Book Title: yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya
Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding
View full book text
________________
નીતિ આદિના ઉત્તમ આચારને ધારણ કરતા હતા. શ્રીમદે ઉત્તમ આચારોને દર્શાવવામાં કમર કસીને મહેનત કરી છે. મારા. હત્ કથનો ધર્મઃ આચાર તે પ્રથમ ધર્મ છે. સદાચાર વિના મનુષ્ય શોભિ શકતો નથી. સદાચારને કેટલાક વિદ્વાનો નીતિધર્મ કહે છે અને તેનો જૈન દર્શનમાં માર્ગોનુસારી ગુણો અને તેમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. દયા, સત્ય, અસ્તેય, બ્રહ્મચર્ય, મમત્વ ત્યાગ, વિનય, વિવેક, પરોપકાર, દાન, સ્વાર્થ ત્યાગ, શાંતતા સમતા, ગુણાનુરાગ દ્રષ્ટિ, સત્યમાર્ગ કથન, શુદ્ધ પ્રેમ, નમ્રતા, સેવા, અને સંપ વગેરે સદ્ગુ વિનાની ધર્મક્રિયાઓ અને ધર્મવેષ શોભિ શકતો નથી. સગુણ વિનાની ક્રિયાઓ શાભિ શકતી નથી. તેમજ ઉપર યુક્ત સગુણો વિના ન્યાય, વ્યાકરણ અને ભાષાનું પાંડિત્ય તથા ધન અને સત્તાનો અધિકાર પણ શેશિ શકતો નથી. સદાચાર અને ઉત્તમ જ્ઞાનથી મને નુષ્યો શોભિ શકે છે–સાધુઓ વા ગૃહર ઉત્તમ જ્ઞાન અને દયા, સત્ય આદિ ઉત્તમ આચાર વિના પોતાના અધિકારને શોભાવિ શકતા નથી. અત્યાદિ આચારેને તે સૈકામાં જણાવનાર મહાપુરૂષ શ્રીમદ્દ યશોવિજયજીને જેટલો ઉપકાર માનવામાં આવે તેટલે ન્યૂન છે. શ્રીમદે વિરાગ્યનો ઉપદેશ ઉત્તમ પદ્ધતિથી આવે છે. જંબુસ્વામિના રાસમાં તેમણે
. પિતાના હૃદયમાં રહેલા વૈરાગ્યના ઉભરાઓ શબ્દદ્વારા બહાર કાઢયા છે. શ્રીમદને અનુપમ જબુસ્વામી પોતાની સ્ત્રીઓને સંસારની અસારતા નીચે પ્રમાણે વિરાગ્યોપદેશ સમજાવે છે તે અધ્યાત્મના શેખિન સાક્ષરને ખરેખર મનન
કરવા યોગ્ય છે – જબુ કહે સુખ વિષયનું, અલ્પ અપાય અનત; મ્યું તેણે શમસુખ ભલું, આતમરામ રમંત. સર્વ વિષય કષાય જનિત, તે સુખ લહે સરાગ; તેહથી કટિ અનન્ત ગુણ, મુનિ લહે ગતરાગ. સરસવથી પણ વિષય સુખ, અતિ ડું દુઃખ ક્રેડ; ઇહાં મધુબિંદુ રસ કથા, સાંભળ આળસ છોડ. દુ:ખ ધણો ભવપમાં સુખ મધુબિન્દુ સમાન; ઉદ્ધરશે આવી મળ્યો, સદગુરૂ ધરી વિમાન. ફૂપથકી નવિ નીકળે, ગુરૂ ધરે જ્ઞાન વિમાન; તે અભાગ્ય શેખરતણું, જાણો જૂઠ ગુમાન. વામાં વયણ વિલાસથી, ચુક્યા ચતુર અનેક; જસચિત્ત આગમ વાસિયો, તેહની ન ટળી ટેક. મૃગતૃષ્ણ જલ સમવડે, વનિતા વયણ વિલાસ; પહેલાં લાલચ લાયકે, પછે કરે નિરાશ. વહે પુરને માછલી, દીસે તેહ અનેક; સામે પુરે વિષયને, ઉતરે તે સુવિવેક. આતમ રતિ આતમ તૃમ, આતમ ગુણ સંતુષ્ટ; જે હોય તે સુખીયા સદા, કીશું કરે અરિ દુe. તનહી જળ મનહી જડળ, વિષય તૃષા ન બુઝાય; જ્ઞાન અમૃતરસ સિંચતાં, તૃષા સકલ મિટ જાય.
શ્રી યશોવિજયકત જંબુસ્વામીને રાસ.
