________________ પ્રબુદ્ધ જીવન ડિસેમ્બર, 2002 આવો, અંતરનાં કમાડ ઉઘાડીએ ! 1 શ્રી મહેન્દ્ર મેઘાણી ગ્રેગરી સ્ટોકના અંગ્રેજી પુસ્તક “ધ બુક ઓફ ક્વેશન્સ'માંથી નમૂના રૂપે 13. દેખીતી રીતે સાવ અચાનક થયેલી કોઈ બહારની અસર હેઠળ અહીં કેટલાક પ્રશ્નો આપ્યા છે. ન્યૂયોર્ક ટાઈમ્સ' દૈનિકમાં દર અઠવાડિયે તમારા જીવનમાં જબરદસ્ત પરિવર્તન ક્યારેય આવેલું ? અમેચ્છિામાં વધુમાં વધુ વેચાતાં પુસ્તકોની યાદી પ્રગટ થાય છે, તેમાં આ 14, આવેશમાં આવીને તમે કોઈની સામે ઘાંટા પાડ્યા હોય, એવું છેલ્લું પુસ્તકે પહેલું સ્થાન મેળવેલું. ક્યારે બનેલું ? શા કારણો ? પાછળથી તમને તેનો પસ્તાવો થયેલો ? , સામાન્ય જ્ઞાનની કસોટીઓમાં પુછાતા હોય છે તેવા સવાલોના જવાબ 15. તમે માંસાહાર કરો છો? કતલખાના પર જઈને કોઈ પશની કતલ આપવા માટે આપણે અમુક માહિતી કે આંકડા યાદ કરવાં પડે છે. પણ આ કરવા તમે તૈયાર થશો ? પ્રશ્નોનો ઉત્તર આપતી વખતે આપણો વિચાર કરવો પડે છે, અંતર-નિરીક્ષણ 16, એકાદ વરસમાં અચાનક તમારું મૃત્યુ થવાનું છે એવી તમને ખબર કરવું પડે છે. આ પ્રશ્નોના કોઈ અમુક જ સાચા જવાબ નથી. એક પ્રશ્નના હોય, તો અત્યારે તમે જે રીતે જીવો છો તેમાં કશો ફેરફાર કરો? વિવિધ જવાબો મળવાના અને તે બધા સાચા હોવાના, કારણ કે તે પ્રામાણિક 17. તમારે જરૂર હોય ત્યારે કોઈ મદદ મળે, તો એ તમે સહેલાઇથી હદયોએ આપેલા હશે. સ્વીકારી શકો છો ? તમે સામેથી સહાય માગો ખરા ? આ પ્રશ્નપત્રની થોડીક નકલો કઢાવીને એક સાંજે સહુ કુટુંબીજનો ભેગાં 18. તમને પ્રખ્યાત થવું ગમે ? કઈ રીતે વિખ્યાત બનવાનું તમે પસંદ બેસે અને દરેક જણ એક એક સવાલનો પોતાને સૂઝે તે જવાબ બોલતું જાય, કરો ? , તો પોતાના ઘરનાં જ માણસોની કેટલીક નવી પિછાન પરસ્પરને મળતી જશે 19. અમુક કાર્ય કરવાનું તમારું લાંબા કાળનું સપનું છે ? અત્યાર સુધી અને એ નિખાલસતા વિશેષ નિકટતા પેદા કરશે. બીજે દિવસે, આગલી તે કાર્ય કેમ નથી કર્યું ? સાંજની વાતો સંભારીને દરેક જણ એક કાગળ પર કે નોટબુકમાં પોતાના 20. તમે જેનાથી બચી શકતા ન હો, એવી તમારી કઈ આદતો છે ? જવાબો ક્રમાંક મુજબ લખી નાખી શકે. તેમાંથી છૂટવા માટે તમે નિયમિત મથામણ કરો છો ? શાળા-કૉલેજના વર્ગોમાં દરેક શિક્ષકે પોતાના જવાબો વિદ્યાર્થીઓ સમક્ષ 21. જીવનમાં શાને માટે તમે વધુમાં વધુ પ્રયત્નો કરો છો ?-કોઈ સિદ્ધિ, વાંચી બતાવે, તો તેમાંથી પ્રેરણા મેળવીને ઘણા વિદ્યાર્થીઓ ઘેરથી પોતાના પ્રસિદ્ધિ, સલામતી, પ્રેમ, સત્તા, જ્ઞાન કે બીજા કશાક માટે ? ઉત્તરો લખી લાવીને પછીના દિવસોમાં વર્ગમાં વાંચી સંભળાવી શકે. તેમાંથી રર. તમારી એ ફરજ ન હોય છતાં કોઈને માટે તમે કશુંક કરો, અને શિક્ષકો પસંદ કરે તેવા કેટલાક સ્થાનિક કે પ્રાદેશિક છાપાં-સામયિકોને પછી એ તમારો આભાર પણ ન માને, ત્યારે તમને.