Book Title: Sankalit Sanskrit Niyamavali
Author(s): Bhuvanbhanusuri, Divyaratnavijay, Abhayshekharsuri
Publisher: Jayaben Ratilal Shah Jain Pathshala
View full book text
________________
અને વિધે થા/ પમાં માં જાય. તથા “ટિટિ કારિકાના આત્મપદી (૨૫) ધાતુઓ આ પ્રકારમાં સમાવેશ પામે છે.) (૩) ૩જો પ્રકાર- દશમાં ગણના ધાતુ, અનેક સ્વરી ધાતુ, કેટલાક સાધિત ધાતુ, અને... મું, શ્ર, , ; ધાતુ અવશ્ય આવે.
તથા... થે, વુિં આ બે ધાતુ વિકલ્પ આવે. (૪) હો પ્રકાર-ઉપરોક્ત ત્રણ પ્રકારમાં નહિં આવેલા આ કારાંત ધાતુ, તથા યમ્,
રમ્ (વિ.આ પરિ ઉપર્સગ સહિત) અને નર્મધાતુ આવે. આ પ્રકાર માત્ર પરમૈપદી છે. NOTE : ધાતુ ૩૨ કે ૩૬ ઉપસર્ગ યુક્ત હોય તો ૪થા પ્રકારમાં આવે. (૫) ૭મો પ્રકાર- શું' ધાતુને છોડીને શુ , જૂ અને ૬ અંતમા હોય, અને , –મ સિવાયનો સ્વર ઉપાંત્યે હોય તેવા અનિટુ ધાતુ આ પ્રકારમાં આવે.
' ધાતુ ચોથા પ્રકારમાં અવે છેમૃ, પૃ, મ્ (૧૫./ઉ.) વિધે આવે (૬) જો પ્રકાર- ઉપરોક્ત પાંચ પ્રકારમાં ન આવેલા તમામ અનિટ ધાતુઓ આવે. (૭) પમો પ્રકાર- ઉપરોક્ત પાંચ પ્રકારમાં ન આવેલા તમામ સે ધાતુઓ અને
[ પ્રથમ પ્રકાર પ્રત્યય
શ્રમ
FE
तम
:
(૧) આ પ્રકારના ધાતુના આત્માને પદી રૂપ ચોથા યા પાંચમા પ્રકાર પ્રમાણે થાય. : ૩ (૨) ધાતુના કર્મણિ રૂપ પાંચમાં પ્રકાર : – તામ્ ૩. પ્રમાણે થાય. (૩) , ઘા, થા અને મધ + રૂ ના રૂપ ચોથા પ્રકાર પ્રમાણે. (૪) 'પ્રત્યય પૂર્વે ધાતુના મા નો લોપ થાય. ચા - કહ્યુ | (૫) દૂધાતુમાં 'કશું ના બદલે 'સનું લાગે છે. અને સ્વરાદિ પ્રત્યય પૂર્વે
ઉમેરાય છે. દા.ત.'પૂ જ + + + સન્ = અમૂવમ્ (૬) ' ધાતુનો '' આદેશ થાય છે. દા.ત. ફ ગત્ | 1 પરસ્મ
આત્માને દ્વિતીયT6 સમ્ ૪ મ
वहि महि પ્રકાર | સ્ તમ્ ત
थाः इथाम् ध्वम् त् ताम् अन् । त इताम् अन्त
