________________
૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
શિક્ષક તરીકેની નોકરી કરીને અનુભવ લીધા પછી તક મળતાં ઉદ્યોગમાં ઝંપલાવીને ઘણું ધન કમાનાર એક ધનાઢ્ય ભાઇએ પોતાના દાનની બધી ક્રમ પ્રાથમિક શાળાઓ માટે જ વાપરવાનો સંકલ્પ કર્યો છે એવી જ્યારે એમી મને જાણ કરી હતી ત્યારે મેં એમને એ માટે ખૂબ ધન્યવાદ આપ્યાં હતા.
છેલ્લાં કેટલાંય વર્ષોથી બાવાની જાતીય સતામણી (Sexualbar assment અથવા Sexual abuse)ના ઘણા કિસ્સા પ્રકાશમાં આવતા જાય છે. નાની ઘટનાને પણા પ્રચાર માધ્યમો મોટું સ્વરૂપ આપી સૌનું ધ્યાન ખેંચે છે. એક રીતે એ બહુ જરૂરી છે અને લોકહિતની દૃષ્ટિએ ઉપકારક છે. બદમાશોને એનો ડર પણ રહેવો જોઇએ. અલબત્ત,
પ્રચાર માધ્યમો કવચિત્ વાતનું વતેસર પણ કરતાં રહે છે.
કુમળી વયનાં બાળકોની ચામડી સુંવાળી હોય છે. એમનામાં એક બાજુ જ્ઞાન અને બીજી બાજુ કામુક હોય છે. વળી મોટી ઉંમરની વ્યક્તિ એને ભોળવીને પોતાનો દુરુપયોગ કરે છે એની એને ખબર પડતી નથી. ખબર પડે છે તો લોભ, લાલચ કે ભયને કારણે વશ થઈ
જાય છે. પ્રતિકાર કરવાની એનામાં શારીરિક શક્તિ નથી હોતી. ઘટના
બન્યા પછી બાળક એ વાત કોઇકને કહે છે અથવા નથી કહેતું. જ્યારે વાત બહાર નથી આવતી ત્યારે એવી જાતીય સતામણીનો દુરુપયોગ વારંવાર થાય છે. કેટલાક કિસ્સા તો જાહેરમાં ક્યારેય આવતા નથી. એ
બે પત્તિ જ મનોમન જારાતી હોય છે.
સપ્ટેમ્બર, ૨૦૦૨
અને સ્વજનો નાની બાળકીઓની વ્યવસ્થિત સંભાળ લે તો એવું ઓછું બને. માણસોએ યુવાન નોકરોનો વધુ પડતો વિશ્વાસ ન કરવો જોઇએ.
બાળકની જાતીય સતામણીની ઘટના આજકાલની નથી. અનાદિ
કાળથી એ ચાલી આવે છે અને ભવિષ્યમાં પણ એ રહેવાની. માણસની અતૃપ્ત કે વિકૃત કામવાસનાનો ભોગ બાળકો બનતાં રહેવાનાં. સારા
સુશિક્ષિત, સાપનસંપન્ન માાસી પછા આવા દુરાચાર તરફ ધસડાય છે.
ફરજિયાત અપરિણતિ રહેલા એવા કુશીલ સાયબાવાઓ, વિષ્ણુ,
પાદરીઓ વગેરે પણ આવો લાગ શોધતા રહે છે. સજાતીય દુરૂપયોગમાં જોખમ ઓછું રહેલું છે એમ તેમને લાગે છે. વારંવાર હળવામળવાને કારણ અને ધર્મસ્થાનકોના એકાન્તને કારો આવા કિરણા વધુ બને છે. સમાજમાં પૂજ્ય કે પ્રતિષ્ઠિત ગૃહસ્થ વ્યક્તિ પણ મદમાં, નશામાં આવી જઈ, ઉત્તેજિત કામવાસનાને વશ થઈ અકૃત્ય ક્યારે કરી બેસે તે કહેવાય નહિ. આપણા દેશમાં આવા ગુનેગારો સામે અદાલતી કાર્યવાહી એકદરે સામાન્ય રીતે થતી નથી. ઘટના ઓછી જાહેર થાય, ધર્મ ન વર્ગોવાય અને ચક્રચાર ન ફેલાય એ માટે સાચી કે ખોટી રીતે સમાજહિતચિંતકો પ્રવૃત્ત બને છે.પરંતુ વિદેશોમાં આવી ઘટના જો બને અને જાહેરમાં આવે તો તરત અદાલતી કાર્યવાહી થાય છે. ગુનો સાબિત થતાં વાત વર્તમાનપત્રોમાં, સામયિક વગેરેમાં છપાય છે અને અદાલત ગુનેગારોને
:
સજા પણ કરે છે. નિરીક્ષકો વખતોવખત એના સત્તાવાર આંકડા પણ પ્રસિદ્ધ કરે છે. અમેરિકાના Department of Social Services તરફથી પ્રતિવર્ષ દરેક રાજ્યના આવા આંકડાઓ પ્રકાશિત કરવામાં આવે છે. કુમળી વયના બાળકોનો જાતીય દુપયોગ કરવાના ત્યાં સેંકડો કિસ્સાઓ બને છે અને ત્યાં ન્યાય પોગ્ય, ઝડપી અને વ્યવસ્થા હોવાથી સા થાય છે. સેંકડો મોટી ઉંમરના પુરુષો આવા ગુના બદલ જેલમાં સજા ભોગવે છે.
