Book Title: yashovijayjinu Jivan Ane Temnu Gujarati Sahitya
Author(s): Buddhisagarsuri
Publisher: Jain Shwetambar Murtipujak Boarding
View full book text
________________
[ પ ]
અર્ધ ગ્રન્થ જોઈ, મુખે કરી, બન્નેએ ભેગા મળી ઉતારી તેને પૂર્ણ કર્યાં. પ્રસંગાપાત તે વાત પેાતાના અધ્યાપકને જણાવીને મારી માગી, અને તેમની પ્રીતિ સ`પાદન કરવાપૂર્વક પેાતાની સ્મરણશક્તિના અપૂર્વ ખ્યાલ ગુરૂને દર્શાવી આપ્યા. તે વખતમાં કાશીમાં એક મહાન વિદ્વાન દાક્ષિણાત્ય પંડિત આવ્યેા અને તેણે ઘણી સભાએ જીતી લીધી. આવા પ્રસંગે અધ્યાપક ગુરૂની આજ્ઞા માગીને યશેોવિજયજી કાશીના પંડિતાની શાભાના રક્ષણાર્થે દાક્ષિણાત્ય પંડિતની સાથે વાદવિવાદ કરીને તેને જીતી લીધા; તેથી કાશીના પંડિતાએ પ્રસન્ન થઇને તેમને “ચાયવિરાટ્ ” ની ઉપાધિ અર્પી. કાશીમાં તેમણે અનેક શાસ્રાનું અધ્યયન કર્યું.
એક દિવસ શ્રમના મનમાં સરસ્વતી દેવતાને પ્રત્યક્ષ કરવાના વિચાર સ્ફુરી આવ્યેા. તેમણે એકવીસ દિવસ પર્યન્ત હૈં કાર ખીજપૂર્વક સરસ્વતી મત્રને જાપ શ્રીમને સરસ્વતી દેવીએ કર્યાં. એકવીસમા દિવસની રાત્રીમાં સરસ્વતી સાક્ષાત્ આવ્યાં. યશાસાક્ષાત્ દર્શન આપ્યાં. વિજયજીને વર માગવાનું કહ્યું. યશેોવિજયજીએ જૈનધર્મના ઉદ્યાર્થ શાસ્ત્રા રચવામાં સહાયતા માગી. સરસ્વતીએ તે પ્રમાણે થાએ એમ કહ્યું અને અન્તર્ધાન થઇ ગયાં. આ વાત તેમના રચેલા જંબુ સ્વામીના રાસમાંના મંગલાચરણના દુહામાંથી નીકળી આવે છે, તે દુહા અત્ર લખવામાં આવે છેઃ—
દુહા.
સારદ સાર દયા કરી, આપે! વચન સુરંગ; તું તૂફી મુજ ઉપરે, જાપ કરત ઉપગંગ તર્ક કાવ્યના તે તદા, દીધેા વર અભિરામ; ભાષા પણ કરી કલ્પતરૂ, શાખા સમ પરિણામ. હે માત નચાવે કવિ તુજ, ઉદર ભરણને કાજ;
હું તા સદ્ગુણ પદે વી, પૂજું છું મત લાજ ભાવાર્થ:—કાશીમાં ગંગા નદીના કાંઠા ઉપર મેં તે સાક્ષાત્ આવીને મારા ઉપર પ્રસન્ન થઇને તર્કકાવ્યના તને કુકવિએ પેટ ભરવાને માટે ગમે તેની ખાટી સ્તુતિ જેવાં અને જેમાં અશુભ વિચારી રહ્યા છે એવાં કાવ્ય સદ્ગુણુ કાવ્યા બનાવીને તેમાં સ્થાપન કરીશ.
૧
તારૂ આરાધન કર્યું અને તે વખતે સુંદર વર આપ્યા. હે માતર્ ! કરીને અને જગતની અવનતિ કરીને હને નચાવે છે. હું તેા તને
આ વાક્યા આ ઉત્તમ મુનિવરના મુખમાંથી નીકળે છે તેથી તેમને સરસ્વતીએ સાક્ષાત્ આવીને વરદાન આપ્યું હતું એમ સિદ્ધ થાય છે. એમના ગ્રન્થો વાંચતાંજ તેમાં દૈવી ચમહાર્ માલુમ પડી આવે છે.
કાશીમાંથી શ્રીમ
વિહાર.
ન્યાયશાસ્ત્ર સંબંધી શ્રીમદે એકસેા ગ્રંથા ચ્યા. અન્યમતના વિદ્વાનોએ “ચાયાત્રા” એવું બિરૂદ્ તેમને આપ્યું. આ ખીના જૈન તર્કભાષા ગ્રન્થની પ્રશસ્તિ ઉપરથી માલુમ પડે છે. કાશીમાં પૂર્ણ વિદ્વતા સંપ્રાપ્ત કર્યાં પશ્ચાત્ તેઓ ત્યાંથી નીકળ્યા. તેમણે નીકળતી વખતે અધ્યાપક બ્રાહ્મણ ગુરૂને કહ્યું હતું કે આપને કદી મારી જરૂર પડે તેા ગુર્જર દેશમાં મને મળશેા. ગુર્જરદેશમાં
