....kA....ne vi.na........NI. - gatAMkamAM sUcavyA mujaba mAsikanA grAhakone krAuna 16 paijI 3rapa thI vadhu pAnAnA pAMca pustake bheTa mokalavAnA zarU thayela che. mATe sthAnike rUA. aDhI, ane bahAragAmavALAe rUA. traNa lavAjamanA zrAvaNa sudi 15 sudhimAM mokalI maMgAvI levA tyArabAda vI. pI. thI mokalAze. 1 saptatizatasthAna prakaraNa, 2 vAkaya prakAza, 3 prAkRta lakSaNa, 4 sajhAya sa'graha, 5 zrImad buddhisAgarasUri 12 mA svAgarAhaNu mahAsava. karIna- tapAgaccha paTTAvelI sAhityarasika janatAne khAsa taka upAdhyAya zrImad dharma sAgarajI viracita-- tapAgaccha paTTAvalI:--saMpAdaka, 50 zrI kalyANavijayajI mahArAja. chapAIne taiyAra thaI prasiddha thaI cukela che, A graMthamAM prabhuzrI mahAvIradevanI pATaparaMparAe thayelA AcAryAdi sAthe zAsanaprasiddha anya mahApurUSonuM aitihAsika draSTIe upacAgI sAhitya ApavAmAM AvyuM che. - phAuna ATha pejI 350 pRSThanA, zobhita phoTAo, ane pAku peThuM (jekeTa) ( sAthenA A graMthanuM mulya mAtra rUA. 1-8-0. pAsTeja juduM lakhA-jena dharma vikAsa ephiksa, pAla gAMdhI roDa, amadAvAda, karakasa
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Jain Dharma Vikas (Monthly) Regd No. B. 4494 FIGURKRORLOPIG300SRL aSADha vadi caturda sI kayAre karazo ?' tapAgacchanI AcaraNA ane cAlatI AvatI paraMparA pramANe ApaNA samudAyanA ane moTA bhAganA samudAyanA sAdhu, sAdhvIe AgamAnA pharamAna mujaba parvatithio dareka mAsamAM bAra ArAdhanA tarIke mAne che. tethI vadhatI ke ochI: mAnatA nathI. mATe cAlu mAsanI aSADha vadi 14 tA. 11-8-194ra maMgaLavAranA ApaNA samudAyanA dareka sAdhu sAdhvIoe ArAdhanA karavI, ane teja dIvase pAkSika pratikamaNa, karavuM. temaja amArA dareka bhaktajanone paNa uparokta mujaba ArAdhanA karavA sUcavIe chIe. - AcAryazrI hasUrIjI. jaina Alamane vinavaNI. pUjya paMnyAsapravara zrIbhAvavijayajI gaNivaryanI svargatithi amArA taraphanA bhitI paMcAgamAM zrAvaNa sudi ja chapAyela, paraMtu teozrInI svargatithi zrAvaNa sudi 3 tA. 15-8-4ra ne zanivAranI dareke karavAnI hoya te divase jayaMtI ujavavA ane pUjAe bhaNAvavAnI hidabharanA sakaLa saghane vijJapti che. - tatrI. - cInanA ugrzva--upAdhyAyajI mahArAjazrI dayAvijayajI ane 5. saMpatavijayajInA sadupadezathI amuka vyakti taraphathI cauda pUrvanA tapanI ArAdhanA aSADha vadi 3 thI prAraMbha karAvavAmAM Avela che. mAnava samUha Asare 80 ne thayela che tapasvIomAM utsAha sAre che. - % ra0-ka 16 ' bahAra paDI cUkela che zaSyaratnamahAkadhi zabdakoSa bhAga 2 je. saMgrAhaka, panyAsajI zrImukitavijayajI. saMskRta bhASA saraLa rIte bALajI samajI, dareka jaina ajaina graMthAnuM vAstavika artha svarUpa samajI zake, tevI paddhatie jainAcArya zrI vijayanIti surIzvarajI mahArAjanI keASa banAvI, tenuM prakAzana karAvI, janatAne tenA lAbha letA karavAnI mahecchA hatI, te bAra varSanI mahenate Aje paripUrNa thavA pAmela che. AvA alabhya keSanA be bhAge, krAuna ATha pejI ekaMdara 1800 | pRSThanA, gurUvacAnA zobhita phaiTAe ane pAkA kuMDAM sAthenA A graMthanA pahelA bhAganA rUA. 8-0-0, ane bIjA bhAganA rUA. 10-0-0 pAsTeja juduM rAkhavAmAM Avela che. pahele bhAga meLavanArAoe bIjo bhAga satvara maMgAvI levAnuM dhyAnamAM rAkhavuM. banne bhAganA ekIsAthe pAMca saTa lenArane paMdara TakA kamIzana ApavAmAM Avaze. lakhe.-zrIvijayanItisUrijI jaina lAyabrerI, pa6/1 gAMdhIroDa, amadAvAda. bukaselara meghajI hIrajI geDIjInI cAla, pAyadhunI-muMbaI. 910- 9 R 700 PHOTOS TAITala chApanera :- zrI zAradA mudraNAlaya, pAnakera nAkA. jumAmasIda sAme-amadAvAda. 6 8-%-% raka