કન્યાશાળાઓમાં કામ કરના શર્ટ દ્વારા બાળકન્યાઓની જાતીય સતામણીના કિસ્સા પણ વારંવાર બને છે. એ ક્ષેત્ર જ એવું છે કે ક્યારેક આવી ઘટનાઓ બનતી રહેવાની. કેટલીક પ્રકાશમાં આવે છે, કેટલી નહિ. પરંતુ વર્તમાન સમયમાં પુરુષ વર્ગની જાતીય વૃત્તિને ઉશ્કરે એવાં દશ્યો ચલચિત્રો-ટી.વી.માં વધતાં જાય છે. સસ્તા મનોરંજન દ્વારા ઝાઝી ક્રમાણી કરવા માટે નિર્માતાઓ કલાકારો વગેરે વાસ્તવિકતાને નામે આવી અધમ વૃત્તિનો આશ્રય લે છે અને એથી અર્ધનગ્ન પ્રાયચેષ્ટાઓ અને બળાત્કારોનો દો વધતાં જાય છે. આની ખરાબ નિત અસર
બાળકો, યુવક-યુવતીઓ પર પડે છે અને પછી ભાન ભૂલીને તેઓ અપ કરી બેસે છે.
આવા ગુના ન બને એ માટે કાયદેસરની સજા ઉપરાંત લોકમતની જાગૃતિ અને માબાપની સાવચેતીની પણ એટલી જ આવશ્યકતા છે. પોતાનાં કુમળી વયનાં પાંચપંદર વર્ષનાં સંતાનો કર્યા કર્યા જાય છે, કોની સાથે રમે છે, ત્યાં અપરિણીત વાસના ભૂખ્યા પુરુષો કે દુરાચારી માણાસો કોણ કોણ કામ કરે છે કે બહારથી આવે છે એનું સાવચેતીપૂર્વક ધ્યાન રાખતા રહેવું જોઇએ. આવી એકાદ ઘટનાથી બાળકનું જીવન વેડફાઈ જાય છે. કોઇક માનસિક રોગથી પીડાય છે, કોઇક મૃત્યુ પામે છે,
કોઈક આપવાત કરે છે. છોકરીના જીવનમાં એવી ઘટના બને તો જીવન ધૂળધાણી થઈ જાય છે. કોઈક વેશ્યાવૃત્તિ તરફ ઘસડાય છે. એને ઘસડી જનારા દલાલો પણ હોય છે.
વર્તમાન સમયમાં કેમેરા-વીડિયો આવતાં પ્રલોભનો વધ્યાં છે અને
ભયસ્થાનો પણ વધ્યું છે.
બાળકોના જાતીય શોષણા કે સતામણીની સમસ્યા વધુ વિકટ બનતી
જાય છે. એમાં માતાપિતાની કાળજી અને જાગૃતિ ઘણું કામ કરી શકે. સાચો પ્રેમ આપી, વિશ્વાસમાં લઈ પોતાનાં સંતાનોને વખતોવખત પૂછતા રહેવાથી આવા જોખમોથી વેળાસર બચી જવાય છે.
બાળકો પ્રભુના પયગંબર છે. બાળકો પ્રભુના ધ્યાો છે. આજના બાળકો આવતી કાલના નાગરિકો છે. બાળકોનાં સમય અને શક્તિનું સુંદર, વ્યવસ્થિત આયોજન પ્રત્યેક ગ્રામ-નગરમાં જો થાય તો ભાવિ ઘણું ઉજ્જવળ બને. એ માટે વાત્સયસભર નિવૃત્ત ભાણાસી પોતાના સમયનો ભોગ આપવા તત્પર હોય એવા અવશ્ય મળી રહે જ.
બાળકોની ઉપલા એ આપણી પોતાની જ ઉપેક્ષા છે. બાળકો પ્રત્યેનો
દુર્વ્યવહાર સમાજને પોતાને જ નુકસાનકારક નીવડવાનો છે. સામાજિક તકેદારી જેટલી વધશે એટલો સમાજને પોતાને જ લાભ થવાનો છે.
આપા દેશમાં ચારે બાજુ સમસ્યાઓ છે. ભ્રષ્ટાચારનો પાર નથી. નિષ્ઠાનો અભાવ ઠેર ઠેર જોવા મળે છે. સરકારી તંત્રોની કાર્યદક્ષતા ઉત્તરોત્તર ઘટતી જાય છે. રાજકારણીઓની ખેંચતાણો હિંસક બની. જાય છે. લોકસેવાની ભાવના ઘસાતી જાય છે. આવી વિષમ સ્થિતિમાં ફક્ત બાળકોની સમસ્યા વિચારવાથી શો લાભ એવો પ્રશ્ન કોઇકને અવશ્ય થાય. પરંતુ પોતાની રુચિ અને નિષ્ઠા અનુસાર કોઈક લોકસેવકો ક્રુત બાળકોની સમસ્યા પુરતું પોતાનું લક્ષ કેન્દ્રિત કરેતો પણ કેટલુંક
આપળી ત્યાં અને અન્યત્ર પણ વિકૃત માનસ ધરાવતા પુરુષો, વિશેષ સંગીન કાર્ય આ દિશામાં અવશ્ય થઈ શકે.
નોકર-ચાકરી ઘરની બાર વર્ષની બાળકી સાથે જાતીય અપ્યાં કરે છે. એના કુસંસ્કાર બાળક ઉપર જણા વખત સુધી, ક્યારેક તો જીવનભર રહે છે. એવી ઘટનાઓ જાહેરમાં બહુ આવતી નથી. પણ માતાપિતા
આપણી ભાવિ પેઢીના ઉજ્જવલ નિર્માણ માટે આપણો હંમેશાં સચિત રહેવું જોઇએ.
– રમણલાલ ચી. ilé