________________
સ્યાદ્વાદની સર્વોત્કૃષ્ટતા પ્રા...સ્તા...વિ...ક ॥ અર્હમ્ ॥ અનંત કાળ અને જગત
સૂર્ય ઊગે અને આથમે છે, દિવસ પછી રાત્રિ અને રાત્રિ પછી દિવસ આવે છે. માણસ જન્મે છે, યુવાન થાય છે, વૃદ્ધ થાય છે અને મરે છે. વૃક્ષો ઊગે, ફળ-ફૂલવાળાં બને અને પડે છે. શિયાળા પછી ઉનાળો અને ઉનાળા પછી ચોમાસુ આપ ઋતુ પરીવર્તન થાય છે. વાયુ, વનસ્પતિ, અગ્નિ, પાણી આ બધાં અનર્ગળ પ્રગટ થાય છે અને વિરમે છે. એવાં આવાં અનેક દૃશ્યો આ જગતમાં સદા કાળ બને છે, અનુભવાય છે, પણ આ ઘટનાની પાછળ ઊંડા ઊતારનારા કોઇક જ હોય છે.
કીડીઓના નગરમાંથી ઊભરાતી કીડીઓ, અનાજમાં પડેલા અસંખ્ય ધનેડા, મંકોડાની હારમાળા અને મધપુડાની અગણિત માખીઓ, આકાશમાં દેખાતા અસંખ્ય તારા, પશુ, પંખીઓનાં ટોળાં, આ બધું જોનારને એકસરખું લાગે છે. તે કીડીઓ, માખીઓ, તારા, ગાયો, ભેંસો, બકરાં કે પંખીઓ એક સરખાં દેખાય છે પણ તેનો પાલક ગોવાળ દરેક ગાયો, ભેંસો અને બકરાંને જૂદાં પાડે છે અને પ્રત્યેકનો તફાવત દેખી શકે છે.
જગતના બીજા દેશોને પહેરવાનું અને ઓઢવાનું જ્યારે ભાન નહોતું ત્યારે પણ આ ભારત દેશના માનવીઓ અગમનિગમનો વિચાર કરતા હતા. દુન્યવી સંપત્તિમાં ભાર મોખરે હતો. તેમાં વસતી માનવજાતને ખાવાની, પીવાની કોઇ ચિંતા ન હતી.
1
