________________
૧૩૮
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી? તમારામાં જિજ્ઞાસા હશે તે જ ઉપદેશ કામ લાગવાને. છે. ઉપદેશ શ્રવણ કર્યા પછી મનન કરી, પિતાની પ્રજ્ઞા વડે એને પચાવવાની શક્તિ આપણામાં નથી એનું કારણ એ જ છે કે આપણામાં જિજ્ઞાસાવૃત્તિ જાગી નથી.
આ જિજ્ઞાસા કઈ ખબર છે? बिभेषि यदि संसारात्।
જે તું સંસારની રુંધામણથી ગભરાતે હૈ, જો તને એમ લાગતું હોય કે સંસારમાંથી છૂટવું છે, અને જે દુનિયામાં જન્મે છે તે દુનિયાથી ઉપર આવવું છે તે જ તું સાચો જિજ્ઞાસુ.
જેમ એક તળાવ હોય, એની અંદર દેડકાં, કાચબા, માછલાં, શિંગડાં વગેરે હોય; છતાં માણસે તે કમળને જ વખાણે છે. કારણ માત્ર એટલું જ કે એ બધાયની સાથે જન્મવા ને ઊછરવા છતાં, કમળ દિનપ્રતિદિન ઉપર આવવાને પ્રયત્ન કરે છે અને ઉપર આવીને પોતાની જાતને એ વિકસાવે છે
એ વખતે એની નજર સૂર્યનાં કિરણે સામે હોય છે. સૂર્યનાં કિરણ જે બાજુએ હેય તે બાજુએ પિતાનું હૃદય ખોલી નાખે છે.
જિજ્ઞાસુ આત્મા પણ આ જ હોય છે. એ પણ સંસારમાં જ જન્મેલે હોય છે. સંસારમાં અન્ય માનવીએ સાથે જન્મેલે હોવા છતાં જિજ્ઞાસુ આત્મા ઉપર આવે છે. કમળની જેમ એનું હૃદય જ્ઞાનીનાં વચને આગળ ખુલ્લું હોય છે.