________________
(૭) "આત્મા નિત્ય, અનિત્ય તથા અવકતવ્ય છે" એટલે, આત્મામાં રહેલા નિત્ય અને અનિત્ય એ બન્ને પરસ્પર વિરુદ્ધ ધર્મો એક સાથે કહી શકાય તેમ ન હોવા છતાં પણ, અમુક અપેક્ષાએ (દ્રવ્યાર્થિકનયની અપેક્ષાએ) આત્માનિત્ય છે અને અમુક અપેક્ષાએ (પર્યાયાર્થિક નયની અપેક્ષાએ) આત્મા અનિત્ય છે.
આ રીતે "સ્યા અસ્તિ નાસ્તિ અવક્તવ્ય એવ" એ નામનો સપ્તમ ભંગ ઘટે છે.
આમ ચેતન અને જડ પદાર્થો પર સ્યાદ્વાદના આલંબનથી || સપ્તભંગીની યથાર્થ ઘટના થઈ શકે છે.
(૧૪) વ્યવહારમાં પણ સ્યાદ્વાદ વિશ્વનો પ્રત્યેક સ્યાદ્વાદને અવલંબે છે. એના સિવાયસિદ્ધિ થઈ શકે નહીં. દા.ત.
(૧) પ્રશ્ન- રાજમાર્ગ પર એક દંપતી યુગલ ચાલ્યું જાય છે કોઇએ પૂછ્યું કે, "આ બન્ને કોણ છે અને પરસ્પર શો સંબંધ છે?
ઉત્તર-પુરુષ અને સ્ત્રી. તેમાં એકપતિ છે અને બીજી તેની પત્ની છે. કારણ કે તે બન્ને લગ્નગ્રંથિથી જોડાયેલાં છે. અર્થાતુ પતિની અપેક્ષાએ તે પત્ની છે, અને પત્નીની અપેક્ષાએ તે પતિ,
-
-
–
---
-----
--
-
(૨)પ્રશ્ન-ઝવેરીની દુકાને વિવિધ જાતનું ઝવેરાત છે. તેને ખરીદ કરવા આવેલ ઘરાકપૂછે કે, આઝવેરાતમાં વધારે કીમતી | ક્યું? અને ઓછું કીમતી કયું? ઉત્તર- તેના જવાબમાં જણાવશે કે, ભાઇ!આ બધા કરતાં
= 375
T