Raghuvilasa Natakam

Author(s): Ramchandra Mahakavi,
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan

Page 55

३८
महाकविश्रीरामचन्द्रमरिचित गणाक्षि ! स्मरजीवनौषधिलमल्लावण्यपुण्याकृते !,
मौभाग्यावनि ! मञ्जभापिणि ! दलहन्धूकमुग्धाधो ! । अस्मिन् भृत्यलवे निवेशय दृशं हृदयां!, प्रसीद प्रिये !.
लङ्काराज्यमुपास्य भूपय ननु स्वभूर्भुवोवैभवम् ॥३॥ सीता- 'अहं अजउत्तम्स पसादेण लंकामामिणीहविय तियलोयवेहवं भृसम्रा ।
(नेपथ्ये) अत्राथै कः सन्देहः ?। रावणः- ( सरोपम ) अरे ! कः शवरस्य लङ्काधिराज्यं चयति ? ।
(नेपश्ये) अत्रार्थ कः सन्देहः ? यत् कुम्भकर्णेन शबरः पराजीयते । कलकण्ठः - देव ! निशीथसमादिष्टमेप शुकना माचरति । रावणः - त्रिजटे! विज्ञपय देवीमम्मदर्थे । त्रिजटा-भट्टिणि ! लंकाहिवदी जं विष्णवेदि तं पडियजम ।
सीता- ( सरोषम् ) "तियडे ! जइ एम पिसाओ कामग्गहेण अणायारमायरदि ता किं तुमं पि तहा ? । सीता खु अहं न राहवं विणा सिविणे वि अवरमहिलसामि ।
सीता--सुगनासेण किं कहिदं ?।
त्रिजटा- अकहिदे भट्टिणा निवारिदो एस, नदो मए वि परमत्थो न विनाओ।
रावणः-त्रिजटे ! असमदनुकूलं किमपि मैथिली मन्त्रयते ? । त्रिजटा- अध इं?।
रावणः - ( अपवार्य सप्रभोदम् ) कलकण्ठ ! फलितमिव निशीथसमादिष्टं कपटनाटकम् ।
(नेपथ्ये ) अञ्ज ! कीस मं मालेध ?, मिल्लेध मं, न पुणो इह समागमिस्सं । रावणः- अरे ! कोऽयं प्रलपति ? ।
१) लसद्ध उ० । २) अहं आर्यपुत्रस्य प्रसादेन लङ्कास्वामिनीभृत्वा त्रैलोक्यवैभवं भूषयिष्यामि । ३) भट्टिनि ! लङ्काधिपतिः यद् विज्ञपयति तत् प्रतिपद्यस्व । ४) बिजटे ! यदि एष पिशाचः कामग्रहेण अनाचारमाचरति तत् किं त्वमपि तथा ? । सीता खलु अहं न राघवं विना म्वप्नेऽपि अपरमभिलषामि । ५) शुकनासेन किं कथितम् ? । ६) अर्द्धकथिते भर्ती निवारित एषः, ततो मयाऽपि परमार्थो न विज्ञात:। ७) अथ किम् ?। ८) आर्य ! कस्माद् मां मारयथ, मुञ्चत माम् , न पुनरिह समागमिष्यामि ।