________________
અર્હત્ ભગવતઃ સદૈવ મહાપ્રતિષ્ઠા
ડો. ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા, એમ. બી., બી. એસ
[‘યોગદષ્ટિ સમુચ્ચય'ના વિદ્વાન વિવેચનકર્તા ડૉ. ભગવાન- વાસ વિદ્યમાન છે તે સુગંધી ફૂલ “પુષ્ટ' નિમિત્ત છેદાસ મનઃસુખભાઈ મહેતાની તત્વદર્શની લેખિનીથી મહર્ષિ બળવાન નિમિત્ત છે; તેમ આ આત્મા છે, તેને શુદ્ધ શ્રીહરિભદ્રાચાર્ય પ્રણીત “લલિતવિસ્તરા' (ચૈત્યવન્દન
આત્મસ્વભાવરૂપ સાથે ધર્મની સિદ્ધિથી સિદ્ધ બનાવવો સૂત્રવૃત્તિ) પર “ ચિહેમવિશોધિની” ટીકા નામક વિરતૃત
છે, તે માટે જેમાં તે સાધ્યધર્મ પ્રગટ વિદ્યમાન છે તે વિવેચન લખવામાં આવ્યું છે; આ “ લલિતવિરતરા' ગ્રંથના વિવેચનકર્તા (ટીકાકર્તા) ડૉ. ભગવાનદાસના ઉપોદ્ધાતમાંથી
ભગવાન સિદ્ધ દેવ “પુષ્ટ' નિમિત્ત છે, બળવાન સાભાર ઉદ્ભૂત. મહાવીરશાસનની મહાપ્રતિષ્ઠા કરનારો આ
ઉપકારી સાધન છે અને આ સિદ્ધ દેવ પુષ્ટ આલંબન સવિવેચન સંપૂર્ણ ગ્રંથ મહાવીર જન્મકલ્યાણકના પવિત્ર દિને નિમિત્ત છે; આ સિદ્ધ દેવની સેવા તે ઉપાદાન શ્રીમતી કંચનબેન ભગવાનદાસ મહેતા અને જેન એસોસિએશન આત્માને ઉપાદાનકારણપણે પ્રગટ કરે છે. કાર્યઑફ ઇન્ડિયા તરફથી પ્રગટ થશે.
ગુણના કારણ૫ણે જે કાર્ય છે તે અનુપમ કારણ –સંપાદક “જૈન યુગ”].
છે; અર્થાત કોઈ પણ કાર્ય કરવું હોય, તેમાં જેણે તે “એહ અહાર દૂષણ વરજિત તન, મુનિજન વંદે ગયા; કાર્ય સિદ્ધ કર્યું હોય–પ્રગટ અનુભવસિદ્ધ કરી જીવતું અવિરતિરૂપક દોષનિરૂપણ, નિવણું મન ભાયા.”
જાગતું જવલંત ઉદાહરણ પ્રગટ કર્યું હોય, તે કાર્ય જ -શ્રી આનંદઘનજી
અનુપમ કારણ છે; તેમ ભગવાનની સકલ સિદ્ધતારૂપ
જે કાર્ય છે, તે સતસાધક ભક્તજનને ઉત્તમ અનુપમ જેહના ધર્મ અનંતા પ્રગટ્યા, જે નિજ પરિણતિ વરિયો;
સાધનરૂપ થઈ પડે છે. અને તેવા પ્રકારે પરમ પરમાતમ જિનદેવ અમોહિ, જ્ઞાનાદિ ગુણ દરિયો...
ભાવિતાત્મા મહાગીતાર્થ દેવચંદ્રજી મહામુનિએ અપૂર્વ રે સ્વામી.”
ભાવથી સંગીત કર્યું છે– -શ્રી દેવચંદ્રજી
સાધ્ય સાધ્ય ધર્મ જે માંહી હુવે રે, તે નિમિત્ત અતિ પુષ્ટ; પુષ્ટ આલંબન': પુષ્ટ નિમિત્ત સિદ્ધ દેવ
પુષ્પ પુષ્પ માંહી તિલવાસક વાસના રે, નવિ પ્રધ્વંસક હવે આ ઉક્ત સમસ્ત સાધનમાં પણ ઉત્કૃષ્ટ એવો
દુષ્ટ... લગડી. ભક્તિયોગ જે આ ભગવાન સદેવના અવલંબને સાધ્ય
કાર્ય ગુણકારણપણે રે, કારણ કાર્ય અનૂપ; સાધવા યોગ્ય છે, તે સદ્વરૂપ વિશિષ્ટ ઉત્કૃષ્ટ અવલંબન
સકલ સિદ્ધતા તાહરી રે, માહરે સાધનરૂપ... સંભવ.” સાધનનો વિશેષ વિચાર કરવાનું અત્ર આ ભગવદ્ભક્તિમય
-શ્રી દેવચંદ્રજી ગ્રંથના પ્રસંગથી પ્રાપ્ત થાય છે. સતસાધકને સાધ્ય–સાધવા યોગ્ય સાધ્યધર્મ જેણે સિદ્ધ કર્યો છે, તે જ ઇષ્ટ સાધ્ય
દીવામાંથી દીવો ઃ આદર્શ તેવી સિદ્ધિ ધર્મની સાધનામાં સતસાધકને પરમ ઉપકારી–પરમ જે દીવો પ્રગટ્યો છે તેમાંથી અસંખ્ય દીવા પ્રગટી ઉપયોગી ‘પુષ્ટ આલંબન –રૂપ સાધન છે. ભક્તશિરોમણિ શકે છે, તેમ જેમાં પરમાત્મજયોતિ પ્રગટી છે, તેમાંથી દેવચંદ્રજી મહામુનિ જેને “પુષ્ટ નિમિત્ત' તરિકે બિરદાવે અસંખ્ય આત્માઓ પોતાની પરમાત્મજ્યોતિ પ્રગટાવી છે, તે જ આ છે. જેમ પુષ્પ–કુલમાં તિલવાસક વાસના શકે છે. પરમ ભાવિતાત્મા શ્રી પૂજ્યપાદ સ્વામીજીનું રહી છે તે પુષ્ટ નિમિત્ત છે, તેમ સાધ્ય ધર્મ જેમાં રહ્યો સુભાષિત છે કે-વાટ જેમ દીવાને ઉપાસી તેવી છે તે “સિદ્ધ” પુષ્ટ નિમિત્ત છે. અર્થાત તેલ છે તેને | (દીવો) થાય છે, તેમ ભિન્ન આત્માને ઉપાસી આત્મા ફૂલની વાસનાથી સુગંધિત બનાવવું છે, તે માટે જેમાં તે તેવો પર (પરમાત્મા) થાય છે, આમ પરમાત્મસ્વરૂપ
૨૫
