Paumchariyam Part 01

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 187

१५२
तो भइ सहस्सारो, पुत्तय एसो बलेण संपन्नो । विज्जासहस्सधारी, एएण समं वरं सन्धी ॥७५॥ दव्वेण साहणेण व, जाव या सत्तू समो व अहिओ वा । नाऊण देस -यालं, ताव य सन्धी करेयव्वा ॥ ७६ ॥ पुव्वपुरिसेहि भणियं, बलिएहि समं न कीरइ विवाओ । होइ महायासयरो, तं पुण कज्जं न साहेइ ॥७७॥৷ तं चेव जाणमाणो, पुत्तय ! मा मुज्झ निययकज्जम्मि । एयस्स देहि कन्नं, जइ इच्छसि अत्तणो रज्जं ॥७७॥ सुणिऊण वयणमेयं, इन्दो दढरोसपरिगयसरीरो । अह भाणिउं पवत्तो, सद्देण नहं व फोडेन्तो ॥ ७९ ॥ वज्झस्स य दायव्वा, कन्ना कह ताय ! भासियं दीणं ? । माणुन्नयगरुयाणं, न होइ एयारिसं कम्मं ॥८०॥ छज्जइ मरणं पि रणे, उत्तमपुरिसाण धीरहिययाणं । न य परपणामजणियं, रज्जं पि कहेइ निव्वाणं ॥८१॥ एवं भणिऊण सक्को, सिग्धं सन्नामण्डवं लीणो । सन्नज्झिउं पयत्तो, समयं चिय लोगपालेहिं ॥८२॥ अन्नो रहं विलग्गइ, ऊसियधयदण्डमण्डणाडोवं । अन्नो चलन्तचमरं, लङ्घइ तुरयं फुरुफुरेन्तं ॥८३॥ सन्नाह-सिरत्ताणं, अन्नो वाहरइ लहु पराणेह । धणु-सत्ति-खग्ग- सव्वल - अन्नोन्नाहव्वणारावं ॥८४॥ सन्नज्झिऊण इन्दो, समयं चिय लोगपालचक्केणं । एरावणमारूढो, विणिग्गओ निययनयराओ ॥ ८५ ॥ पडुपडह-भेरिपउरं, काहल - वरसङ्खगहिरसद्दालं । रसिऊण समाढत्तं तूरं घणसद्दनिग्घोसं ॥८६॥ सोऊण तूरसहं, रक्खससेन्नं पि आयरुप्पित्थं । सन्नज्झिउं पयत्तं, हय-गय-रह- तुरय- पाइकं ॥८७॥ सर-सत्ति - चक्क तोमर - असि- मोगगरगहियपहरणावरणं । तक्खणमेत्तेण कयं, रणपरिहत्थं तओ सव्वं ॥ ८८ ॥ तदा भणति सहस्रारः पुत्रैष बलेन संपन्नः । विद्यासहस्त्रधारी एतेन समं वरं सन्धिः ॥७५॥
द्रव्येन साधनेन वा यावच्च शत्रुः समोवाऽधिको वा । ज्ञात्वा देशकालं तावच्च सन्धिः कर्त्तव्या ॥७६॥ पूर्वपुरुषैर्भणितं बलिकैः समं न क्रियते विवादः । भवति महायासकरस्तत्पुनः कार्यं न साधयति ॥७७॥ तदेव जानन्पुत्र ! मा मुह्य निजकार्ये । एतस्मै देहि कन्या यदीच्छस्यात्मनो राज्यम् ॥७८॥
श्रुत्वा वचनमेवमिन्द्रो दृढरोषपरिगतशरीरः । अथ भणितुं प्रवृत्तः शब्देन नभो वा स्फोटयन् ॥७६॥ वध्यस्य च दातव्या कन्या कथं तात ! भाषितं दीनम् ? | मानोन्नतगुरुकाणां न भवत्येतादृशं कर्म ॥८०॥ राजते मरणमपि रण उत्तमपुरुषाणां धीरहृदयानाम् । न च परप्रणामजनितराज्यमपि करोति निर्वाणम् ॥८१॥ एवं भणित्वा शक्रः शीघ्रं सन्नाहमण्डपं लीनः । संनद्धुं प्रवृतः समयमेव लोकपालैः ॥८२॥ अन्यो रथं विलगत्युच्छ्रितध्वजदण्डमण्डनाटोपम् । अन्यश्चलच्चामरं लङ्घते तुरगं स्फुरन्तम् ॥८३॥ सन्नह - शिरस्त्राणमन्यो व्याहरति लघु पराणयत । धनुः शक्ति-खड्ग- सर्वलान्योन्याह्वनारावम् ॥८४॥ सन्नह्येन्द्रः समकमेव लोकपालचक्रेण । ऐरवणमारुढो विनिर्गतो निजनगरात् ॥८५॥ पटु-पटहभेरीप्रचुरं काहल-वरशङ्खगभीरशब्दवत् । रसित्वा समारब्धं तूर्यं घनशब्दनिर्घोषम् ॥८६॥ श्रुत्वा तूर्यशब्दं राक्षससैन्यमप्याकारत्रस्तम् । संनद्धुं प्रवृत्तं हय- गज-रथ-तुरग - पदातिम् ॥८७॥ शर-शक्ति-चक्र-तोमर-ऽसि - मुद्गर-गृहीतप्रहरणावरणम् । तत्क्षणमात्रेण कृतं रणपरिपूर्णं ततः सर्वम् ॥८८॥ १. य सत्तुरस होइ सममहिओ मु० । २. वयणं प्रत्य० । ३. मंडलाडोवं प्रत्य० ।
पउमचरियं