________________
૧૮૦
પૂર્ણિમા પાછી ઊગી! સાત્ છે; આચારને ઊછીને લાવી શકો છે, કારણ કે તે પર છે. પણ વિચાર તે લેહીમાં વણાયેલ છે. જીવનને કવિતામય બનાવવા વિચારમાં આવા સૌંદર્યની આવશ્યકતા છે.
એકલતાની ઘડીમાં પણ વિચાર કઈ દિશામાં કામ કરે છે તેનું અવલોકન કરતા રહો. મહાન પુરુષે પિતાના વિચારની ચેકી કરે છે. એકાદ અશુભ વિચાર એકાન્તમાં પણ આવી ગયે હોય તે તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત કરે છે. ગાંધીજી ઉપવાસ પછી વધુ પ્રસન્ન દેખાતા. એ ઉપવાસથી કદી થાકતા નહોતા તેનું કારણ એમણે લખેલ મીરાબેન ઉપરના પત્રમાંથી તારવી શકાય છેઃ “ ફૂલ રાતના ઝાકળમાં ધોવાઈને શુભ્ર, અને તાજું બને છે, તેમ મારા સાથીઓથી થયેલા અપરાધને ધઈને ઉપવાસ પછી હું બહાર આવ્યો છું.
અશુભ વિચાર જોવાઈ જવાથી મન હળવું થતાં જે પ્રસન્નતા આવે છે તે એર છે.
આજે જે બહેને અને ભાઈઓમાં વિષાદ છે, Depression અનુભવાય છે, હિસ્ટીરિયા આવે છે, તે બતાવે છે કે તેમના વિચારમાં કંઈક અવ્યવસ્થિત તત્વ રહેલું છે, જેના લીધે એમનું સમત્વભર્યું વ્યક્તિત્વ નષ્ટ થયું છે.
દુનિયામાં તે આજે જે પિતાના વિચારોને સંતાડી જાણે છે, તે લેકે મુત્સદ્દી ગણાય છે. જે હોય તે બેલે નહિ; જે બેલે તે હેય નહિ–આવી હવા પામી છે.
એક ભાઈએ મને પુસ્તક આપ્યું. એનું નામ હતું : “How to Win Friends and Influence People."