Mahavagga Tika

Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

Page 353

३२८
दीघनिकाये महावग्गटीका
(१०.४३४-४३७)
आह "सन्नद्धधनुकलाप"न्ति । आसित्तोदकानि वुटुमानीति गमनमग्गा चेव तंतंउदकमग्गा च सम्मदेव देवेन फुठ्ठत्ता तहं तहं पग्घरितउदक सन्दमानउदका । तेनाह "परिपुण्णसलिला मग्गा च कन्दरा चा"ति ।
यथाभतेनाति सकटेसु यथाठपितेन, यथा “अम्म इतो करोही''ति वुत्ते ठपेसीति अत्थो करणकिरियाय किरियासामञवाचीभावतो । तस्मा यथारोपितेन, यथागहितेनाति अत्थो वुत्तो।
अक्खधुत्तकउपमावण्णना
४३४. पराजयगुळन्ति येन गुळेन, याय सलाकाय ठिताय च पराजयो होति, तं अदस्सनं गमेन्तो गिलति। पज्जोहनन्ति पकारेहि जुहनकम्मं । तं पन बलिदानवसेन करीयतीति आह "बलिकम्म"न्ति ।
साणभारिकउपमावण्णना
४३६. गामपत्तन्ति गामो एव हुत्वा आपज्जितब्बं, सुञभावेन अनावसितब्बं । तेनाह "वुट्टितगामपदेसो"ति । गामपदन्ति यथा पुरिसस्स पादनिक्खित्तट्टानं अधिगतपरिच्छेदं “पदन्ति वुच्चति, एवं गामवासीहि आवसितट्ठानं अधिगतनिवुत्थागारं “गामपदन्ति वुत्तं । तेनाह “अयमेवत्थो"ति । सुसन्नद्धोति सुखेन गहेत्वा गमनयोग्यतावसेन सुटु सज्जितो । तं पन सुसज्जनं सुट्ठ बन्धनवसेनेवाति आह "सुबद्धो"ति ।
अयादीनम्पि लोहभावे सतिपि लोह -सद्दो सासने तम्बलोहे निरुळहोति आह "लोहन्ति तम्बलोह"न्ति ।
सरणगमनवण्णना
४३७. अभिरद्धोति आराधितचित्तो, सासनस्स आराधितचित्तता पसीदनवसेनाति आह "अभिप्पसनो"ति । पज्हुपट्टानानीति पञ्हेसु उपट्टानानि मया पुच्छितत्थेसु तुम्हाकं विस्सज्जनवसेन जाणुपट्टानानि ।।
328