Book Title: Mahavagga Tika
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
View full book text
________________
२७४
दीघनिकाये महावग्गटीका
आदि-सद्देन मनुञ्ञनिच्चतादिसङ्गहो दट्ठब्बो । असुभासुखभावादीनन्ति एत्थ पन आदि - सद्देन अमनुञ्ञअनिच्चतादीनं । तेनाति अनुरोधादिप्पहानवचनेन । “योगानुभावो ही "तिआदि वुत्तस्सेवत्थस्स पाकटकरणं । योगानुभावो हि भावनानुभावो । योगसमत्थोति योगमनुयुञ्जतुं समत्थो । पुरिमेन हि “अनुरोधविरोधविप्पमुत्तो’तिआदिवचनेन भावनं अनुयुत्तस्स आनिसंसो वुत्तो, दुतियेन भावनं अनुयुञ्जन्तस्स पटिपत्ति । न हि अनुरोधविरोधादीहि उपहुतस्स भावना इज्झति ।
अनुपस्सीति एत्थाति “अनुपस्सी" ति एतस्मिं पदे लब्भमानाय अनुपस्सनाय अनुपस्सनाजोतनाय कम्मट्ठानं वुत्तन्ति एवमत्थो दट्ठब्बो, अञ्ञथा “अनुपस्सनाया 'ति करणवचनं न युज्जेय्य | अनुपस्सना एव हि कम्मट्ठानं, न एत्थ आरम्मणं अधिप्पेतं, युज्जति वा । कायपरिहरणं वुत्तन्ति सम्बन्धो । कम्मट्ठानपरिहरणस्स चेत्थ अत्थसिद्धत्ता " कायपरिहरण " त्वेव वृत्तं । कम्मट्ठानिकस्स हि कायपरिहरणं यावदेव कम्मट्ठानं परिहरणत्थन्ति । कम्मट्ठानपरिहरणस्स वा 'आतापी' तिआदिना (दी० नि० २.३७३) वुच्चमानत्ता " कायपरिहरण " त्वेव वृत्तं । कायग्गहणेन वा नामकायस्सापि गहणं, न रूपकायस्सेव, तेनेव कम्मट्ठानपरिहरणम्पि सङ्ग्रहितं होति एवञ्च कत्वा "विहरतीति एत्थ वृत्तविहारेना "ति एत्थग्गहणञ्च समत्थितं होति “कायानुपस्सी विहरती 'ति विहारस्स विसेसेत्वा वृत्तत्ता । “आतापी' 'तिआदि पन सङ्क्षेपतो वुत्तस्स कम्मट्ठानपरिहरणस्स सह साधनेन वित्थारेत्वा दस्सनं । आतापेनाति आतापग्गहणेन । “सतिसम्पजञेना 'तिआदी सुपि एसेव नयो । सब्बत्थककम्मट्ठानन्ति बुद्धानुस्सति, मेत्ता, मरणस्सति, असुभभावना च । इदहि चतुक्कं योगिना परिहरियमानं “ सब्बत्थककम्मट्ठान "न्ति वुच्चति, सब्बत्थ कम्मट्ठानानुयोगस्सारक्खभूतत्ता सतिसम्पजञ्ञबलेन अविच्छिन्नस्स परिहरितब्बत्ता सतिसम्पञ्जञग्गहणेन तस्स वृत्तता वृत्ता । सतिया वा समथो वुत्तो तस्सा समाधिक्खन्धेन सङ्ग्रहितत्ता ।
Jain Education International
66
(९.३७३-३७३)
विभङ्गे (विभं० कायानुपस्सनानिद्देसे) पन अत्थो वृत्तोति योजना । तेनाति सद्दत्थं अनादियित्वा भावत्थस्सेव विभजनवसेन पवत्तेन विभङ्गपाठेन सह । अट्ठकथानयोति सद्दत्थस्सापि विवरणवसेन यथारहं वुत्तो अत्थसंवण्णनानयो । यथा संसन्दतीति यथा अत्थतो, अधिप्पायतो च अविलोमेन्तो अञ्ञदत्थु संसन्दति समेति, एवं वेदितब्बो ।
वेदनादीनं पुन वचनेति एत्थ निस्सयपच्चयभाववसेन चित्तधम्मानं वेदनासन्निस्सितत्ता,
274
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410