________________
(૩) સ્વામીજી અપરાધી નથી. કારણ-તે ધોખો દેવા માટે નહીંકિસ્તુ પોતાનાખરાવિશ્વાસથી પોતાને ઈશ્વરનો અવતાર માને છે.
(૪) સ્વામીભક્ત બીજાની ધાર્મિક ભાવનાને ઠેસ મારે છે | તેથી અપરાધી છે. કારણ- તે જાણી જોઈને જગન્નાથજીની મૂર્તિની બાબતમાં અપશબ્દ બોલે છે.
(૫) સ્વામીભક્ત અપરાધી નથી. કારણ- તે ખરેખર સ્વામીજીને ઈશ્વરનો અવતાર માને છે.
સૂચના - ઓરિસા (બિહાર) ની અદાલતે ત્રીજા અને ચોથા નંબરનો ચુકાદો આપ્યો છે.
૧૦. એક વેપારીને કાનૂન બહાર માલ વેચ્યો એ સાબિત ન થવાથી એક ન્યાયાધીશે એને નિર્દોષ માન્યો. પરંતુ માત્ર શકના કારણે તેનો માલ જપ્ત કરવાનો હુકમ કર્યો, શું આ હુકમ ઠીક છે?
(૧) નહી કારણ-શક પડવા માત્રથી માલ જપ્ત ન કરી શકાય. (૨) હા; કારણ-કપડવાનાં બીજા પૂરતાં કારણો હોય છે.
(૩) હા; તે વ્યાપારી બીજીવાર મન થાય તો પણ એવી ભૂલ ન કરે તે માટે.
સૂચના -કલકત્તાની અદાલતે પહેલા નંબરનો ચુકાદો આપ્યો છે.
અદાલતના ચુકાદામાં સાત નિયો-સ્યાદ્વાદ કેવો ભાગ ભજવે છે તે ઉપરની યાદીમાંથી સ્પષ્ટ સમજી શકાય તેમ છે. સ્યાદ્વાદની ઉપયોગિતાના આ પ્રત્યક્ષ પુરાવાઓ છે. ભગવાન