________________
ભાગ બીજો
[૧૯
પ્રશ્ન ૮૬ ઃ—સ્રીને વ ઋષભનારાચ સંઘયણુ હોય છે, એમ કોઈ સ્થળે સિદ્ધાંત રૂપે લખ્યુ છે ?
ઉત્તર :——ભરત અને અરવત ક્ષેત્ર સંબંધી અવસિપ`ણી અને ઉત્સર્પિણી કાળના સુષમ–સુષમ, સુષમ, સુષમ-દુષમ આરાના બે ભાગેાના અને અકમ ભૂમિ ક્ષેત્રના બધા મનુષ્ય-મનુષ્યણિઓને એક વઋષભનારાચ સંઘયણ જ, જમૂદ્રીપ પ્રજ્ઞપ્તિમાં બતાવેલ છે.
એજ રીતે જીવાભિગમમાં આંતરદ્વીપેાના વિષયમાં પણ ખતાવેલ છે.
સાંભળ્યા વગર, અને સાંભળીને યાવત્ કેવળજ્ઞાન સુધી ઉત્પન્ન કરવા વાળાઓનુ` વણુ ન ભગવતી શ. હું ઉ. ૩૧ માં આવ્યું છે, તેમાંથી સાંભળીને કેવળી થવા વાળામાં સ્ત્રી વેદપણ આવેલ છે. તે બધામાં સઘયણ તે એક પહેલુ જ ખતાવેલ છે. અર્થાત્ ત્રણેય વેદ વાળાં ચરમશરીરી વઋષભનારાચ સંઘયણવાળા જ છે. એથી ત્રણેય વેદોમાં આ સઘયણુ હાય છે.
સ્ત્રીનું મુક્તિ-ગમન તે સૂત્રામાં અનેક સ્થળેાએ આવેલ છે. જેમકે-ઠાણાંગ ( મરૂદેવી આઢિ ), સમવાયાંગ, ભગવતી, જ્ઞાતાધમ ક્થા અને અંતગઢ આદિ સૂત્રેામાં. બધાં ય તીર્થંકરોના શાસનમાં સ્રિએ મેક્ષ જાય છે, કોઈના શાસનમાં વધારે અને કાઈના શાસનમાં ઓછી.
મલ્લિનાથ અને મરૂદેવી, ભરત અને અરવત ક્ષેત્રના ૧૯ મા તીથ કર પશુ સ્વયં
સ્ત્રી જ હતા.
અનુત્તર વિમાનમાં જવા વાળા જીવામાં કેવળ વજઋષભનારાચ સંઘયણ જ ભગવતી શ. ૨૪ ઉ. ૨૪ માં ખતાવેલ છે. અને પન્નવણા પદ ૨૩ ઉ. ૨ માં સ્રી, ઉત્કૃષ્ટ ( ૩૩ સાગરાપમનું) આયુ બાંધી શકે છે, એમ બતાવેલ છે. એથી સ્રીમાં વઋષભનારાચ સંઘયણુ હાવુ સિદ્ધ છે. બીજા ક ગ્રંથની ૧૮ મી ગાથાની ટીકા અને અમાં પ્રથમ સંઘયણુવાળા જ ાપક શ્રેણી કરી શકે છે. અને પ્રથમના ત્રણ સોંયણુ વાળા ઉપશમ શ્રેણી કરી શકે છે. એમ બતાવેલ છે.
પ્રશ્ન ૮૬૩ઃ—આભ્યતર અને બાહ્ય અવધિ કોને કહે છે ?
ઉત્તર ઃ—જે અવધિજ્ઞાન, બધી બાજુઓની દિશાઓમાં મર્યાદિત ક્ષેત્રને પ્રકાશિત કરતુ હાય અને અધિજ્ઞાન વાળાની સાથે તે પ્રકાશિત ક્ષેત્ર વ્યવધાન રહિત સ ંબન્ધિત હોય, તેને ‘ આભ્યંતર અવધિજ્ઞાન ' કહે છે. અને તેનાથી ભિન્ન ( અન્ય )ને બાહ્ય, અવધિજ્ઞાન એ પ્રકારનુ હાય છે——
અંતગત, અને મધ્યગત. અંતગત અવધિજ્ઞાન
Jain Education International
-:
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
