Raghuvilasa Natakam

Author(s): Ramchandra Mahakavi,
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 53

__ महाकविश्रीरामचन्द्रमरिरचितं रावणः- देवि ! कोऽय विचार मन्थ्यो व्याहारः ? । ननु प्रथमं रावणन मनपा परिणीताऽसि, चरमं बनेचरेण ।
सीता- सरोषम् ) पंडिहदोऽसि भयवीणं रहुउलदेवदाणं पहावेण !
रावणः - सोपहासम् । आम जानकि ! आम, प्रतिहतोमि भगवर्नानां रघुकुलदेवतानां प्रभावेण । मुग्धाऽसि दुग्धमुग्धविलोचने : मुग्धाऽसि ।
रणभुवमधिरूढे यत्र खेलहलानां,
शरणमरिकुलानां संयमो वा यमो वा । हरिजयमदमैत्रीक्षीवदोर्दण्डखण्डे,
विजयिनि मयि तस्मिन् का कथा देवतानाम् ? ॥१॥ सीता- अरे रावण ! मा खु सुरविजयगव्यमुबहहि । रावयाण ऐ भेक्तसा अस्थि ।
रावण:- (अनाकर्णित केन कुन्तलकं प्रति देव्याः पयोधर भरश्चिरसंस्तुतस्य,
मध्यस्य से वितुमुपाहितनी विवृत्तेः ।। दारियमेष वितरन परमुद्धतत्व
कार्कश्ययोः समुचितं चरितं व्यधत ॥ १८ ॥ (त्रिजटां प्रति ) अनुकूलयास्मासु देवीम् । त्रिजटा-( अपवार्य ) परुक्खे सव्वं पि जाणई पडिवजदि ।
रावणः- अयमर्थोऽस्माभिग्दिानीमपि विनिश्चितः । सीतां प्रति । देवि ! किमद्यापि रावणस्य न प्राचीनं पुण्यमुद यमुपगच्छति ।
सीता-रोवणस्म पाईणं पुण्णं अत्थं गमिस्मदि । राहवस्य उण उदयं । रावणःयायावरेण किमनेन वनेचरेण ?,
मां स्थावरं वरमुपास्व कुरङ्गकाक्षि!। किं वा स्तुवे तव पुरश्चतुरस्थितीनां,
वैदग्ध्यसौरभवती भवती प्रकाण्डम् ॥ १० ॥ १) प्रतिहतोऽसि भगवतीनां रघुकुलदेवतानां प्रभावेन । २ ) अरे गवण ! मा खलु सुरविजयगर्वमुबह । राक्षसानामपि भेक्खसा-प्रतिशत्रवः सन्ति । ३) समुचितं किमु न व्य° उ०। ४) परोक्षे सर्वपपि जानकी प्रतिपद्यते । ५)रावणस्य प्राचीनं पुण्यं अस्तं गमिष्यति । राघवस्य पुनः उदयम् ।६) कुरङ्गनेत्रे ! उ० ।