Paumchariyam Part 01

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 172

१३७
मस्यजण्णविद्धंसण-जणवयाणुरागाहियारो-११/१-२३ अह बम्भणस्स परओ, आगासत्थेण तेह साहूणं । जीवाण दयट्ठाए, भणियं अणुकम्पजुत्तेणं ॥११॥
चउसु वि जीवेसु सया एक्को वि हु नरयगामिओ भणिओ।
सुणिऊण उवज्झाओ, खीरकयम्बो तओ भीओ ॥१२॥ वीसज्जिया सहाया, निययघरं तो लहुं समल्लीणा । भणिओ सत्थिमईए, पुत्त ! पिया ते न एत्थाऽऽओ ॥१३॥ तेणं तीए सिटुं, एही ताओ अवस्स दिवसन्ते । तदसणूसुयमणा, अच्छइ मग्गं पलोयन्ती ॥१४॥ अत्थमिओ च्चिय सूरो, तह वि घरं नागओ उवज्झाओ । सोगभरपीडियङ्गी, सत्थिमई मुच्छिया पडिया ॥१५॥ आसत्था भणइ तओ, हा ! कटुं मन्दभागधेज्जाए। किं मारिओ सि दइओ !, एगागी कं दिसं पत्तो ? ॥१६॥ किं सव्वसङ्गरहिओ, पव्वइओ तिव्वजायसंवेगो ? । एवं विलवन्तीए, निसा गया दुक्खियमणाए ॥१७॥ अरुणुग्गमे पयट्टो, पव्वयओ गुरुगवेसणट्ठाए । पेच्छइ नईतडत्थं, पियरं समणाण मज्झम्मि ॥१८॥ निग्गन्थं पव्वइयं, दट्टण गुरुं कहेइ जणणीए । सुणिऊण अइविसण्णा, सत्थिमई दुक्खिया जाया ॥१९॥ अह नारओ वि तइया, गुरुपत्तिं दुक्खियं सुणेऊणं । आगन्तूण पणामं, करेइ संथावणं तीए ॥२०॥ तइया जियारिराया, पव्वइओ वसुसुयं ठविय रज्जे । आगासनिम्मलयरं, फलिहमयं आसणं दिव्वं ॥२१॥ पव्वयर-नारयाणं, तच्चत्थनिरूवणी कहा जाया। अह नारएण भणियं, दविहो धम्मो जिणक्खाओ ॥२२॥ पढममहिंसा सच्चं, अदत्तपरिवज्जणं च बंभं च । सव्वपरिग्गहविरई, महव्वया होन्ति पञ्च इमे ॥२३॥ अथ ब्राह्मणस्य पुरत आकाशस्थेन तेन साधुना । जीवानां दयार्थे भणितमनुकम्पायुक्तेन ॥११॥ चतुर्ध्वपि जीवेषु सदैकोऽपि हु नरकगामी भणितः । श्रुत्वोपाध्यायः क्षीरकदम्बकस्तदा भीतः ॥१२॥ विसजिताः सहाया निजगहं तदा लघ समालीनाः । भणितो स्वस्तिमत्या पत्र ! पिता तव नात्राऽऽगत: तेन तस्याः शिष्टमेष्यति तातोऽवश्यं दिवसान्ते । तदर्शनोत्सुकमना आस्ते मार्ग प्रलोकमाना ॥१४|| अस्तमित एव सूर्यस्तथापि गृहं नागत उपाध्यायः । शोकभरपीडिताङ्गी स्वस्तिमती मूच्छिता पतिता ॥१५॥ आस्वस्ता भणति ततो हा ! कष्टं मन्दभागधेयायाः । किं मारितोऽस्ति दयित एकाकी कां दिशं प्राप्तः ॥१६।। किं सर्वसङ्गरहितः प्रव्रजितस्तीव्रजातसंवेग: ? । एवं विलपन्त्या निशा गता दुःखितमनसः ॥१७॥ अरुणोद्गमे प्रवृत्तः पर्वतको गुरुगवेषणार्थे । प्रेक्षते नदीतटस्थं पितरं श्रमणानां मध्ये ॥१८॥ निग्रंथं प्रव्रजितं दृष्ट्वा गुरुं कथयति जनन्यै । श्रुत्वातिविषण्णा स्वस्तिमती दुःखिता जाता ॥१९॥ अथ नारदोऽपि तदा गुरुपनि दुःखितां श्रुत्वा । आगत्य प्रणामं करोति संस्थापनं तस्याः ॥२०॥ तदा जितारिराजा प्रव्रजितो वसुसुतं स्थापयित्वा राज्ये । आकाशनिर्मलतरं स्फटिकमयमासनं दिव्यम् ॥२१॥ पर्वतक-नारदयोस्तत्त्वार्थनिरुपिणी कथा जाता । अथ नारदेन भणितं द्विविधो धर्मो जिनाख्यातः ॥२२॥ प्रथममहिंसा सत्यमदत्तपरिवर्जनञ्च बह्म च । सर्वपरिग्रहविरति महाव्रता भवन्ति पञ्च इमे ॥२३॥
१. रावणस्स-प्रत्य० । २. पिईए-मु० । पउम. भा-१/१८
Jain Education Interational