Book Title: Mahavagga Tika
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

View full book text
Previous | Next

Page 322
________________ ( ९.३८४-३८४) आयतनपब्बवण्णना चक्खुञ्च पजानातीति (दी० नि० २.३८४ म० नि० १.११७) एत्थ चक्खु नाम पसादचक्खु, न ससम्भारचक्खु, नापि दिब्बचक्खु आदिकन्ति आह चक्खुपसादन्ति । यं सन्धाय वुत्तं "यं चक्खु चतुन्नं महाभूतानं उपादाय पसादो 'ति । (ध० स० ५९६ ) च - सद्दो वक्खमानत्थसमुच्चयत्थो । याथावसरसलक्खणवसेनाति अविपरीतस्स अत्तनो रसस्स चेव लक्खणस्स च वसेन, रूपेसु आविञ्छनकिच्चस्स चेव रूपाभिघातारहभूतपसादलक्खणस्स च दट्टुकामतानिदानकम्मसमुट्ठानभूतपसादलक्खणस्स च वसेनाति अत्थो । अथ वा याथावसरसलक्खणवसेनाति याथावसरसवसेन चेव लक्खणवसेन च, याथावसरसोति च अविपरीतसभावो वेदितब्बो । सो हि रसीयति अविरद्धपटिवेधवसेन अस्सादीयति रमीयतीति "रसो "ति वुच्चति, तस्मा सलक्खणवसेनाति वुत्तं होति । लक्खणवसेनाति अनिच्चादिसामञ्ञलक्खणवसेन । " चक्खुञ्च पटिच्च रूपे च उप्पज्जति चक्खुविञ्ञाण"न्तिआदीसु (म० नि० १.२०४, ४००; म० नि० ३.४२१, ४२५, ४२६, सं० नि० १.२.४३, ४५; २.४.६०) समुदितानियेव रूपायतनानि चक्खुविञ्ञाणुप्पत्तिहेतु, न विसुं विन्ति इमस्स अत्थस्स जोतनत्थं "रूपे चा "ति पुथुवचनग्गहणं, ताय एव च देसनागतिया कामं धापि " रूपे च पजानातीति वुत्तं रूपभावसामञ्ञेन पन सब्बं एकज्झं गहेत्वा बहिद्धा चतुसमुट्ठानिकरूपञ्चाति एकवचनवसेन अत्थो । सरसलक्खण वसेनाति चक्खुविञणस् विसयभावकिच्चस्स वसेन चेव चक्खुपटिहननलक्खणस्स वसेन चाति योजेतब्बं । Jain Education International २९७ उभयं पटिच्चाति चक्खुं उपनिस्सयपच्चयवसेन पच्चयभूतं, रूपे आरम्मणाधिपतिआरम्मणूपनिस्सयवसेन पच्चयभूते च पटिच्च । कामं अयं सुत्तन्तसंवण्णना, निप्परियायकथा नाम अभिधम्मसन्निस्सिता एवाति अभिधम्मनयेनेव संयोजनानि दस्सेन्तो “कामराग... पे०... अविज्जासंयोजन "न्ति आह । तत्थ कामेसु रागो, कामो च सो रागो चाति वा कामरागो । सो एव बन्धनट्टेन संयोजनं । अयहि यस्स संविज्जति, तं पुग्गलं वट्टस्मिं संयोजेति बन्धति इति दुक्खेन सत्तं भवादिके वा भवन्तरादीहि, कम्मुना वा विपाकं संयोजेति बन्धतीति संयोजनं । एवं पटिघसंयोजंआदीनम्पि यथारहमत्थो वत्तब्बो । सरसलक्खणवसेनाति एत्थ पन सत्तस्स वट्टतो अनिस्सज्जनसङ्घातस्स अत्तनो किच्चस्स चेव यथावुत्तबन्धनसङ्घातस्स लक्खणस्स च वसेनाति योजेतब्बं । भवस्साददिट्ठिस्सादनिवत्तनत्थं कामस्सादग्गहणं । अस्सादयतोति 297 For Private & Personal Use Only अभिरमन्तस्स । www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410