Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
અને આત્માની વાસ્તવિક સહજ અવસ્થા [ જે અત્યારે છિન્નભિન્ન થઈ ગયેલ છે. અવશેષ, ખંડિયેર અને ભંગાર રૂપે રહેલ છે સર્વના સ્વયં નહાળેલા અને જગતને આપેલા આ પદાર્થોનું જ્ઞાન ખરેખર અલૌકિક, અપૂર્વ અભૂત અને નિઃશંક છે. જિનેશ્વર ભગવંતે એ કહેલું આ પદાર્થ વિજ્ઞાન અત્યંત મૌલિક છે, ટકેકાણુ છે, ત્રિકાલાબાધિત
છે. દ્રવ્યાનુગમાં પંચાસ્તિકાયમય આ જગતનું સ્વરૂપ વિરતતાથી વર્ણવાયેલું છે. આત્માની વિચારણા હજી અન્ય
આર્ય દશમાં જોવા મળે છે પરંતુ અસ્તિકાયરૂપ આત્માની વિચારણા તે જૈનદર્શનની આ દુનિયાને વિશિષ્ટ દેન છે. સંખ્ય-અસંખ્ય અને અનંતની ગણિતાનુયોગની વાત અહેભાવથી આપણું મસ્તક ઝુકાવી દે છે. [scientifically so correct and inathemnatically so perfect! Hiv?r? પાંખ પણ ન દુભાય તેવા ચરણ કરણાનુયેગનું વર્ણન રેમરાજિ વિકસ્વર કરી જાય છે અને કથાનુયોગ તે રને તરળ ભંડાર છે. સર્વ આપવામાં કશું બાકી નથી રાખ્યું પરંતુ ઝીલનારૂ એવું આપણું પાત્ર કાં તે નાનું છે, કાં તે ઊંધુ છે અથવા તે કાણું છે.
“કાલિક આત્મ વિજ્ઞાન” એ પ્રધાનપણે દ્રવ્યાનુયેગની વિચારણા છે. આનુષાંગિકરૂપે તે તેમાં ગણિતાનુગાદિ અંતર્ગત સમાયેલા જ છે.
વિકાલિક આત્મ વિજ્ઞાન” માં આલેખાયેલા આ વિકલ્પ કેવળજ્ઞાન અને દ્વાદશાંગી પ્રમાણ થતજ્ઞાનરૂપ મહાસાગરના તરંગો માત્ર છે. એક–એક વિકલની ભીતરમાં રત્નાકરને તળીયે રહેલા અખૂટ રત્નરાશિઓને નિધિ પડેલ છે. તેના પર યથાર્થ ચિંતન-મનન-મંથન અને પરિશીલન
