Book Title: yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya
Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding
View full book text
________________
[ ૧૧ ] સાંભળો અને તે ખરો ધર્મોપદેષ્ટા છે એમ માને. હું તો સંત છું અને તે તે જૈન શાસનને રક્ષક–ગીતાર્થ અને જૈનધર્મને પ્રવર્તક મહા આત્માર્થી પુરૂષ છે. આનન્દઘનજીનાં આવાં વચનોથી આનન્દઘનજીની દશા અને તેમની ગુણાનુરાગ દષ્ટિ, અને જૈન શાસનના રક્ષક ઉપાધ્યાયજીની પરિક્ષા સંબંધી ઘણું શિખવાનું મળે છે.
એક વખતે કોઈ પ્રતિપક્ષી શ્રાવકે યશોવિજયજીને ઉદ્દેશીને કહ્યું કે સમતિના સડસટ બોલની સજજાય તમે બનાવી છે, તેમાં વ્યવહાર પક્ષની ઘણી પુરી છે. સ્થાનિક સંબંધી વિશેષ વ્યાખ્યાન નથી માટે તે બાબતનો ઘણો અનુભવ નથી એમ લાગે છે. ઉપાધ્યાયજીએ આ વાતના ઉત્તર તરીકે સ્થાનક ચોપાઈ નામનો ગુર્જર ભાષાનો ગ્રન્થ લખીને તેમાં ઘણો અનુભવ લખી દીધો તેથી પેલા પ્રતિપક્ષી શ્રાવકનું મુખ બંધ થયું. હાલના વિદ્વાને પણ તેમના ગ્રન્થનું અનુકરણ કરીને કેટલાક ગ્રન્થોને લખવા પ્રયત્ન કરે છે. એવી દંતકથા સાંભળવામાં આવી છે તે નીચે મુજબ –“શ્રીમદ્દ યશોવિજયજીની નસોનસમાં સવજીવ કરું શાસન રસી” એવી ભાવના વર્તતી હતી. આનન્દઘનની પાસે સુવર્ણ સિદ્ધિ છે એમ તેમણે જાણ્યું હતું. તેમણે વિચાર કર્યો કે સુવર્ણ સિદ્ધિથી જૈનોને ઉદય કરી શકાશે. ઘણું લોકોને જૈન ધર્મમાં લાવી શકાશે, મેડતા લગભગમાં આનન્દઘનજી રહેતા હતા. ઉપાધ્યાયે બહુ સત્કારથી આનન્દઘનજીને ગામમાં તેડાવ્યા, અને બહુ માનથી કહ્યું કે આપની પાસે સુવર્ણ સિદ્ધિ છે તેને લેવા મારી પ્રાર્થના છે. આનન્દઘનજીએ આ અયોગ્ય પ્રાર્થના છે એમ કહી ત્યાંથી ચાલી નીકળ્યા. ઉપાધ્યાયજીના મનમાં જૈન શાસનને ઉદય કરવાની તીવ્રચ્છી વર્તતી હતી. તેમને કેટલાક દેશીઓ પજવતા હતા અને તેમની નિન્દા કરતા હતા તેથી કેટલીક વખત ઉપાધ્યાયજીનામાં તેના માટે કરૂણું પ્રગટ થતી હતી. આ બાબતના ઉભરા તેઓ સંખેશ્વર દર્શન કરવાને ગયા તે વખતે સંખેશ્વરનું સ્તવન રચીને તેમાં કાઢયા છે. અધ્યાત્મજ્ઞાનની પ્રરૂપણા અને અધ્યાત્મક ગ્રન્થ લખવાથી કેટલાક મૂઢ પીઓ તેમની નિન્દા કરવા લાગ્યા. તે સંબંધીને ઈશારે શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાયે અધ્યાત્મસારના અને કર્યો છે. શ્રીમદે રચેલા ગ્રન્થા. શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાયજીએ સંસ્કૃત ભાષામાં નીચે મુજબ ગ્રન્થ બનાવ્યા છે. લલ્ય ગ્રન્થા – ૧ અધ્યાત્મસાર. ૨ અધ્યાત્મપનિષત. ૩ અધ્યાત્મિક મતખંડન સટિક. ૪ અધ્યાત્મ મતપરીક્ષા સટિક. ૫ ન રહસ્ય. ૬ પ્રદીપ. ૭ નોપદેશ. અમૃત તરંગગિણી ટીકા સહિત. ૮ ન્યાયાલક, ૮ જૈન તર્ક પરિભાષા. ૧૦ જ્ઞાન બિન્દુ. ૧૧ ન્યાયખંડ ખાધ (મહાવીરસ્તવન પ્રકરણ ).
