________________
(૨) સુવર્ણકારે સોનીએ સોનાની કંઠીને ભાંગીને જે સમયે સોનાનું કર્યું કર્યું તે સમયે કંઠીનો વિનાશ અને કડાની ઉત્પત્તિ થઈ પણ સુવર્ણદ્રવ્ય તો બન્નેમાં તદવસ્ત જ છે.
(૩) તત્ત્વકારે - સાળવીએ સૂતર વગેરના તાંતણમાંથી જે સમયે પટ બનાવ્યો તે સમયે તાંતણાનો વિનાશ અને પટની ઉત્પત્તિ થઈ પણ સૂત્રદ્રવ્ય તો બન્નેમાં સ્થિર છે. . (૪) લોહકારે - લુહારે લોકપિંડમાંથી જે સમયે લોઢાની સાંકળ બનાવી તે સમયે લોહપિંડનો વિનાશ અને સાંકળની|| ઉત્પત્તિ થઇ, પણ લોહદ્રવ્ય તો બન્નેમાં અનુગત હોવાથી કાયમ|| જ છે.
(૫) સૂત્રધારે - સુથારે કાષ્ઠપિંડમાંથી કાષ્ઠની પૂતળી બનાવી તે સમયે કાષ્ઠપિંડનો નાશ અને પૂતળીની ઉત્પત્તિ થઈ, છતાં બન્નેમાં કાષ્ઠદ્રવ્ય તો નિયત જ છે.
આ રીતે જગતના જડ અને ચેતન સકલપદાર્થોમાં અપેક્ષાભેદથી "સ્યાદ્વાદ" સહેલાઈથી સમજપૂર્વક ઘટાવી શકાય.
હવે આપણે બીજા દર્શનકારો સ્યાદ્વાદને કઈ રીતે અપનાવે છે તે સમજીએ. (૧૦) અન્ય દર્શનકારોની માન્યતામાં પણ સ્થાદ્વાદ
ભારતવર્ષમાં ભિન્ન ભિન્ન અનેક દર્શનો પ્રવર્તે છે. તેમાં | નિયાયિક, બૌદ્ધ, સાંખ્ય, વેદાંત, વૈશેષિકમીમાંસક અને ચાર્વાક એ દર્શનો વિશેષ પ્રસિદ્ધ છે.
(૧) નૈચાવિકો -એક પદાર્થમાં નિત્યત્વ અને અનિત્યત્વ બન્ને વિરુદ્ધ ધર્મોનો સ્વીકાર કરે છે. દા.ત.
-
-
