Book Title: yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya
Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding
View full book text
________________
( ૨૧ ] આ તેમના સ્તવન ઉપરથી અને કિંવદન્તીના આધારે આવો ઉલ્લેખ કરવામાં આવે છે. એટલું તે કહેવું પડે છે કે ઉપાધ્યાયજીને સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થયું હતું અને એ વાત તેમણે મુનિ સુવ્રતસ્વામિના અધિષ્ઠાયક દેવ પાસેથી સાંભળીને જ મુક્તિરૂપ સ્ત્રી વરવાનું સમ્યકત્વરૂપ તિલક પ્રભુએ મારા કપાળ પર કર્યું એ ઉલ્લેખ કર્યો છે. ઉપાધ્યાયની આવી ઉચ્ચ ભક્તિ જોતાં તેમને સમ્યકત્વ પ્રગટયું હતું એમ કહ્યા વિના ચાલતું નથી. પ્રભુની ભક્તિથી જેણે કષાયાદિનો નાશ કર્યો છે એવા ઉપાધ્યાયજીને અલ્પભવ સંસાર બાકી હોય અને થોડા જ ભવમાં તેમને મુક્તિ મળવાની હોય એમ અમારૂ હૃદય કહે છે. શ્રી પારું રાણમાં પણ તેમણે નીચે પ્રમાણે કહ્યું છે –
મારે તો ગુરૂ ચરણપસાયે, અનુભવ દિલમાંહી પેઠે; ઋદ્ધિ વૃદ્ધિ પ્રગટી ઘટમાંહી, આતમ રતિ હુઈ બેઠોરે. મુજ. ૧૦ ઉગ્યો સમિતિ રવિ કલહલતો, ભરમ તિમિર સવિ નાઠો; લગતગતા દુર્નય જે તારા, તેહનો બલ પણ ઘાઠોરે.
મુજ. ૧૧
(શ્રીપાળ રાસ-ચોથો ખંડ.) ઇત્યાદિ જોતાં તેમને સમ્યકત્વ પ્રગટયું હતું એમ નિશ્ચય થાય છે. ઉપાધ્યાયજી ભકિતમાર્ગના પ્રદેશમાં બહુ ઉંડા ઉતરેલા લાગે છે. શુદ્ધ પ્રેમથી મનુષ્ય
પરમાત્માને ઉપાસક બને છે. શુદ્ધ પ્રેમ રસના મહાસાગરમાં અહ ભક્તિનો પ્રવાહ. અને મમત્વ વૃત્તિરૂપ લુણના ગાંગડા ગળી જાય છે. શુદ્ધ પ્રેમરસમાં
હૃદય જ્યારે લદબદ હોય છે ત્યારે હૃદયમાં દિવ્યદષ્ટિ ખીલે છે અને તેથી પરમાત્માના સ્વરૂપની ઝાંખી અવલોકી શકાય છે. ભક્તના મનમાં પ્રભુના સદગુણો વ્યાપી રહે છે અને તેથી તે પરમાત્માના સંબંધમાં આવતો જાય છે. પરમાત્માના ગુણોમાં લીન બનેલો ભક્ત ખરેખર પોતાના આત્માને પરમાત્મ રૂપે નિહાળવા સમર્થ થાય છે. ભક્તના મનરૂપ ત્રાંબાને પરમાત્માને પ્રેમ ખરેખર સુવર્ણરૂપ કરી દે છે. પરમાત્મા ઉપર સ્નેહ ધારણ કરવાથી મનમાં રહેલા ગુણોના સંસ્કારો ટળી જાય છે અને મને ખરેખર પરમાભાના સ્નેહડે ઉચ્ચ શુદ્ધ બને છે. ઉદકનો લેશ માત્ર જલધિમાં ભળીને અક્ષયપદને પામે છે. તેમ પ્રભુના ગુણોની સાથે શુદ્ધ પ્રેમ ધારણ કરીને ભક્તજન પણ અક્ષયપદને પામે છે. ચંદ્રનની ગંધ તેની સ્વાભાવિક ગંધ છે, તેમ પરમાત્માની સાથે મળવું એ પણ શુદ્ધ સ્વાભાવિક સંબંધ છે. આત્મા તે પરમાત્મારૂપે થાય છે. પરમાત્માની સાથે શુદ્ધ પ્રેમ ધારણ કરતાં કરતાં શુદ્ધ પ્રેમનો પ્રવાહ અગ્નિના તણખાની પેઠે એટલે બધે વૃદ્ધિ પામે છે કે તેથી સધળું જગત એક આત્મસમાન ભાસે છે, અને તેથી તે ભક્તના રાગદ્વેષને વિલય થાય છે અને મુક્તદશા પ્રાપ્ત કરે છે. શુષ્ક જ્ઞાનીઓ પ્રભુના ઉપર પ્રેમ ધારણ કરી શકતા નથી તેથી તેઓ સાત્વિક ગુણના આનંદના અભિમુખ થઈ શકતા નથી, અને શુદ્ધ પ્રેમરસની ગંગામાં સ્નાન કરીને દિવ્યસૃષ્ટિમાં પ્રવેશ કરી શકતા નથી. ભક્તનો પરમાત્મા ઉપર અચળ પ્રેમ હોય છે તેથી તે શુદ્ધ પ્રેમ વડે પ્રભુની સેવા કરીને દિવ્યજીવનપ્રદ આનન્દ રસને આસ્વાદે છે. શ્રીમદ યશોવિજયજી ઉપાધ્યાય ભક્ત બનીને ઉપર્યુક્ત પ્રેમથી પ્રભુનું સેવન કરે છે તે નીચેના સ્તવનથી જણાઈ આવશે –
