Paumchariyam Part 01

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 196

१४. अणंतविरियधम्मकहणाहियारो
अह सो सुरिन्दनाहो, मेरुं गन्तूण चेइयहराई । थोऊण पडिनियत्तो, आगच्छइ निययलीलाए ॥१॥ घणगुरुगभीरसरिसं, सद्दं सोऊण रावणो खुहिओ । पेच्छइ य पलोयन्तो, कुंकुमवण्णं दिसाचक्कं ॥२॥ परिपुच्छ्इ मारीई, कस्सेसो मेहसरिसनिग्घोसो ? । किं वा इमं समत्थं, भुवणं रत्तारुणच्छायं ? ॥३॥ भाइ तओ मारीई, सुवण्णतुङ्गे अणन्तविरियस्स । लोगा- लोगपगासं, उप्पन्नं केवलं नाणं ॥४॥ जन्ता साहुमूलं, देवाणं एस तूरनिग्घोसो । मणिमउडकिरणपसरिय-रएण भुवणं पि विच्छुरियं ॥५॥ सुणिऊण तस्स वयणं, अवइण्णो रावणो जणियतोसो । वन्दइ मुणिवरवसहं, तिक्खुत्त' पाहणं काउं ॥६॥ ताव च्चिय पढमयरं, देवा अभिवन्दिऊण उवविट्ठा | बीओ सुराहिवो इव, तत्थाऽऽसीणो दहमुहो वि ॥७॥ देव- मणुसु एत्तो, खयरवसहेसु आसणत्थेसु । सीसेण तत्थ समणो, जीवहियं पुच्छिओ धम्मं ॥८ ॥
तो फुड - वियपयत्थं निम्मल-निउणं सहावमहुरगिरं । कहिऊण समाढत्तो, बन्धं मोक्खं च मुणिवस ॥ ९ ॥ अट्ठविहकम्मबद्धो, जीवो परिभमड़ दीहसंसारं । दुक्खाणि अणुहवन्तो, उदएणं वेयणिज्जस्स ॥१०॥ जइ कह वि माणुसत्तं, लभइ य परिनिज्जराए कम्माणं । तह वि य न कुणइ धम्मं, रस-फरिसवसाणुगो जीवो ॥११॥
१४. अनंतवीर्य धर्मकथनाधिकारः
अथ स सुरेन्द्रनाथो मेरुं गत्वा चैत्यगृहाणि । स्तुत्वा प्रतिनिवृत्त आगच्छति निजलीलया ॥१॥ घनगुरुगम्भीरसदृशं शब्दं श्रुत्वा रावणः क्षुभितः । पश्यति च प्रलोकयन्कुङ्कुमवर्णं दिक्क्क्रम् ॥२॥ परिपृच्छति मारीचि कस्यैष मेघसदृशनिर्घोषः । किं वेदं समस्तं भुवनं रक्तारुणच्छायम् ? ॥३॥ भणति ततो मारीचिः सुवर्णोतुङ्गेऽनन्तवीर्यस्य । लोकालोकप्रकाशमुत्पन्नं केवलं ज्ञानम् ॥४॥ यातां साधुमूलं देवानामेष तूर्यनिर्घोषः । मणिमुकुटकिरणप्रसरितरजसा भुवनमपि विच्छुरितम् ॥५॥ श्रुत्वा तस्य वचनमवतीर्णो रावणो जनिततोषः । वन्दते मुनिवरवृषभं त्रिः कृत्वा प्रदक्षिणं कृत्वा ||६|| तावदेव प्रथमतरं देवा अभिवन्द्योपविष्टाः । द्वितीयसुराधिप इव तत्रासीनो दशमुखोऽपि ||७|| देव-मनुजेष्वितः खेचरवृषभेष्वासनस्थेषु । शिष्येणं तत्र श्रमणो जीवहितं पृष्टो धर्मम् ॥८॥
तदा स्फुट-विकटपदार्थं निर्मल-निपुणं स्वभावमधुरगिरम् । कथयितुं समारब्धो बन्धमोक्षं च मुनिवृषभः ॥९॥ अष्टविधकर्मबद्धो जीव परिभ्रमति दीर्घसंसारम् । दुःखान्यनुभवन्नुदयेन वेदनीयस्य ॥१०॥ यदि कथमपि मानुष्यत्वं लभते च परिनिर्जरया कर्माणाम् । तथापि न करोति धर्मं रस - स्पर्शवशानुगो जीवः ॥ ११ ॥
१. त्रिवारा ।
पउम भा-१/२१