Book Title: Paramagam chintamani
Author(s): Nagardas Modi, Umedrai Modi
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan

View full book text
Previous | Next

Page 380
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ૩પ૬ ) (પરમાગમ – ચિંતામણિ * સમસ્ત ધર્મનું મૂળ ભાવના છે. ભાવનાથી જ પરિણામની ઉજ્જવળતા થાય છે. ભાવનાથી મિથ્યાત્વનો અભાવ થાય છે. ભાવનાથી વ્રતમાં દઢ પરિણામ થાય છે. ભાવનાથી વીતરાગતાની વૃદ્ધિ થાય છે. ભાવનાથી અશુભ-ધ્યાનનો અભાવ થઇને શુભધ્યાનની વૃદ્ધિ થાય છે. ભાવનાથી આત્માને અનુભવ થાય છે. ઇત્યાદિ હજારો ગુણોની ઉત્પતિ ભાવનાથી થતી જાણી, ભાવનાને એક ક્ષણ પણ છોડો નહિ. ૧૮૭૭. (શ્રી સમંતભદ્રાચાર્ય, રત્નકરંડ શ્રાવકાચાર-ટીકા, ભાવના મહા અધિકારના ઉપોદઘાતમાંથી) * જેમના ચિત્તમાં સમ્યજ્ઞાનના કિરણો પ્રકાશિત થયા છે તેઓ સંસારમાં સ્વભાવથી જ વીતરાગી રહે છે, જ્ઞાની થઇને વિષય-સુખમાં આસકત હોય એ ઉલટી રીત અસંભવ છે. ૧૮૭૮. (શ્રી બનારસીદાસજી, નાટક સમયસાર, નિર્જરા દ્વારા, પદ-૪૧) * જિસને આત્મજ્ઞાનમાં શ્રુતજ્ઞાનકે વિના અનેક પ્રકાર વ્રત, તપ, ક્રિયા કી વહુ કેવલ માત્ર કષ્ટકો હી સહતા હૈ ઉસકા રંભાયમાનપના મિથ્યા ઇન્દ્રિયોંકે વિષયોમેં હૈ. ૧૮૭૯. (શ્રી તારણસ્વામી, જ્ઞાનસમુચ્ચયસાર, શ્લોક-૮૮) * * * * સંસારમાં ઇન્દ્રિય-જન્ય જેટલા સુખ છે તે બધા આ આત્માને તીવ્ર દુ:ખ આપનારા છે. આ રીતે જે જીવ ઇન્દ્રિય-જન્ય વિષય-સુખોના સ્વરૂપનું ચિંતવન કરતો નથી તે બહિરાત્મા છે. ૧૮૮૦. (શ્રી કુંદકુંદાચાર્ય, રયણસાર, ગાથા-૧૩૬ ) * જેમ ગાયની માંસપેશીઓ વચ્ચે (ગાયના થાનમાં) દૂધ ( જુદું) રહે છે તેમ કર્મકાળની વચ્ચે સર્વત્ર ચેતન – આત્મા રહેલો છે; આવા વિશિષ્ટ ચેતનસ્વભાવી આત્માને કર્મસમૂહની સાથે સાદેશ્યપણું કોણ કહે ? અથવા આત્માના નિર્મળ ગુણોને છોડીને કર્મભનિત ભાવોનું ગ્રહણ કોણ કરે? ૧૮૮૧. (શ્રી નેમીથર-વચનામૃત્ત શતક, શ્લોક-૫૫) * જીવ છે તે સંકલ્પમય છે, અને સંકલ્પ છે તે સુખ-દુઃખમય છે. હવે તે સુખદુ:ખમય સંકલ્પને જે જાણે છે તે જ જીવ છે, જે દેહુ સાથે સર્વત્ર મળી રહ્યો છે; તોપણ જાણવવાળો છે તે જીવ છે. ૧૮૮૨. (સ્વામીકાર્તિક, બાર અનુપ્રેક્ષા ગાથા-૧૮૪) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com

Loading...

Page Navigation
1 ... 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412