Sankalit Sanskrit Niyamavali

Author(s): Bhuvanbhanusuri, Divyaratnavijay, Abhayshekharsuri
Publisher: Jayaben Ratilal Shah Jain Pathshala

Page 45

છે), તુ, તુ રુ આ હસ્વ સકારાંત ધાતુ + વિકારક વ્યંજનાદિ પ્રત્યય
= ગુણના બદલે વૃદ્ધિ + વિકારક વ્યંજનાદિ પ્રત્યય દા.ત. 'કુ - નૌમિ ! નૌષિ | નૌતિ | ૬) “તું” અને “જ” ધાતુને વ્યંજન વિકારક પ્રત્યય પૂર્વે વિકલ્પ (દીર્ઘ) { લાગે. મને... ત્યારે વૃન્નિા બદલે ગુણ થાય. તથા વ્યંજન અવિકારક પ્રત્યય પૂર્વે પણ વેલ્થ ' લાગે. u.ત. તુ જ તોતિ કે તવીતિ 'જ' - સૈતિ કે રવીતિ |
વિકારક | અવિકારક યંજનાદિ પ્રત્યય પૂર્વે અંગ - તી કે તવી स्तु ३ स्तुवी સ્વરાદિ પ્રત્યય પૂર્વે અંગ ક તત્
स्तुव् ૭) “શી ' (આ. ૫. સૂવું) ધાતુનું બધા પ્રત્યયો પર “ અંગ થાય. .ત. શકે એવદે.. ! તેમજ તૃતીય પુરુષ બહુવચન ના બતે ગત તામ્ ના બદલે ક્રમશ: તે રત રતા પ્રત્યયો લાગે.
દા.ત શરતે શરત | શેરતામ્ | ૮) તૂ ધાતુમાં વર્તમાનકાળ પરસ્મપદમાં પાંચ વધારાના રૂપ થાય. એકવચન | દ્વિવચન
બહુવચન દ્વતીયપુરુષ - બ્રવીતિ કાત્ય | ફૂથ ગાથ તીયપુ + દ્રવીતિ ગાઢ | ડૂતઃ મોહતુ. | વૃત્તિ માહું !
વ્યંજનાદિ વિકારક પ્રત્યય પૂર્વે ધાતુમાં દીર્ઘ હું ઉમેરાય છે.
તદ્ન + ત = તૂ + $ + તિ = વ્ર + ૬ + + તિદ્રવીતિ | ' ) “' (આત્મપદ) માં આજ્ઞાર્થના બધા પ્રત્યયો અવિકારક છે.
ત સુર્વે સુવાવર્ટ કુવામ? | o) ગ7ગુપ્ત, વૃ, સ્વ૬, ૬ માં વિધ્યર્થ સિવાયના વ્યંજનાદિ ત્યય પૂર્વે ?' ઉમેરાય. દા.ત. રોહિતિ | ગતિ | કરતુ. હ્યસ્તનભૂતકાળમાં જૂના બદલે કે અને “તૂ' ના બદલે મિ કે ત્' પ્રત્યય લાગે.
_ad. अरोदः 3 अरोदीः । अरोदत् , अरोदीत् ।
39