________________
૧૨
“છે ગુણી ગુણમય, નાશ ગુણુતા, ત્યાં જ નાશ ગુણી તણા, તા અન્યમતી નિર્વાણ કહે શૂન્ય, કલ્પિત એ ગણેા. વેદાંત સામાન્યને(કુટસ્થ આત્મા)ને માને છે, પણ વિશેષ (પર્યાય)ને નથી માનતા. તેથી તે મિથ્યાદષ્ટિ છે. બૌદ્ધ તે વિશેષને માને છે અને સામાન્યને નથી માનતા તેથી તે પણ મિથ્યાદષ્ટિ છે. પ્રત્યેક વસ્તુ ત્રિકાળ સામાન્ય અને વિશેષરૂપ જ છે. દ્રવ્ય અને પર્યાય બન્ને વસ્તુનુ સ્વરૂપ છે. જૈન દર્શન બન્નેને માને છે. તે અનેકાંત છે. તેથી તે સમ્યગ્દષ્ટિ છે.
બૌદ્ધ, ક્ષણિકવાદી, પર્યાયરૂપે “સ” છે. વેદાંત-સનાતન— દ્રવ્યરૂપે “સ' છે. ચાર્વાક નિરીશ્વરવાદી જ્યાં સુધી આત્માની પ્રતીતિ થઈ નથી ત્યાં સુધી તેને ઓળખવારૂપે “સત્” છે. સર્વદર્શીનની શિક્ષા કરતાં જિનની કહેલી બંધ મેાક્ષના સ્વરૂપની શિક્ષા જેટલી અવિંકળ પ્રતિભાસે છે, તેટલી ખીન દર્શનની પ્રતિભાસતી નથી. અને જે અવિકળ શિક્ષા તે જ પ્રમાણસિદ્ધ છે.
૨૯ પ્ર. આર્યધર્મ તે શું ? બધાની ઉત્પત્તિ વેદમાંથી જ છે શું ? ઉ. જૈન જૈનને, બૌદ્ધ બૌદ્ધને, વેદાંતી વેદાંતને આ ધર્મ કહે એમ સાધારણ છે. તથાપિ જ્ઞાની પુરુષા તા જેથી આત્માને નિજસ્વરૂપની પ્રાપ્તિ થાય એવે જે આ (ઉત્તમ) માર્ગ તેને આ ધર્મ કહે છે અને એમ યાગ્ય છે..
બધાની ઉત્પત્તિ વૈમાંથી થવી સ ંભવતી નથી. વેદમાં જેટલુ જ્ઞાન કહ્યું છે તેથી સહસ્રગણા આશયવાળું જ્ઞાન શ્રીતી કરાર્દિ મહાત્માઓએ કહ્યુ છે. અપ વસ્તુમાંથી સોંપૂર્ણ વસ્તુ થઈ શકે નહીં; એમ હાવાથી વેદમાંથી સની ઉત્પત્તિ કહેવી ઘટતી નથી. બાકી વૈદ જેવા અભિપ્રાય અને જૈન જેવા અભિપ્રાય અનાદિથી ચાલ્યેા આવે છે. સર્વ ભાવ અનાદિ છે.
દુળ દેહુ તે માસ ઉપવાસી, જે છે માયા રંગ રે; તા પણ ગભ અનંતા લેરો, બેાલે બીજું અંગ રે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
