Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
અનંત-અનંત રસરૂપ એવા આનંદદન સ્વરૂપ છે. સંસારમાં ભટકતે એ પણ આ આત્મા સતત સુખની ઝંખના અને તેને જ પરિપૂર્ણ કરવા માટે વલખા મારવારૂપ, તેની જ ભીતરમાં ભંડારાયેલા એવા આ ઉછળતા આનંદદધિની શોધમાં જ માને કે મશગૂલ છે ભૂલ માત્ર તેની તેટલી જ છે કે સ્વમાંથી જેમ આ સુખની ઝંખના નીકળે છે, તેવી જ રીતે સ્વમાં જ આ સુખ અનંત અનંત રસરૂપ એવા આનંદવેદન સ્વરૂપે અવરાયેલું પડયું છે તેને ભૂલીને બહારની વસ્તુ, વ્યક્તિ અને વિનાશી એવા આ દેહમાં જ શોધે છે અને તદ્દનૈમિત્તિક જ માને છે અનૈમિત્તિક એવું અવિનાશી સ્વાધીન અવિકારી પૂર્ણાનંદવેદન હોય તેવું માનવામાં–સમજવામાં તે અસમર્થતાની લાગણી અનુભવી રહ્યો છે. પરંતુ સાથોસાથ જડ, પર અને વિનાશી એવા પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં તે આ જ ભાની માંગ કરી બેઠો છે : નિત્યતાની, સ્વાધીનતાની, અવિકારીતાની (સૌંદર્યતાની) અને પૂર્ણતાની દેખાવે સુદ્ર ભાસતી પણ પરિણામે ભયંકર નીવડતી આ ભૂલના કારણે જ અનાદિકાળથી આ અને આવા સુખની જ લાલસા રાખી હોવા છતાં મડદુઅંશે દુઃખ જ ભેગવી રહ્યો છે. જીવમાત્રનો આ અને આ જ ભગ્ન ઈતિહાસ છે. તેની આ ભૂલ બેધારી છે નથી તે તે પોતાનું સ્વરૂપ અને શ્રેય શેમાં રહેલું છે તે સમજાતે અને નથી તો તે આ સતત પરિવર્તનશીલ દશ્યરૂપ રહેલા સંસારને સમજત! અનંત ઉપકારી, અકારણ વત્સલ, અપાર કરૂણાના સાગર એવા વીતરાગી, સર્વજ્ઞ, તીર્થંકર ભગવંતે તેમને આપેલ દ્વાદશાંગી પ્રમાણ મુતજ્ઞાન દ્વારા આ ભવનમાં–આ મેહવનમાં ભૂલા પડેલા આત્માને તે જ સમજાવે છે ઃ અનાદિ–અનંત એવા આ જગતની વ્યવસ્થા,
