________________
નવકારનું તેજદાન
૭૫ નવકારનિષ્ઠા એટલે આત્મ-નિષ્ઠા, સર્વકલ્યાણ-નિષ્ઠા, પરમ–મંગલ–નિષ્ઠા.
જીવનના મહાકાવ્યના પ્રત્યેક ખંડને સર્વાગ સંપૂર્ણતા બક્ષનારૂં નવનીત નવકારમાં સમાએલું છે. જીવનમાં તેને વેગ વધતાંની સાથે આત્માના કુમળા જ્યોતિકણે વિશ્વભરમાં સ્નેહની સુધા વેરતા વિસ્તરવા માંડે છે. જડદ્રવ્યની જે સુવાસ જીવનને ગુલાબના અત્તર જેવી ખુશબુદાર પ્રતીત થાય છે આજે, તે આત્માનાં તેજ નથી પ્રગટયાં ત્યાં સુધી જ. તેના પ્રગટીકરણ સાથે જ તે ખુશબુ આપણને અતિશય ભારરૂપ બદબો લાગવાની જ છે. કારણ કે ચિતન્યતત્ત્વની અદ્ભુત સુરભિ સાથે સંબંધ આપણને થયે નથી, એથી તે કેવી હેય તેની કલ્પના આજે આપણને આવી શકે તેમ નથી. બીજું આ સંસારમાં ચેમેર પથરાએલા પદાર્થોના કાયમી સંબંધને કારણે આપણી ઇંદ્રિયની સૂક્ષમતા ઘણા અંશે ઓસરી જવાને કારણે આત્મતત્વના સૂરમપ્રભાવને ઝીલવાની તેમની ક્ષમતામાં ઘણે ઘટાડો થઈ ગયો છે. આજે સહુ લગભગ એમ જ માને છે કે “આંખે જોવા માટે મળી છે, પરંતુ તે માન્યતાની સામે કઈ શાણે પુરુષ એવી દલીલ નથી જ કરી શકતો કે “આંખે જોવા માટે મળી છે તે તે માન્યું, પરંતુ શું જેવા માટે, તેમ જ કેટલા પ્રદેશ વિસ્તાર સુધીમાં જોવા માટે ?” એ ખરી રીતે વિચારીએ ત્યારે સમજાય છે કે આંખે વડે માણસ, દશ્યમાત્રને દેખી શકે...ઘર આંગણે બેઠાં. પાંચ પચીસ લાખ યેજન દૂરનાં દશ્યને પણ તે ચાર હાથ છેટેનાં દની માફક જ જોઈ શકે. પરંતુ તેની સઘળી ઈન્દ્રિયની