________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મિસ્વરૂપ
વિવેચનઃ- જે જીવાત્માઓ બાહ્ય એટલે સ્વકુટુંબ માતા, પિતા, ભાઈ બહેન, સ્ત્રી, પુત્ર, પુત્રી, મિત્ર આદિ સાથે પ્રેમરૂપ મારાપણાને રાંબંધ નથી રાખતા, તેઓના દુ:ખમાં દુઃખરૂપ લાગણી ધરતા નથી, તેઓના ઉદયમાં આનંદ માનતા નથી. તેમને પ્રસંગ આવે જગત આખું શૂન્ય લાગે છે. તેઓને દુખમાં કઈ મદદ કરવા આવી શકતું નથી. તે માટે જેનકથાશાસ્ત્રમાં મમ્મણ નામના એક શેઠનું દષ્ટાંત છે. તે આ પ્રમાણે –
આ ભારતવર્ષમાં ગંગા નદીના તટ ઉપર એક ચંપા નામની સુંદર નગરી આવેલી છે. તેમાં અનેક જીન મંદિરે, બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, મહાદેવનાં મંદિર આવેલાં છે. અનેક લક્ષમીનંદનેના ત્યાં વાસ છે. ત્યાં જીતશત્રુ નામના રાજા રાજ્ય કરે છે, તે રાજા પ્રજાનું સારી રીતે પાલન કરે છે. ત્યાં અત્યંત કૃપણ મમ્મણ નામનો શેઠ રહે છે. તે વૃદ્ધાવસ્થાને પામ્યો છે. તે શેઠને બંધુમતી નામની ભાર્યાથી ચાર પુત્રો થએલા છે. તે પુત્રોનાં નામ અનુક્રમે ધમદેવ, ધર્મદત્ત, ધર્મબંધુ અને ધર્મપ્રિય છે. તેઓના લગ્ન ઉચ્ચકુળની વિનય, વિવેક, કલા, ગુણ અને રૂપવાળી કન્યાઓ સાથે કરવામાં આવ્યાં છે. કન્યાઓનાં નામ પણ રૂપવતી, ગુણવતી, ધર્મવતી અને કલાવતી અનુક્રમે છે. ચારે ભાઈએ પિતાની સ્ત્રીઓ સાથે આનંદથી પિતાનું જીવન ગાળે છે. પણ પુત્રવધુઓને પિતાને સસરાની પ્રકૃતિની જાણ થવાથી ઘણું દુ:ખ થવા લાગ્યું કારણ કે સસરાજી ખાદ્ય પદાર્થો, ઘી, ગોળ, ખાંડ આદિ વસ્તુઓ હંમેશા તાળાકુચીમાં રાખતા. અને ઉપયોગ કરવા દેતા નહીં. પિતાને ત્યાં આવેલા અતિથી તથા સાધુ સતેને પણ સારી રીતે વહેરાવી શકાતું નહીં આથી સર્વે કંટાળી ગયા. પુત્રોએ તથા પુત્રવધૂઓએ તેમની રીત બદલવા ઘણી વિનંતી કરી છતાં પણ શેઠનું હૃદય જરા પણ પિગળ્યું નહી. એવામાં કઈ એક સિદ્ધ યેગી ભિક્ષા માટે તેમને ઘેર આવી ચડયા. તેમની સારી રીતે પુત્રવધુઓએ ભકિત કરી તેથી પ્રસન્ન થઈ ભેગીએ તેમને આકાશગામિની વિદ્યા આપી. આ વિદ્યાની વિધિપૂર્વક આરાધના કરી તે પુત્રવધૂઓ દરરોજ રાત્રે પોતાની ઈચ્છા પ્રમાણે ગામ બહાર રહેલા એક સુકા વૃક્ષના થડ ઉપર બેસીને વિદ્યાના બળથી શત્રુંજય, ગિરનાર, આબુ, અષ્ટાપદ, સમેતશિખર; સિંહલદ્વીપ, લંકા, હંસદ્ધિીપ, માનસરોવર, વૈતાઢય, સિદ્ધાયતન વિગેરે સ્થળોએ યાત્રા કરવા લાગી અને પિતાના ચિત્તને આનંદમાં રાખવા લાગી. એક દિવસ પિતાના ઘરમાં કામ કરવા માટે રાખેલા નેકરને લાગ્યું કે આ સ્ત્રીઓ દરરોજ રાત્રે બહાર જાય છે તેની તપાસ કરવી. બીજે દિવસે તે નોકર ઝાડના થડના પિલાણમાં અગાઉથી આવી સંતાઈ ગયે. અને ત્યાર પછી સ્ત્રીઓ તે થડને વિદ્યા બળથી આકાશ માર્ગે ઉડાડી સુવર્ણદ્વીપમાં આવી. બધી સ્ત્રીઓ ત્યાં જીનેશ્વરભગવાનનાં ચિત્યનાં દર્શન કરવા ગઈ એટલે પેલે નેકર પિલાણમાંથી બહાર નીકળી પૃથ્વી પર આમતેમ ફરવા લાગ્યું. ત્યાં તેણે જ્યાં ત્યાં સુવર્ણના ઢગલા જોયા. તે તેમાંથી બેડું લઈ પાછે પિલાણમાં છુપાઈ ગયે. બધી સ્ત્રીઓ દર્શન કરી પાછી ફરી અને થડને પાછું પિતાના નગરમાં લાવીને પિતાને ઘેર જઈ સર્વે સુઈ રહી. નેકર પણ પાછા આવીને સુઈ ગયે. રવિને ઉજાગરે થવાથી નેકરે સવારે સમયસર
For Private And Personal Use Only
