Book Title: yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya
Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding
View full book text
________________
[ ૧૭ ] આપ ગુણીને વલી ગુણ રાગી, જગમાંહે તેની કીતિ જાગી. લાલન. કી. ૭ રાગ ધરી જે જિહાં ગુણ લહિયે, નિર્ગુણ ઉપરે સમચિત્ત રહિયે. લાલન. સ. ૮ ભવતિથિ ચિંતન સુજસ વિલાસે, ઉત્તમના ગુણ એમ પ્રકાશે. લાલન. એમ. ૯
ષનું સ્વરૂપ અને દેવથી થતી હાનિનું સ્વરૂપ શ્રીમદે સારી રીતે કાર્યું છે. મોટા મોટા જ્ઞાની મુનિવરે પણ દેષ દેશે અન્યના સદગુણોને દેખી શકતા નથી. જેના હૃદયમાં દેષ નથી તે પ્રભુના માર્ગમાં આવે છે. દેશનો ત્યાગ કર્યા વિના કોઈ પણ મનુષ્ય ધર્મના પગથીયાપર પાદ મૂકી શકતા નથી. નિર્ગુણ મનુષ્ય ગુણવંતના ગુણને જાણી શકતા નથી. ઉલટા ગુણવંતના ગુણોને દંષથી તાણે છે, અને ગુણોને અવગુણ રૂપે બતાવવા પ્રયત્ન કરે છે. જે મનુષ્યને પોતાના સદગુણો પર વિશ્વાસ નથી તે અન્યો૫ર દેશ કરે છે. હિન્દુસ્તાનની અને આર્યજનની પાયમાલી કરાવનાર દેવ છે. ષથી કેઈનું પણ સારું દેખી શકાતું નથી. અને પિતાનું શ્રેયઃ પણ કરી શકાતું નથી. ધાનોની પેઠે જે મનુષ્યોમાં દેષ રહ્યા કરે છે તેઓ તે દેશને, નાતને અને જાતને પણ ભય પેદા કરે છે. ધર્મની અનેક પ્રકારની ક્રિયાઓ કરનાર મનુષ્યોના હૃદયને પણ દેવ છોડતો નથી. ષથી જગતમાં મનુષ્યો અનેક પ્રકારનાં પાપ કરે છે. દેવી મનુષ્યના હૃદયમાં એક જાતને આન્તરિક અગ્નિ સળગ્યા કરે છે, અને તેથી તે મનુષ્યોના પ્રાણુ બાળીને ભસ્મ કરે છે. જગતમાંથી જે એકલો દેશ જતો રહે તે આ દુનિયા સ્વર્ગસમાન બની શકે. ઉપાધ્યાયજીના મનમાં દેશના ઉપર બહુ તિરસ્કાર હતો તેથી તેઓએ ઉપર પ્રમાણે લખ્યું છે. શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાયજીએ નિન્દાને ત્યાગ કરવા સંબંધી મનુષ્યને ઉત્તમ બોધ આપ્યો છે. તે નીચે લખવામાં આવે છે. નિન્દા ત્યાગ.
સુંદર પાપસ્થાનક તજે સોમું, પરનિંદા અસરાલ છે; સુંદર નિન્દક જે મુખરી હુવે, તે ચોથે ચંડાલ હ.
સુંદર. ૧ સુંદર જેહને નન્દાને ટાળ છે, તપકિરિયા તસ ફક હે; સુંદર દેવ કિલિવષ તે ઉપજે, એ કુલ રોકા રોક હે.
સુંદર ૨ સુંદર ક્રોધ અઝરણુ તપતણું, જ્ઞાન તણે અહંકાર છે; સુંદર પરનિન્દા કિરિયા તણ, વમન અજીરણ આહાર જે. સુંદર. ૩ સુંદર નિધાને જેહ સ્વભાવ છે, તાસ કથન નવિ નન્દ હે; સુંદર નામ ધરી જે નિન્દા કરે, તેહ મહામતિ મન્દ હે. સુંદર- ૪ સુંદર રૂપ ન કોઈ ધારી, દાખિયે નિજ નિજ રંગ છે; સુંદર તેહમાં કાંઈ નિન્દા નહિ, બોલે બીજું અંગ છે.
સુંદર. ૫ સુંદર એહ કુશિલણી ઈમ કહે, ધ ઓ જેહ ભાખે છે; સુંદર તેહ વચન નિન્દા તણું, દશવૈકાલીક સાખે છે.
સુંદર. ૬ સુંદર દોષ નજરથી નિન્દા હુવે, ગુણ નજરે હુએ રાગ હે; સુંદર જગ સવિ ચાલે ભાદલ મલ્યો, સર્વગુણ વીતરાગ હે. સુંદર ૭ સુંદર નિજ મુખ કનક કચોલડે, નિન્દક પરિમલ લેઈ હો; સુંદર જેહ ધણું પરગુણ ગ્રહે, સંત તે વિરલા કોઈ હે.
સુંદર ૮