શી લાગણી થાય છે? પ્રકાશન માટે મોકલી શકાય. ગ્રેગરી સ્ટોકના પ્રશ્નો નીચે મુજબ છે: ર૩. દુનિયાભરમાં તમારા મનપસંદ સ્થળે જઇને મહિના સુધી ત્યાં રહી 1. તમે ભૂતપ્રેતમાં માનો છો ? ન માનતા હો, તો “ભૂતિયા બંગલા’ શકો તેમ હો, અને પૈસાની કશી ચિંતા કરવાની ન હોય, તો તમે ક્યાં જાવ તરીકે ઓળખાતા કોઈ છેવાડાના મકાનમાં તમે એક રાત એકલા ગાળવા અને ત્યાં શું કરો ? , ' તેયાર થશો ? 24. આપઘાત કરવાનો વિચાર તમને કદી આવ્યો છે ? જેના વિના 2. આજથી એકસો વરસ પછીની દુનિયા આજના કરતાં વધારે સારી જિંદગી જીવવા જેવી ન રહે, એટલી બધી મહત્ત્વની કઈ વસ્તુ તમને લારી હશે કે ખરાબ ? તમને શું લાગે છે ? 3. તમને સૌથી વધુ માન કોને માટે છે ? એ વ્યક્તિ પાસેથી તમને કઈ 25. તમારા મિત્રો તમારે વિશે ખરેખર શું ધારે છે એ નિખાલસપણે, જાતની પ્રેરણા મળે છે ? કઠોર થઇને તમને કહેવા મિત્રો તેયાર હોય, તો તમે એવું ઇચ્છો 4. તમારું સૌથી મૂલ્યવાન સ્મરણ કર્યું છે ? તેઓ તમને એ જણાવે ? , 5. અઠવાડિયા પછી પરમાણુ યુદ્ધ થવાનું છે એમ તમે જાણતા હો તો ર૬. તમારા જીવનમાં સૌથી મહત્ત્વની વ્યક્તિ કોણ છે ? તમે શી તૈયારી કરો ? ર૭. અદાલતે કોઈ માણસને મોતની સજા કરી હોય અને પછી એ 6. તમારા જીવનની મોટામાં મોટી સિદ્ધિ કઈ છે ? હજી એના કરતાંય સજાનો અમલ કોણ કરે તેની ચિઠ્ઠી નાખી હોય તેમાં એ કામગીરી તમારે વધુ સારું કશુંક કરવાની આશા તમને છે ? બજાવવાની આવે, અને તમે તે ન બજાવો તો એ માણસને છોડી મૂકવામાં 7. તમારા નિકટના મિત્રો સામાન્ય રીતે તમારા કરતાં ઉંમરમાં મોટા આવનાર હોય, તો તમે તેની ડોકમાં ફાંસીનો ગાળિયો નાખવા તૈયાર થાય ? હોય છે કે નાના ? : 28. તમારા અવસાનની ચોક્કસ તારીખ જાણવાનું મન તમને થાય કે ? 8. છેલ્લે ક્યારે તમારે કોઇની સાથે ઝઘડો થયેલો ? તેનું કારણ શું ર૯. જેને વિશે રમૂજ ન કરી શકાય એટલી બધી ગંભીર કોઈ વસ્તુ હતું ? તમને લાગે છે ? કંઈ ? 9. તમારું બહુ નજીકનું કોઈ સ્વજન પીડા ભોગવી રહ્યું છે, એમનાં 30. બીજા કોઇની સમક્ષ તમે છેલ્લે ક્યારે રડેલા ? અને એકલા એક અંગો લકવાનો ભોગ બન્યાં છે, અને મહિનામાં એમનું મરણ થશે એમ ક્યારે રડેલા ? દાક્તરો કહે છે. એ સ્વજન તમને કહે છે કે, “આ વેદનામાંથી મારો 31. કોઈની સાથેના સંબંધમાં સૌથી મૂલ્યવાન વસ્તુ તમને કઈ છુટકારો થાય તે માટે મને ઝેર આપો !' તો તમે આપો ? છે ? 10. છેલ્લે ક્યારે તમે એકલા એકલા તમારી જાતને કોઈ ગીત સંભળાવેલું ? 32. કોઈ માણસને ફાંસી આપવાની હોય ને તેનું દશ્ય ટી.વી. અને બીજા કોઇને ક્યારે ગાઈ સંભળાવેલું ? બતાવે, તો તમે તે જુઓ ખરા ? " 11. તમારું મૃત્યુ કઈ રીતે આવે તે તમને ગમે ? 33. બીજાઓ સાથે જેની ચર્ચા ન કરી શકાય, તેવી અતિ અંગત બાબતો 12. તમારા જીવનની કઈ બાબત માટે તમે વધુમાં વધુ આભારની લાગણી તમને કઈ લાગે છે ? અનુભવો છો? Printed Published by Nirubahen Subodhbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed Aide | Printing Works 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaj Konddey Cross Road, Byculla, Mumbat:400.927. And Publs. | at 385, S.V.P. Rond, Mumbai-400 004. Editor: Ramanlal C. Shah
