Raghuvilasa Natakam

Author(s): Ramchandra Mahakavi,
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 37

२०
महाकविश्रीरामचन्द्रसूरिरचितं
भग्ने कोदण्डदण्डे शरधिशरभरे वह्निबाणेन दग्धे,
रे रे दास! क यासि ? स्मर किमपि खरः सोऽहमग्रे कृतान्तः ॥ २५ ॥
रावणः - ( सप्रमोदम् ) साधु प्रहस्त | साधु |
सीता - ( सरोषम् ) अंज्जउत्त ! एसो वि हरिसजम्मा सीहणाओ ? ।
रामः - ( सखेदम् ) व्यक्तं पराभूतो वत्सः । देवि !
पुनर्वत्सं सम्भावयामि । ( चापमादाय त्वरिततरं निष्क्रान्तः । )
रावणः - सम्प्रति रावणस्यावसरः । ( विमृश्य ) सती खल्वियम्, न शक्यते सावधानाsपहर्तुम् । भवतु | ( उच्चैःस्वरम् )
आः क्षुद्रे म्लेच्छपत्नि ! स्मर गुरुविधुरा दैवतं किञ्चिदिष्टं, लोलद्दम्भोलिकेलिव्रणितकर तल स्त्रातुमिन्द्रोऽपि नालम् । शम्बुप्राणप्रयाणभ्रकुटिव हलितक्रोधमैत्रीकरालः,
वनदेवतास्ते शरणम् । अहं
कालः कालुष्यभाजां हरति खलु खरस्तुलहारं शिरस्ते ॥ २६॥ ( सीता सभयमाकर्ण्य मूर्च्छति । )
( रावणस्तामादाय पुष्पकमधिरोहयति । )
सीता - ( चेतनामास्थाय साक्रन्दमुच्चैः स्वरम् ) हो अञ्जउत्त ! हा वच्छ लक्खण ! हा ताय जणय हा भाय भामण्डल ! हा वणदेवयाओ अंबाओ ! रक्खेह मं असरणं रक्खसे निजंती |
रावणः
--
आनन्दामृतसारणि । त्रिभुवनप्रह्लादनाचन्द्रिके !,
कोऽयं देवि ! विमर्शवन्ध्यमहिमा वाग्विषां विक्रमः ? | रक्षोमात्रमवेत्य मां किमु मुधाssऋन्दाकुला खिद्यसे ?,
दासस्ते ननु वीरकुञ्जरभुजः सोऽहं पुरो रावणः ॥ २७ ॥ सीता - ( सरोषम् ) अरे रतिंचर! पारदारिय ! मुञ्च मं । अन्नहा सरद्वं ससंताणं निविस्सदि तुमं वच्छो मे लक्खणो ।
रावणः - अहह ! कर्कशभाषिणी मानुषी, तत् किमेतां चन्द्रहासेन व्यापाथ क्षिपामि वारांनिधौ ? | ( पुनः सखेदम् ) किमिदमजाकृपाणीयं कर्म ? । ननु एतया
१ ) आर्यपुत्र ! एषोऽपि हर्षजन्मा सिंहनादः ? । २) हा आर्यपुत्र ! हा वत्स लक्ष्मण ! हा तात जनक ! हा भ्रातः भामण्डल ! हा वनदेवताः अम्बाः ! रक्षत मां अशरणां राक्षसेन नीयमानाम् । ३) न्दाश्रुसुसारणि ! उ० । ४ ) अरे रात्रिञ्चर! पारदारिक! मुञ्च माम् । अन्यथा सराष्ट्रं ससन्तान निष्ठापयिष्यति त्वां वत्सो मे लक्ष्मणः ।