________________
મહા રસાયણ
૧૧ નથી. નવકારના સહવાસ પછી આ બહિર્મુખતા ઘટવાની સાથે સાથે અંતર્મુખતા વધવા માંડે છે અને તે સહવાસમાં સંપૂર્ણ આત્મીયતા કેળવાયા પછી બહારના જોરદાર હુમલાઓ વચ્ચે પણ સ્થિરતાપૂર્વક ટકી શકાય છે. મજબૂત ખૂટે બાંધેલી ગાય કે ભેંશ રસ્તે જતા કોઈ નવા વાહન કે પ્રાણીને જોઈને ભડકે પણ છે અને ઘડીભરને માટે કૂદાકૂદ પણ કરી મૂકે છે, છતાં ખૂટે મજબૂત હોવાના કારણે તે જેમ કેઈને નુકસાન નથી કરી શકતી, તેમ નવકારરૂપી મજબૂત ખૂટે બંધાએલું મન, કે ચિત્ર-વિચિત્ર પ્રસંગ કે પદાર્થના દર્શને ઘડીભરને માટે કૂદાકૂદ કરી મૂકે, પરંતુ કેઇને વ્યથા પહોંચાડવાની હદ સુધી પહોંચી શકતું નથી; કારણ કે તેના સ્વૈરવિહારને અટકાવનારે ખૂટે ખૂબ જ મજબૂત છે.
લકત્રયના કલ્યાણની અનન્ય ભાવનાના અમૃતનું પાન નવકારના સાધકને કરવા મળે છે. કારણ કે નવકારમાં કેઈ નાની વાત કે ઈચ્છાને અંશ પણ નથી. જીવન માત્રના કલ્યાણને તે મહામંત્ર છે. આવ્યા પછી ચાલ્યું ન જાય એવું સુખ અપાવવાની નવકારમાં સંપૂર્ણ તાકાત છે. જેમને ક્ષણિક સુખમાં જ રસ હોય તે ભલે બીજે જાય, પરંતુ સાચા સુખના અભિલાષી માત્રને તે નવકારને જ નમવું પડશે. પાંચ પૈસાને લાભ થતું હોય તે વેપારીને સલામ ભરી શકાય, સમયસર પરવાને મળતો હોય તે અમલદારને સલામ ભરી શકાય; જ્યારે સુખ, શાંતિ અને મંગલના દાતાર એવા નવકારને સલામ ભરતાં વિચાર કરવો પડે છે !
આપણું આ બહિર્મુખદશાને કારણે જ આપણે આજ
