________________
૧૧ર
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી! આપણે બહારની વસ્તુઓને સંગ્રહ એટલો બધો વધાર્યો છે કે, આપણું અંતરનું દીવાનખાનું આજે સાવ ખાલી થઈ ગયું છે.
આજે માનવીનું ધ્યાન બહારની વસ્તુઓના સંગ્રહ ઉપર કેન્દ્રિત થયું છે, અને અંતરની દુનિયાનું સાવ દેવાળું નીકળ્યું છે. માનવીના જીવનમાં કોઈ આદર્શ નથી, કોઈ ભાવનામય સ્વપ્ન નથી, અને ત્યારે માનવી બહારની દુનિયા ભેગી કર્યા વિના કરે પણ શું?
એટલા માટે જ માણસના જીવનમાં ધેયાત્મક કોઈક સ્વપ્ન, નેયાત્મક એક વિચાર તે હેવો જ જોઈએ, જેના આધારે માનવી જીવનમાં ધીમે ધીમે આગળ વધી શકે.
આપણું જીવનમાં આપણને થાક તે ત્યારે જ લાગે છે કે જ્યારે આપણા મનમાં કંઈક કામ પાછળને આદર્શ નથી હોતું. જેના જીવનમાં કઈ ધ્યેય નથી હોતું તેનું જીવન વૈતરા જેવું બની જાય છે.
અહીં કોઈક ફૂટપાથને ભિખારી છે, તે કોઈક વળી મહેલને ભિખારી છે. આખરે મન તે બંનેનાં સરખાં છે. કઈકને એક રૂપિયે જોઈએ છે, કેઈકને સે જોઈએ છે, કેઈકને હજાર જેઈએ છે, કેઈકને લાખ કે કરેડ જોઈએ છે. ભિખારીઓની કક્ષામાં કંઈ ફેર નથી. મન તે એ જ છે. હા, દેખાવમાં થોડોક ફેર છે ખરે. જ્યાં સુધી મનની ભૂખ મરી નથી, જે છે તેમાં સંતોષ પ્રગટ્યો નથી, ત્યાં સુધી દિલ ભિક્ષુક જ છે. અને આ ભિખારીવૃત્તિ આપણને ધીમે ધીમે હીન બનાવી દેશે.