________________
૧૦૮
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી! સંતાએ કરી છે અને તેથી તેમના જીવનની સુવાસ પણ એમાં રહેલી છે.
વિલાસી માણસે અને દુનિયાની ભૌતિક સંપત્તિ પાછળ ઘેલા થયેલા માણસોએ લખેલું લખાણ કદાચિત તમને ‘ઉશ્કેરાટ આપનારું નીવડશે, પરંતુ એ તમારા દિલને શાન્ત કરી શકશે નહિ.
આજે નવલકથાઓ લખાય છે, પણ લેખકે તે એની વધારેમાં વધારે આવૃત્તિઓ બહાર પાડીને વધુમાં વધુ પૈસા કેમ લૂંટવા એના રસ્તા શોધતા હોય છે, એટલે એમના એ લખાણની પાછળ પણ તૃષ્ણાની આગ પડી હોય છે. અને તેથી જ તેમનું સાહિત્ય વાંચનારી પ્રજા અસંતોષના ભડકામાં બળી રહી હોય છે, કારણ કે લખનારાઓના દિલને આતશ એમનાં લખાણોમાં પડ્યો હોય છે.
જેમનાં ચિત્ત હર્યાભર્યા છે, જેમનાં મન પ્રશાંત છે, જેઓ સંતોષની અંદર મગ્ન છે, એમના મુખની વાણી શાંતિ-સમાધાન આપનારી હોય છે. આવું સમાધાન અને શાંતિ પિલા અસંતોષની આગમાં બળનારે માનવી ક્યાંથી આપી શકે ?
એટલા માટે જ પેલા કષિ-મુનિઓ અને ત્યાગીઓ ભલે દેહમાં રહેતા હતા છતાં તેમણે સમજણ દ્વારા મનને કેળવ્યું હતું. - સાધુ હોય કે સંસારી હોય, એણે દેહના ધર્મો, દેહની માંગ તે પિષવી જ પડશે, પરંતુ એ માટે યોગ્ય વિચાર