________________
ભરૂપ થઈ જઈએ છીએ. આ પ્રમાણે શબ્દ તથા અર્થ બંને દૃષ્ટિએ વિચારતાં નમસ્કારની મહામત્રતા છે.
અહીં મહત્ત્વને પ્રશ્ન એ ઉપસ્થિત થાય છે કે નમરકાર મંત્રને અપાર મહિમા છે એમ બધા જ કહેતા આવ્યા છે અને કહે છે. એના ચમત્કારોની પણ અનેક વાતે સાંભળવામાં આવે છે. તે પછી આપણને બધાને એને અનુભવ કેમ થતું નથી ? આને ઉત્તર પણ સામાન્ય રીતે એ જ આપવામાં આવે છે કે એકાગ્રતા, ભક્તિ તથા વિધિ પૂર્વક એને જાપ કરવામાં આવતું નથી તેથી નમસ્કાર મંત્ર જાપ કરવા છતાં ઈષ્ટ ફળ મળતું નથી. આ ઉત્તર તદ્દન સત્ય છે, છતાં કેટલીક વિશેષ વિચારણું ખાસ જરૂરી છે કે એકાગ્રતા કેમ આવતી નથી ? વ્યગ્રતા પાછળ શાં કારણે છે? વ્યગ્રતા કેવી રીતે દૂર થાય ? એવી કઈ બાધક વસ્તુઓ નડે છે કે જે આપણી સાધનામાં વિન નાખે છે? શું કરવામાં આવે કે જેથી સાધનામાં પ્રગતિ થાય અને એકાગ્રતા આવે ? શું કરવામાં આવે કે જેથી મંત્રક્ષરમાં ગુપ્ત રહેલું અચિંત્ય સામર્થ્ય પ્રગટ થાય? નમસ્કારમંત્રના ભક્તિમાન સાધકની અને ઉપાસકેની આ મોટામાં મોટી મુંઝવણ છે. આ સંબંધમાં ઉઠતા અનેક પ્રશ્નો અને તેના ઉત્તર - વિષેના યથામતિ વિચારોને વિસ્તારથી લખવા માટે પુષ્કળ . સમય જોઈએ. અત્યારે અત્યંત મર્યાદિત સમયમાં આ આમુખમાં એ વિચારેને લખવાનું મારે માટે અશક્ય છે. પરંતુ નમસ્કારના સાધકે એ એટલી વાત ખાસ સમજી લેવી જોઈએ કે “ફળપ્રાપ્તિની પ્રતિસમય ઝંખના એ જ