Suvas 1939 09 Pustak 02 Ank 03

Author(s): Suvas Karyalay
Publisher: Suvas Karyalay

Page 9

નરકેસરી રાણું જંગબહાદુર • ૧૧૧ ગયેલ કેઈક સ્ત્રી અને કન્યાને જીવના જોખમે બચાવી લાવ્યો; ત્રીજી વખતે કોઈક ગરીબ કુટુંબના ઘરમાં ભરાઈ ગયેલા વાધના માથામાં ટપલી પહેરાવી દઈ. તેને વશ કરી. તેણે તે જીવ ને જીવતો જ પાટવીકુંવર સુરેન્દ્રવિક્રમને ભેટ મોકલાવી આપો; ચોથી વખતે તે મનહરા નદીના ઝડપી પ્રવાહમાં તણાતી બે સ્ત્રીઓને જીવના જોખમે કાંઠે લઈ આવ્ય; તે પાંચમી વખતે, મહારાજ સાથેના શિકારમાં, એક સનિક પર ધસ્યા આવતા ચિત્તાને પિતાની સામે વાળી તેણે તેના એકજ ઝાટકે બે કકડા કરી નાંખ્યા. આવાં આવાં અનેક પરોપકારી સાહસેથી તેણે નેપાળના હજારે યુવાનોનાં હૈયાં હરી લીધાં.
એક પ્રસંગે નદી પર વિફરેલે રાજાથી મહાવતને મારી નગરના માર્ગ દે. મદમસ્ત રાજહાથીઓ વશ થવા સંભવિત નહોતા. છતાં રાજાની આજ્ઞા લઈ જંગ એ રાક્ષસી હાથીને વશ કરવા ચાલ્યો. હાથીને આવવાના રસ્તે તે એક ઊંચા છાપરા પર ચડી બેઠે; ને જે હાથી ત્યાંથી પસાર થવા ગયે કે તે તેની પીઠ પર કૂદી પડ્યો. હાથીએ તેને નીચે પછાડવા ખૂબ ફાંફાં માર્યા પણ જંગની અનન્ય શક્તિ પાસે તેનું કંઈ ન ચાલ્યું. હાથી વધારે વીર્યો. પણ જંગે યુક્તિથી અંકુશ વાપરી તેને ગામ બહાર લીધા. હાથી માર્ગે આવતાં માણસને ઉછાળો નદીને માર્ગ દેશે. જો એ નદીના પૂલ પર ચડી જાય તે પૂલના કકડા ઊડી જાય ને સાથે લગની પણ ભૂક્કો નીકળી જાય. આવી ભયાનક કટોકટીની પળે પણ જંગે હાથી પર શાંતિથી તીણ અંકુશને ઉપયોગ કર્યા કર્યો. ને જ્યાં હાથીને પકડવાની એજના રાણી હતી ત્યાં વાળી તેણે તેને જાળમાં ફસાવી દીધો. તેનું આ સાહસ સાંભળી રાજાએ કહ્યું, “ જગને હૈયું જ નથી.”
એક વખતે જંગ જંગલમાં શિકારે ગયેલા. ત્યાં પોતાના પર ધસી આવતા રીંછને તેણે એવું ફસાવ્યું કે ચીસે નાંખતું રીંછ પાછું નાસવા માંડયું. એ સમયે શિકારના શોખમાં તે એક ઊંચી ભેખડ પર ચડી ગયેલા અને ત્યાંથી પગ લપસતાં તે સાઠ ફૂટ નીચે નદીના પથરાળ કાંઠે ગબડી પડેલો. છતાં તેને ઈન ન જેવીજ થયેલી. અને એમ છતાં તે શિકારને પકડયા પછીજ પાછો ફરેલો.
સ્વતંત્ર દેશમાં કોઈ પણ કારણે જ્યારે બે પક્ષો વચ્ચે લડાઈ ફાટી નીકળે છે ત્યારે ઘણી વખત તે સશસ્ત્ર બની જાય છે. એવી લડાઈઓ શમાવવાને રાજસત્તાઓને મોટે ભાગે લશ્કરી પગલાં લેવાં પડે છે. પણ નેપાળમાં એ વખતે ફાટી નીકળેલી કેટલીક સામાન્ય અને એક ગંભીર લડાઈને પણ જંગે યુક્તિ, શક્તિ ને પ્રતિભાથી શમાવી દીધી એટલું જ નહિ-સાચા પક્ષકારોને સહકાર આપી દુપટને તેણે એગ્ય નસિયત આપવા માંડી.
નેપાળને પાટવીકુંવર સુરેન્દ્રવિક્રમ “અંધેરી નગરી તહાં ગંડુ રાજા” કરતાં વધારે ગંડ હતો. એક વખતે તબિયત સુધારવાને તેણે ત્રિશુલી નદીને કાંઠે પડાવ નાખેલો. ત્યાં એક દિવસે દૂરથી ઘોડા પર ચડી આવતો એક અમલદાર શરતચૂકથી તેને જોઈ ન શકવાથી ઘેડેથી નીચે ન ઊતર્યો. રાજકુંવરે તરતજ સૈનિકોને તે અમલદારને ઘેડા સાથે જ પૂલ પરથી નદીમાં ફેંકી દેવાની આજ્ઞા ફરમાવી. ઘોડેસ્વારે આજીજી કરી પોતાની શરતચૂક માટે ક્ષમા માગી. પણ રાજકુંવરે કહ્યું, “એમાં શું? નદીમાં પડવાથી તું ઓછોજ મરી જવાનો છે?” અમલદારે તે પ્રસંગે સમયસૂચકતા વાપરી કહ્યું, “એંશી ફૂટ ઊંચા પૂલ