yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya

Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding

Page 12

[
9
]
તેની સભામાં ઘણું જેનેની ઠઠ ભરાય છે. આ બાબતનો નિશ્ચય કરવાને તેઓ પિતે માનવિજયજીના વ્યાખ્યાનમાં ગયા. શ્રી માનવિજયજીએ તેમને બહુ માન આપી બેસાડયા. અને આવવાનું કારણ પુછયું. ઉપાધ્યાયે પિતાને અભિપ્રાય દર્શાવ્યો. માનવિજયજીએ કહ્યું કે હું તમારા જેટલો વિદ્વાન નથી તોપણ ઉપાધ્યાયના આગ્રહથી માનવિજયજીએ વ્યાખ્યાન શરૂ કર્યું. માનવિજયજીની ઔપદેશિક કળાથી ઉપાધ્યાય પ્રસન્ન થયા અને માનવિજયજીની પ્રશંસા કરી. આ કહેણી ઉપરથી ઉપાધ્યાયના હૃદયનો ઉદારભાવ અને લઘુતા કેટલી હતી તે વાત વાંચકેના અભિપ્રાય ઉપર મૂકીએ છીએ. પ્રતિમા ઉત્થાપક ટૂંઢકોના સામા તેમણે જબરી બાથ ભીડી હતી અને તેમણે પ્રતિમા શતક વગેરે સંસ્કૃત ગ્રન્થમાં ૫ણું પ્રતિમાની સારી રીતે સ્થાપના કરી છે. ગુર્જર ભાષાના સાડાત્રણસેં ગાથાના સ્તવનમાં તેમજ એક સાયમાં પ્રતિમા માનવાના આગમોના ઉલ્લેખ દર્શાવ્યા છે. તે વખતમાં પ્રવર્તતા યતિના શિથીલાચારનું ખંડન કરવાને માટે તેમણે જબરી બાથ ભીડી હતી. તેથી યતિયોએ તેમને અમદાવાદના એક ઉપાશ્રયમાં ગેધી રાખ્યા હતા. આવી કિંવદન્તીમાં કેટલો સાર છે તે વાંચકો વિચારી લેશે. તેઓ એક વખત ગેઘાએ ગયા હતા. ત્યાં તેમણે સમુદ્ર દે . સમુદ્ર અને વહાણ દેખીને તેમના મનમાં સમુદ્ર વાહણ સંવાદ રચવાનું ફુરી આવ્યાથી સમુદ્ર વહાણ સંવાદ નામને વિનોદમય ગુર્જર ભાષામાં ગ્રન્થ રચ્યો. તેમણે લીંબડીના રહીશ દેશી મેઘજી વગેરેને ગુર્જર ભાષામાં પ્રતિબંધ દેવાના માટે વીરસ્તુતિ હુંડીરૂપ, ૧૫૦ ગાથાનું સ્તવન બનાવ્યું હતું.
અનેક મતવાદીઓની શંકાઓનું સમાધાન થાય તેવું ગુર્જર ભાષામાં સાડાત્રણસેં ગાથાનું સ્તવન બનાવ્યું. તેમજ શ્રી સીમંધરને સ્તુતિ કરીને એકાન્ત વ્યવહાર અને એકાન્ત નિશ્ચય મતવાળા યતિઓ વગેરેને ગુર્જર ભાષામાં, બોધવા માટે સવાસો ગાથાનું સ્તવન બનાવ્યું. તે સ્તવનપરથી પદ્મવિજયજીએ ટબ પૂરે છે. સાડાત્રણસેં ગાથાના સ્તવનપર જ્ઞાનવિમળમૂરિએ ટબ પૂર્યો છે. એક લહીયાના મુખેથી સાંભળવામાં આવ્યું છે કે અમદાવાદમાં વિમળના ઉપાશ્રયમાં જ્ઞાનવિમળ વગેરેના ઉપાધ્યાયના ગ્રન્થના સુડતાલીસ ગ્રન્થપર ટબા છે. આ વાતમાં પરિપૂર્ણ સત્યતા લાગતી નથી.
શ્રી સત્યવિજય પન્યાસની સાથે તેમણે ઉપદેશવડે ક્રિોદ્ધાર કર્યો હતો એમ કિંવદન્તીથી જાણવામાં આવ્યું છે. તેમના ઉપર ટુંક તથા શિથિલ યતિય દેષ કરતા હતા, અને યતિ તરફથી ઘણું ઉપાધિ થતી હતી.
ઉપાધ્યાયના સ્તવન વગેરે ગુર્જર ભાષાના ગ્રન્થોનો ફેલાવો દેખીને કેટલાક ઈર્ષાળ યતિઓ તથા સ્થાનકવાસીઓ કહેવા લાગ્યા કે ઉપાધ્યાય તે રાસડા જોડી જાણે છે. ઈર્ષ્યાળુએનાં આવાં વચનેથી શ્રી ઉપાધ્યાયે દ્રવ્યગુણુપર્યાયને રાસ બનાવીને પિતાની અપૂર્વ વિતા દેખાડી.
એક વખત તેઓ ગુરૂની સાથે અમદાવાદમાં પ્રતિક્રમણ કરતા હતા. શ્રાવકોએ ભગવતી સૂત્રની સજા સંભળાવવાને માટે ઉપાધ્યાયને આદેશ આપવા ગુરૂને વિજ્ઞપ્તિ કરી. ઉપાધ્યાયને ભગવતીની સજજાય આવડતી નહોતી, તેથી મૌન રહ્યા. શ્રાવકોએ સ્થલ બુદ્ધિથી ઉપાધ્યાયને કહ્યું કે તમે કાશીમાં જઈને શું ભણી આવ્યા? બીજા દિવસે ઉપાધ્યાએ, ભગતતી સૂત્રને બિરાબર અવલેકીને, પ્રતિક્રમણ વખતે સજ્જાય કહેવાની આજ્ઞા માગી, ને ભગવતીની