Book Title: Paribhashik Shabdakosh Part 02
Author(s): Vishvanath Maganlal Bhatt
Publisher: Gujarat Varnacular Society

View full book text
Previous | Next

Page 63
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reality ૧૭૩ Recollection વીણા, ૧૯૨૭ ૩૧: “આનન્દમઠ ભાવનામય Pure reason, વ્યવસાયમિકા કલ્પનાની જ ગૂંથણી છે. વાસ્તવિક વિધાન બુદ્ધિ [ ઉ. કે. સદ૨] ( realistic construction રીયલિસ્ટિક The principle of sufficient કનસ્ટ્રકશન ) ના નિયમે આને લાગુ જ નથી. reason, ૧. પર્યાપ્ત સાધનને નિયમ ૩. સ્વાદશ [મરાઠી-શ્રી. ન. [ રા. વિ. પ્ર. પ્ર. પ્રસ્તાવના, ૨૩] ચાપકર] ૨. લક્ષણશુદ્ધતા [કે, હ. અ. ને.] કૌ. ૧૯૩૦; મે, ૩૦૫: મરાઠીમાં સામા Reasoning, ૧. અનુમાન [મ. ન.] જિક તથા વાદશ (R.) નવલકથાઓના યુગનું ચે. શા. ૩૭૩: જ્યારે જ્યારે નિર્દેશ પૂર્વે પ્રવર્તન કરનાર પહેલવહેલા અને અગ્રેસર કે. હ. અનુમાન (પરામર્શવ્યાપાર) થયેલું હોય છે ના. આપટે જ હતા. ત્યારે મને વ્યાપાર વધારે ગુંચવાયેલો હોય છે. Reality, ૧. (Philoso.) ૧. વસ્તુસ્થિતિ ૨, વિચાર [મ. ન. ન્યા. શા. ૧૫૪] [ મ. ન. ] ૩. બુદ્ધિ વ્યાપાર [હી. વ.] ચે. શા. ૨૩: અતિ ગાઢ અને તાદૃશ વૃત્તિ જુઓ Conceiving. વૈભવવાળાં સ્ત્રી પુરુષ અમુક પ્રકારના બુદ્ધિ- છે. વાદ મિ. ન. ન્યા. શા.] વૈભવવાળાં પણ હોય છે, તેમને કલ્પના દ્વારા Receptivity, ૧. ગ્રહણશક્તિ [વિ. ક.] વસ્તુસ્થિતિમાં તુરત પ્રવેશ કરવાની શકિત ક. ૧, ૩, ૧૬-રઃ સાચું સાહિત્યસર્જન હોય છે. કયારે થાય કે સંવેદન (સેન્સેશન”) સ્મૃતિ ૨. તત્ત્વ [ આ. બા. ] ને લાગણના પાશમાંથી છુટે. તર્કશક્તિ મૂક og Appearance. થાય ને નરી ગ્રહણશક્તિ (“રીસેપ્ટીવીટી) ૩. વસ્તુતવ, વસ્તુ [હી. વ.] કેળવાય એ જરૂરનું છે. સ. મી. (૧) ૧૨ઃ આ સંવિદ્દ અનુસૂત ૨. ધારણાશક્તિ [દ. બી.] ક્ષણ પરિણામ સતત ગતિમાન અનુભવપ્રવાહ | Recognition, પ્રત્યભિજ્ઞાન [મ. ન.] એ એક પ્રકારનું વસ્તુત થયું. (૨) ૧૨૨: ચે. શા. ૨૦૫ઃ પદાર્થોનું પ્રત્યવિજ્ઞાન જેને આપણે પ્રથમ દર્શને વસ્તુ રૂપે ગ્રહણ પામવાની શક્તિ, પદાર્થોની કલ્પનાશક્તિથી કરીએ છીએ, તે તે. માત્ર આભાસ રૂ૫-વસ્તુની ભિન્ન છે. છાયા રૂપ–એટલે મિયા છે. Recoil, પરાપતન [મ. ન.] ૨. (Arts Literature) વાસ્ત ૨. શા. ૫૮૭: ઇચછાનું પાપતન અને વિકતા દૂર. મ] . ઈચછાની પ્રતિસ્પર્ધા એ બે વાત જે અત્રે ક. સા. ૬૩૨: ( “સરસ્વતીચંદ્ર'ના) પ્રથમ ' ભિન્ન માની તે સર્વથા ભિન્ન નથી. ભાગમાં ભાવનામય અંશ (ideality) વિશેષ ! Recollection, ૧. સ્મૃતિકાય [. છે. અને બીજા ભાગમાં સાંસારિક વાસ્તવિકતા ન, ચે. શા. ] (1) ગુણસુન્દરીની સુવાવડની વિગતો સુધી ૨. સંસ્મરણ [કે. હ. અ.નં. ] જઈ પહોંચી છે. Active recollection, 41418944 Reason, સ્મૃતિ કાર્ય [ મ. ન.] Practical Reason, 11240117345 ચે. શા. ૨૪૭: આવા સ્થિર સ્મૃતિબુદ્ધિ [ ઉ. કે.] કાર્યથી ઉલટું વ્યાપારવત્ સ્મૃતિનું પણ એક ટિ. ગી. ૧૩૫ઃ કાર આ વ્યવસાયાલ્મિકા કાર્ય થઈ શકે છે. આ વ્યાપારવત સ્મૃતિ કાર્યને બુદ્ધિને Pure Reason કહે છે અને વાસ સ્મરણ પણ કહે છે. નાત્મક બુદ્ધિને Practical teason એવું Passive recollection, 043 નામ આપે છે. મૃતિકા [મ.ન. સદર] For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112