Book Title: Mahavagga Tika
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
View full book text
________________
( ९.३८५ - ३८५)
बोज्झङ्गपब्बवण्णना
बलवभावतो, इतरेसञ्च मन्दत्ता । कोसज्जपक्खे पतितुं अदत्वा सम्पयुत्तधम्मानं पग्गहनं अनुबलप्पदानं पग्गहो, पग्गहोव किच्चं पग्गहकिच्चं, “कातुं न सक्कोती 'ति आनेत्वा सम्बन्धितब्बं । आरम्मणं उपगन्त्वा ठानं, अनिस्सज्जनं वा उपट्ठानं । विक्खेपपटिक्खेपो, येन वा सम्पयुत्ता अविक्खित्ता होन्ति, सो अविक्खेपो । रूपगतं विय चक्खुना येन याथावतो विसयसभावं पस्सति, तं दस्सनकिच्चं । कातुं न सक्कोति बलवता सद्धिन्द्रियेन अभिभूतत्ता । सहजातधम्मेसु हि इन्दट्ठे कारेन्तानं सहपवत्तमानानं धम्मानं एकरसतावसेनेव अत्थसिद्धि, न अञ्ञथा । तस्माति वृत्तमेवत्थं कारणभावेन पच्चामसति । तन्ति सद्धिन्द्रियं । धम्मसभावपच्चवेक्खणेनाति यस्स सद्धेय्यस्स वत्थुनो उळारतादिगुणे अधिमुच्चनस्स सातिसयप्पवत्तिया सद्धिन्द्रियं बलवं जातं, तस्स पच्चयपच्चयुप्पन्नतादिविभागतो याथावत वीमंसनेन । एवहि एवंधम्मतानयेन सभावसरसतो परिग्गरहमाने सविप्फारो अधिमोक्खो न होति “अयं इमेसं धम्मानं सभावोति परिजाननवसेन पञ्ञाब्यापारस्स सातिसयत्ता । धुरियधम्मेसु हि यथा सद्धाय बलवभावे पञ्ञाय मन्दभावो होति, एवं पञ्ञाय बलवभावे सद्धाय मन्दभावो होतीति । तेन वुत्तं “तं धम्मसभावपच्चवेक्खणेन वा, यथा वा मनसिकरोतो बलवं जातं, तथा अमनसिकारेन हापेतब्ब"न्ति । तथा अमनसिकारेनाति येनाकारेन भावनं अनुयुञ्जन्तस्स सद्धिन्द्रियं बलवं जातं, तेनाकारेन भावनाय अननुयुञ्जनतोति वुत्तं होति । इध दुविधेन सद्धिन्द्रियस्स बलवभावो अत्तनो वा पच्चयविसेसेन किच्चुत्तरियतो, वीरियादीनं वा मन्दकिच्चताय । तत्थ पठमविकप्पे हापनविधि दस्सितो । दुतियकप्पे पन यथा मनसि करोतो वीरियादीनं मन्दकिच्चताय सद्धिन्द्रियं बलवं जातं, तथा अमनसिकारेन, वीरियादीनं पटुकिच्चभावावहेन मनसिकारेन सद्धिन्द्रियं तेहि समरसं करोन्तेन हापेतब्बं । इमिना नयेन सेसिन्द्रियेसुपि हापनविधि वेब्ब ।
Jain Education International
वक्कलित्थेरवत्थूति । सो हि आयस्मा सद्धाधिमुत्तताय कताधिकारो सत्थु रूपकायदस्सनप्पसुतो एव हुत्वा विहरन्ती सत्थारा " किं ते वक्कलि इमिना पूतिकायेन दिट्ठेन, यो खो वक्कलि धम्मं पस्सति, सो मं पस्सती तिआदिना (सं० नि० २.३.८७; दी० नि० अट्ट० १. पठममहासङ्गीतिकथा; अ० नि० अट्ट० १.१.२०८; ध० प० अट्ठ० २.३८० ; पटि० म० अट्ठ० २.२.१३०; ६० स० अट्ठ० १००७, थेरगा० अट्ठ० २.वक्कलित्थेरगाथावण्णना) ओवदित्वा कम्मट्ठाने नियोजितोपि तं अननुयुञ्जन्तो पणामितो अत्तानं विनिपातेतुं पपातट्ठानं अभिरुहि, अथ नं सत्था यथानिसिन्नोव ओभासं विस्सज्जनेन अत्तानं दस्सेत्वा -
३०१
301
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org

Page Navigation
1 ... 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410